فخر ایرانیان/ میلاد امام سجاد علیه السلام

گفتن از انسان هایی که رنگ خدایی گرفته و لقب خلیفة اللهی را زینت بخش خود کرده اند، کاری بس دشوار است؛ چرا که آنانْ آسمانی اند و ما زمینی، آنان افلاکی اند و ما خاکی و دستانِ خاکیِ زمینیان به اندیشه آسمانی افلاکیان راه نیافتنی است. اگرچه

آب دریا را اگر نتوان کشید

هم به قدر تشنگی باید چشید

طلوع یک ستاره

چند سالی از حکومتْ عدل امیرمؤمنان علی علیه السلام نگذشته بود که شهر مدینه با شکوفایی گلی دیگر از گلستان امامت نورباران شد و شور و شعف بوستان علوی را فرا گرفت. بهار خوش و خرم و روییدن لاله های سرسبز بهاری فرا رسید، آسمانیان به ترنّم درآمده و غبطه خوران نظاره گر زمینیان شدند. خانه کوچک ولی با صفای امام حسین علیه السلام به نور فرزندی روشن شد که آثار بزرگی و عظمت در چهره او نمایان بود.

این تولد پربرکت بنابر قول درست در روز پنجم شعبان سال 38 ق در شهر مدینه، در سومین سال حکومت امیرالمؤمنین واقع شد.

پدر و مادر امام سجاد علیه السلام

بلبل بوستان علوی امام سجاد علیه السلام در آشیانه پر مهر و محبتی به دنیا آمد که خداوند برای توصیف آنانْ سوره «هَلْ اَتی» را نازل کرد و با آیه تطهیر، ایشان را از هر زشتی و پلیدی منزّه ساخت.

پدر بزرگ وار ایشان، امام حسین علیه السلام و مادرش «شهربانو» دختر یزدگرد سوم، آخرین پادشاه سرزمین پهناور ایران است. این بانوی پاک دامن، چنان محبوبیتی در نزد خداوند متعال پیدا کرد که لیاقت همسری و مادری امام را پیدا کرده و ذریه پاک پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله از ایشان ادامه پیدا کرد.

ازدواج شهربانو با امام حسین علیه السلام

وقتی قسمت هایی از سرزمین ایران به دست مسلمانان فتح شد، دو دختر از دختران یزدگرد، به اسارت سپاه اسلام درآمده و آن ها را به مدینه فرستادند. خلیفه وقت، اقدام به فروش آن ها کرد که حضرت علی علیه السلام مانع این کار شد و فرمود: آن ها را در اختیار کردن همسر، آزاد بگذارید. شهربانو وجود مقدس امام حسین علیه السلام را برگزید و با آن حضرت ازدواج کرد و امام سجاد از ایشان متولد شد.

القاب امام علی بن الحسین علیه السلام

امام چهارم، القاب و کنیه های زیادی دارند که هرکدام از آن ها، بر یکی از کمالات اخلاقی و شخصیتی ایشان رهنمون است. در میان کنیه های ایشان، ابوالحسن و ابومحمد از شهرت زیادی برخوردار است و از القاب ایشان، زین العابدین، سید الساجدین، سجاد، سیدالعابدین، زکی و امین را می توان نام برد. درباره لقب سجاد گفته اند که: آن امام هُمام آن قدر سر به سجده می گذاشت و برای هر نعمتی سجده می کرد که پیشانی اش پینه بسته بود. هم چنین هنگامی که آن حضرت سر به سجده می گذاشت، آن قدر به همان حالت می ماند تا این که عرق از سر و صورت مبارک ایشان جاری می شد.

در محضر صالحان

چند روزی از تولد امام سجاد نگذشته بود که ایشان مادر مهربان خود را از دست داد و تربیت امام به عهده پدرش افتاد. دستان پر عطوفت و نفس های قدسی سه امام بزرگ وار، در تکاپوی تربیت فرزند نورسیده حسین علیه السلام بودند: امام سجاد، دو سال از دوران امامت جدّش امیرالمومنین علیه السلام را درک کرد و نیز به خاطر علاقه زیادی که به عمویش امام حسن علیه السلام داشت، در محضر ایشان حاضر شده و از فیوضات معنوی اخلاقی ایشان نیز بهره گرفت. آن حضرت 12 ساله بود که دوران امامت پدرش شروع شد و همواره از تعالیم و آموزه های دینی پدر بهره می جست تااین که در سال 61 ق خود پرچم دار هدایت امت اسلام گردید.

