حرکت امام حسین(ع) آغاز بیداری
برچسپ ها: امام ، حسین ، آغاز ، بیداری ، حرکت
حجت الاسلام والمسلمین سید ابوالفضل موسویان
با نگاهی به سیره عملی و بیانات امام حسین(ع) و تکرار واژه های عزت، حریت و انسانیت در آنچه از وقایع عاشورا نقل شده، می یابیم که اساسی ترین عامل بروز حادثه حیرت انگیز کربلا، شیفتگی امام حسین (ع) به دفاع از حیات و کرامت انسانی و شرف و حیثیت الهی این حیات دانسته شده است که در دین حقیقی پیامبر (ص) متبلور شده بود و در حقیقت امام حسین (ع) برای اصلاح امت و اقامه ی همان اصول بنیادین انسانی که پیامبر (ص) برای آن مبعوث شده بود، بپا خاست. گویی امام حسین (ع) برای مرز بندی بین دو اسلام برخاسته است؛ اسلام با حفظ کرامت انسانی و اسلام بدون کرامت انسانی.
امام حسین (ع) در ابتدای حرکت خود فرمودند: «و أَنِّی لَم أَخرُج أَشِراً و لَا بَطراً و لَا مُفسِداً و لَا ظَالِماً و إِنَّمَا خَرَجتُ لِطَلبِ الإِصلاَحِ فِی أُمَّةِ جَدِّی صلَّی الله علیه و آله، أُرِیدُ أَن آمَرَ بالمَعرُوفِ و أَنهی عَنِ المُنكَر و أسِیرُ بِسِیرةِ جَدِّی و أبی علی بن أبی طالب علیه السلام؛ به درستی كه من بیهوده، گردنكش، ستمگر و ظالم حركت نكردم ، بلكه برای اصلاح در امت جدم محمد (صلَّی الله علیه و آله) حركت كردم و می خواهم امر به معروف و نهی از منكر كنم و به روش جدم محمد (صلَّی الله علیه و آله) و پدرم علی بن ابی طالب (علیه السلام) رفتار كنم.»
حرکت امام حسین(ع) آغازی برای بیداری جامعه اسلامی بود
حجت الاسلام والمسلمین سید ابوالفضل موسویان، عضو هیات علمی دانشگاه مفید در گفت وگو با شفقنا، این سخن امام حسین(ع) را مورد تحلیل و بررسی قرار داد و اظهار کرد: امام حسین(ع) علیه تصمیم حکومت مبنی بر جانشینی معاویه که برخلاف قرارداد صلح با امام حسن(ع) بود، قیام کرد. در این قرارداد بنا بود بعد از معاویه فردی به عنوان جانشین معرفی نشود و این امر به امت واگذار شود، اما بعد از اینکه معاویه از دنیا رفت، یزید را به عنوان جانشین خود اعلام کرد.
یزید جانشین معاویه شد و تمام تلاش خود را برای استقرار حکومت انجام داد. این مساله مورد مخالفت بسیاری از مردم کوفه و مناطق دیگر قرار گرفت، از جمله مردم بصره و مدینه که به طور طبیعی با جانشینی یزید به عنوان خلیفه جامعه اسلامی مخالف بودند.
وی افزود: شخصیتهایی که در آن روزگار میتوانستند دیدگاهها و نظراتی را مطرح کنند مورد توجه بخش زیادی از جامعه قرار میگرفتند، نامههایی که مردم کوفه به امام حسین (ع) نوشتند یکی از این موارد بود که در مقابل حرکت غلط تبدیل خلافت به سلطنت توسط معاویه صورت گرفت.
