اربعين حسيني احياي بينش ديني
برچسپ ها: شهادت ، امام حسین ، اربعین
اربعين حسيني احياي بينش ديني
مرتضي جوادي آملي
ضمن تعزيت و تسليت فرارسيدن ايام اربعين حسيني(ع) به ساحت قدسي حضرت بقيـ[الله الاعظم(ع) و جامعه اسلامي، گرچه جامعه ما همواره با مكتب ارزشمند سالار شهيدان آشناست و در طول سال در هر زمان و مكاني بر اساس شعار ارزشمند «كل يوم عاشورا و كل ارض كربلا» قرابت فكري و روحي را با حضرت اباعبدالله(ع) احساس مي كند، اما در ماه محرم و صفر اهتمام و شور و نشاط فوقالعادهيي براي احيا، تعظيم و تكريم قيام و نهضت حسيني(ع) دارند. وليكن بسيار شايسته است كه جامعه حسيني و مراكز مذهبي هرسال اين تفكر و بينش را نو و بهروز كرده و با غنا بخشي به آن قدرت و قوت علمي و معرفتي بيشتري به آن ارزاني دارند و البته ثمرات و نتايج بيشتري را از اين نهضت ارزشمند مطالبه خواهند كرد. هيچ بحثي در عظمت عاشورا و نقش فوقالعاده اباعبدالله(ع) و يارانايشان در احياي سنتهاي الهي و نبوي(ص) نيست و هيچ سخني و بحثي پيرامون تاثير اين حركت براي از بين بردن انحرافات و بدعتها و تحريفهايي كه از سوي دستگاه جور و نظام ظلم به وجود آمده بود نيست، از سوي ديگر مي توان با قاطعيت ادعا كرد تمام حركتهايي كه بعد از نهضت عاشورا به وقوع پيوست بهگونهيي ملهم از اين قيام و نهضت الهي بود كه البته همچنان اين آفتاب عالمتاب اثر خود را داشته و دارد همانطور كه جامعه اسلامي ما انقلاب و نهضت ارزشمند خود را بر اساس اين الگو بنيان نهاده و همچنين هشت سال دفاع مقدس خويش را بر اساس اين نمونه بي نظير سامان داده، بدون ترديد موفقيتهاي خويش را مديون نهضت عاشورا ميداند.
ترديدي نيست كه خداوند متعال اين نهضت را به عنوان گنجينهيي الهي و ذخيرهيي آسماني براي امت اسلام قرارداد تا بر اساس آن جامعه اسلامي معرفت و شناخت شايستهيي از دين بيابد و ابهامات و تيرگيهايي كه ممكن است خواسته يا نا خواسته در مسير معرفت نسبت به دين يا ارادت به آن پديد آيد را بهتر بيابد و مشكلات و دشواريهاي سياسي، اجتماعي، فرهنگي و ديني خويش را در سايه اين مصباح هدايت و سراج سعادت بر طرف كند، آن را فراسوي خويش بنگرد و در پرتو آن رهايي جامعه از بار ظلم و عار ستم را صلا دهد. توجه به اين نكته اساسي و كليدي خصوصا براي متوليان امر فرهنگ و دين به ويژه اشخاصي كه در جهان كنوني به نقش و اهميت فرهنگ واقفند بسيار ضروري مينمايد كه اين نهضت و جنبش اختصاصي به طيف يا گروه يا فرقه خاصي نداشته و ندارد و اگر حتي تاكنون اين نهضت با زبان شيعه قرائت مي شد اكنون بايد آن را براي جهان و عالم اسلام بلكه براي دنياي بشري با زباني كه قابل فهم براي جامعه جهاني باشد خوانش كرد و از اينرو لازم است جهان و نيازهاي آن و دغدغهها و مطالبات آن را به درستي دانست و برابر آن نسخه مناسب و سازگار ارايه كرد. اما نگرش پارهيي از افراد نسبت به نهضت اباعبدالله(ع) به عنوان هدف و مقصد آنان را بر آن داشته تا تمام تلاش و همه كوشش خويش را مصروف مصيبت و عزاي حسيني(ع) كنند و اين قيام جهاني را در حد حزن و اندوه نگاه داشته و كاهش دهند. شعارها، جلسات و عزاداري آنها صرفا به عزا و ماتم منتهي شود و بلاغ سعيشان اين است كه تراژدي كربلا و قصه پر غصه عاشورا در اوج غم و حزن باقي بماند و با مراثي، سينهزني و... اين حادثه دلخراش به عنوان يك جريان غمناك زنده نگاه داشته شود. تكرار و تاكيد اين نكته ضروري مينمايد كه به باور همه ارادتمندان به ساحت اهل بيت(ع) مصيبت اباعبدالله الحسين(ع) بزرگترين مصيبت عالم است و احياي مصايب آن حضرت و اهل بيت(ع) و حوادث سنگيني كه بر آنها رفته از فضايل و امتيازات جامعه شيعي است، اما اينكه تمام توجه و تلاش در جهت احياي اين مصايب صرف و هزينه و از جهات عمده و اصلي اين نهضت غافل شود، موجب وهن و مايه فروكاستن قيام حسيني است در واقع راه را با هدف اشتباه گرفتن و هدف را قرباني وسيله قرار دادن است. بر اساس روايات نوراني و احاديث سبحاني بايد اين مصايب را زنده نگه داشت و بر آن گريست، اما نبايد آن را به عنوان هدف غايي و مقصد نهايي تلقي كرد، بلكه اقدام به عزاداري و انجام فعاليتهاي مربوط به آن به معناي ابزاري براي شناسايي و معرفي اين نهضت به جهان و ارايه آن به آحاد جامعه انساني و اسلامي است. آن دسته از افرادي كه مصايب عاشورا و ماتم كربلا را هدف دانسته و تمام تلاششان اين است تا حوادثي را كه به عنوان غم و مصيبت وجود دارد زنده نگاه دارند و از جهات ديگر و اهداف عمده آن سر باز زنند، چنين نگاهي به عاشورا نگاهي ناقص بلكه ناصواب است.
ذكر مصايب سالار شهيدان كربلا(عليهالسلام) بدون توجه به فلسفه قيام آن حضرت(ع) و نوع بينشي كه اباعبدالله(عليهالسلام) بنيان نهادند هرگز كمال تلقي نشده بلكه به دور از انديشه عاشورايي و انگيزه كربلايي است، زيرا اراده اهل بيت(ع) بر آن بود كه مصايبشان همواره تازه باشد تا انگيزهها و اهدافي كه براي اين نهضت وجود داشته زنده، روشنگر و كار ساز باشد. بي توجهي به انديشه متعالي نهضت و بيعنايتي به بينش عميق نهفته در قيام حسيني(ع) بيمحتوا دانستن نهضت و بي قوام شناختن آن را در پي خواهد داشت. همگان بايد بدانيم كه عاشورا براي عاشورا نيست و كربلا براي كربلا نخواهد بود، عاشورا براي روشنايي بخشيدن به جهان و كربلا براي زنده نگه داشتن دين است.