ازدواج امام سجاد علیه السلام

تاریخ ازدواج امام سجاد، به درستی معلوم نیست، ولی تولد فرزند بزرگ حضرت در سال 57 ق است امام سجاد علیه السلام با دختر امام حسن مجتبی به نام «فاطمه»، ازدواج کرد. در عظمت و کرامت این بانوی مجللّه همین بس که امام صادق علیه السلام فرمودند: «جده ام فاطمه، صدیقه بود و در خانواده امام حسن علیه السلام زنی به درجه و مرتبه او نرسید».

فرزندان امام

فرزند بزرگ امام سجاد علیه السلام حضرت امام محمد باقر است که ایشان در کربلا، طفلی 4 ساله بوده است. این امام همام، از طرف پدر حسینی و از طرف مادر حسنی است؛ بنابراین، ائمه بعد از امام زین العابدین علیه السلام ، تربیت یافته گان نسل امام حسن نیز هستند. فرزند دیگر امام، زید است که ایشان بعد از امام محمد باقر علیه السلام ، بر دیگر برادران برتر بود و در سال 121 هجری در کوفه به دست مروانیان به شهادت رسید. امام سجاد فرزندان دیگری هم داشته که در کتاب های تاریخی نام آن ها آمده است.

بیماری امام، مصلحت الهی

بیش از 23 سال از عمرشریف امام سجاد سپری نشده بود که حادثه کربلا اتفاق افتاد. امام سجاد علیه السلام به دلیل بیماری، قادر به شرکت در جنگ نشد و همین امر، دستاویزی برای ناآگاهان گردید تا حضرت را به عنوان امام بیمار یاد کنند. با ذکر این لقب، در ذهن آنان شخصی رنجور و ناتوان با چهره ای زرد و پژمرده و روحی افسرده تداعی می شود، گویا امام سجاد علیه السلام در تمام مدت زندگی خود، از یک بیماری مزمن رنج می برده است، در حالی که واقعیت، غیر از این است؛ زیرا امام چهارم تنها در کربلا به مدت کوتاهی بیمار بوده است و پس از آنْ بهبود یافته و در حدود 35 سال همانند سایر امامان از سلامت کامل جسمی برخوردار بوده است. بدون تردید، بیماری موقت آن حضرت در کربلا، مصلحت و عنایت خداوندی بود تا بدین وسیله، از وظیفه جهاد معاف گشته و از این رهگذر، رشته امامت تداوم یافته و نور هدایت خاموش نشود.

دو راهی دشوار

امامت، هدیه پروردگار متعال به بندگان است تا زمین، هیچ گاه خالی از حجت الهی نباشد. امامت، یعنی هدایت امت اسلامی به سوی تکامل مادی و معنوی و حفظ کیان اسلامی و امام، تدبیرکننده امر مسلمانان و بزرگ ترین مصلحت اندیش امت اسلامی برای رسیدن به مقصد اصلی است. با امامت امام سجاد علیه السلام امام بر سر یک دوراهی دشوار قرار گرفت: یا باید با ایجاد هیجان و احساسات، به یک حرکت مسلّحانه اقدام کرده و حادثه دیگری مثل کربلا می آفرید و یا این که باید احساسات سطحی را به وسیله تدبیری صحیح و سنجیده مهار و عناصر صالحی را برای شروع یک کار بزرگ تربیت کرده و جان خود و یارانش را حراست کند. امام سجاد علیه السلام با تدبیری آگاهانه و با بررسی شرایط زمانه، راه دوم را برگزید و به بنیان سازی مبانی فکری مسلمانان همت گمارد.

عصر اختناق

عصر زندگی امام سجاد علیه السلام هم زمان با سیاه ترین دوران تاریخ اسلامی، یعنی دوران حکومت بنی مروان است. آنان با منصوب کردن اشخاصی هم چون حجّاج بن یوسف، خون های بی گناه بسیاری را ریختند و انسان های بی شماری به دار آویختند. منصوبان بنی مروان، به صورت علنی به مبارزه با اسلام برخاسته و چنان عرصه را بر مسلمین تنگ کردند تا کسی اندیشه براندازی آنان را در سر نپروراند. آنان با تبلیغ و دروغ افکنی درباره اهل بیت پیامبر علیهم السلام قصد فریب مردمان را داشتند. یکی از معاصران آن ها از امام سجاد علیه السلام نقل می کند که حضرت فرمودند: «در تمام مکه و مدینه، بیست نفر که ما را دوست داشته باشند وجود نداشت». بر این اساس، دوران امام سجاد علیه السلام را، دوران ناامیدی از پیروزی حرکت مسلحانه و دوره تلاش و کوشش برای ایجاد یک حکومت اسلامی در دراز مدت نامیده اند.