آقای موسویان ادامه داد: انتظار اصلی از امام حسین(ع) این بود که در مقابل موروثی کردن خلافت ایستادگی کند، همانطور که عبدالله بن زبیر و عبدالله بن عمر و برخی افراد دیگر که مطرح بودند نیز به دنبال این رویکرد بودند. امام حسین(ع) برای اینکه دفع شبهه کنند، ابتدائاً می فرمایند: «و أَنِّی لَم أَخرُج أَشِراً و لَا بَطراً و لَا مُفسِداً و لَا ظَالِماً؛ این حرکت من برای خودنمایی نیست، یا اینکه بخواهم تفرقه ای بین مسلمانان ایجاد شود. مسلماً از نگاه اسلام مذموم است که کسی بخواهد کاری انجام دهد که موجب زیان و آسیب به جامعه شود و حرکت من این چنین نیست بلکه می خواهم امر به معروف و نهی از منکر کنم و بگویم این حکومتی که روی کار می آید و می خواهد به عنوان جانشین پیامبر(ص) معرفی شود، هیچ گونه صلاحیت و سنخیتی با پیغمبر(ص) ندارد و نمی شود این فرد را به عنوان رییس مسلمانان به حساب آورد. یزید هیچ اعتقادی به اسلام و پیامبر(ص) ندارد و حتی ظواهر دین را ملاحظه نمی کند، از سگ بازی گرفته تا کارهای خلاف بسیاری را انجام می دهد.
وی بیان کرد: بدین سان امام حسین(ع) هم دفع مساله کردند که نمی خواهند آسیبی به جامعه اسلامی برسد و بنا هم بر این ندارند، لذا تنها امام و برخی از یارانشان وارد این جریان شدند و اینطور نبود که بخواهند جنگی را به وجود بیاورند و جامعه درگیر آن شود و به نیستی و نابودی کشیده شود یا خسارات سنگینی بر مردم وارد کنند.
آقای موسویان گفت: حرکت امام حسین(ع) آغازی برای بیداری جامعه اسلامی بود و اینکه اعلام کنند این حکومت ربطی به اسلام ندارد و از چهره اسلام نباید استفاده کند. به نظرم امام حسین(ع) به این هدف خود رسیدند و با ایثار خون خود به طور صریح و روشن این پیام را به جامعه اسلامی منتقل کردند که این حکومت ولو به نام پیغمبر(ص) و خدا باشد، اما هیچ سنخیتی با اسلام، پیامبر(ص) و خداوند ندارد.
وی در تحلیل سخن دیگری از امام حسین(ع) که فرمودند: «مَوْتٌ فی عِزٍّ خَیْرٌ مِنْ حَیاهٍ فی ذُلٍّ؛ مردن همراه با عزت بهتر است از زندگی همراه با ذلت است.» گفت: ممکن است شرایط اقتضا کند که انسان در مقابل بعضی مسایلی که پیش می آید، موضعی بگیرد، در این شرایط انسان نباید دست از ارزش ها و نکات مهمی که در اسلام مطرح و بیان شده، بکشد. در قرآن می خوانیم «إِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعاً؛ عزت از آن خداست و انسان مومن نباید به ذلت تن دهد.» یعنی اگر امر دایر شد بر اینکه یا باید ذلت را بپذیرید یا جان خود را بدهید، اینجا باید با عزت جان خود را فدا کنید و با رضایت به ذلت تن ندهید. خداوند ذلت را برای مومن نخواسته است. البته امام حسین(ع) در مقابل قضایایی قرار گرفتند از جمله اینکه آنها گفتند یا باید با یزید بیعت کنید یا کشته شوید.
وی ادامه داد: وقتی امر را بر این دو مساله که یا بیعت کنید یا کشته شوید، متوقف کردند، امام می فرمایند: «هَیهَاتَ مِنَّا الذِّلَّة»؛ خداوند برای ما ذلت نخواسته و مومنین نیز نمیخواهند که نوه پیامبر(ص) تن به ذلت داده و یک حکومت صد در صد مخالف اسلام را مورد تأیید قرار دهد و به آن حکومت رضایت دهد.
آقای موسویان توضیح داد: باید توجه داشته باشیم که اگر امام را مخیر بین عدم مبارزه و صرفاً تبلیغ مرام خود وا می گذاشتند، حضرت هرگز نمیگفتند که باید شهادت را بپذیریم و تن به شهادت بدهیم، چون امر دایر بین بیعت یا کشته شدن بود، ایشان فرمودند که ما هرگز حاضر نیستیم ذلت را بپذیریم و شهادت برای ما ارزشمند است و آن را انتخاب می کنیم. از سوی دیگر هرگز مومنین رضایت نمی دهند به اینکه ما ذلت را بپذیریم و تن به حکومتی مثل یزید بدهیم.