مبارزه فرهنگی

امام سجاد علیه السلام در دوران 35 ساله امامت امت اسلامی، با شش نفر از خلفای بنی امیه و بنی مروان هم عصر شده و با توطئه های گسترده آنان به مبارزه برخاست. در تمام این مدت طولانیْ تبلیغات، فشارهای روحی، شکنجه های سخت و کشتارهای گسترده، فعّالان سیاسی و مذهبی را به انزوا کشیده و وادار کرده بود تا در یک حرکت فرهنگی، به مبارزه خود ادامه دهند. با شرایط به وجود آمده، کار فرهنگی امام دشوار شده و حضرت تصمیم گرفت که در جبهه فرهنگی و عقیدتی، روح خسته و مرده مسلمان ها را بیدار کند؛ بنابراین، ایشان برنامه های متعددی برای خود تدارک دیدند که عبارت بود از: تلاش برای زنده نگهداشتن یاد و خاطره عاشورا؛ ارشاد امت اسلامی؛ تبیین معارف بلند اسلامی در قالب دعا؛ دستگیری از مستمندان؛ تبیین خط اصیل اسلام و مبارزه با بدعت ها و انحرافات.

صحیفه سجادیه

دعا، از راه های ارتباط با خداوند است و در اسلام، سفارش زیادی به آن شده است. دعا، حلقه اتصال بین خالق و مخلوق است و بنابر فرمایش علی علیه السلام عاجزترین مردم کسی است که از دعا کردن عاجز باشد و این حلقه اتصال را قطع کند. امام زین العابدین علیه السلام در آن شرایط بحرانی، تلاش گسترده ای کرد تا معارف بلند اسلامی را از طریق دعا به مردم منتقل کرده و بسیاری از اهداف و مقاصد خود را در قالب دعا ومناجات بیان کند. مجموع دعاهای امام سجاد علیه السلام در کتابی به نام صحیفه سجادیه جمع آوری شده است که پس از قرآن کریم و نهج البلاغه، بزرگ ترین و مهم ترین گنجینه گران بهای حقایق ومعارف الهی به شمار می رود، به طوری که از سوی دانشمندان اسلامی، به القابی چون «اُختُ القرآن»، «انجیل اهل بیت» و «زبور آل محمد» لقب گرفته است. صحیفه سجادیه، تنها شامل راز و نیاز با خدا و ارتباط با او نیست، بلکه دریای بی کرانی از علوم ومعارف است که در قالب دعا بیان شده است.

صحیفه سجادیه، اثری گران بها

در سال 1353 ق، مرجع تقلید فقیه، حضرت آیت اللّه العظمی مرعشی نجفی، بزرگ نگهبان میراث مکتوب اسلامی، نسخه ای از صحیفه سجادیه را برای یکی از مفسران بزرگ اهل سنت در شهره قاهره مصر فرستاد. وی پس از تشکر از دریافت این هدیه گران بها و ستایش فراوان از آن، در پاسخ چنین نوشت: «این از بدبختی من است که تاکنون بر این اثر گران بهای جاوید که از مواریث نبوت است دست نیافته بودم. من هر چه در آن می نگرم، آن را از گفتار مخلوق بالاتر و از کلام خالق پایین تر می یابم».

رساله حقوق

یکی از ابعاد مبارزه امام سجاد علیه السلام با کج روی ها و انحرافات فکریِ جامعه، نشر احکام اسلام و بیان ابعاد گوناگون آن بود. نمونه ای از تعالیم دینی که از امام سجاد علیه السلام به یادگار مانده، مجموعه ای به نام رساله حقوق است که امام طی آن، وظایف گوناگون انسان را، چه در پیش گاه خداوند بزرگ و چه نسبت به خویشتن و دیگران بیان فرموده است. این مجموعه نفیس و ارزشمند که بارها چاپ شده و دارای شرح های مختلفی از عالمان اسلامی است، بیانگر پنجاه حق از حقوق الهی و انسانی است که امام سجاد علیه السلام در این رساله شریف، به صورت مفصل به آن ها اشاره کرده است. در سایه عمل به دستورات این رساله شریف، بسیاری از مشکلات امت اسلامی و حتی امت های دیگر برطرف شده و دنیا روی صلح و آرامش خواهد دید و اهل دنیا در یک جامعه پر از عدل و صفا و صمیمیت زندگی خواهند کرد.

حقوق دوستان

انسانِ ناتوان کسی است که قدرت بر پیدا کردن دوست ندارد و عاجزتر از او کسی است که قدرت بر نگهداری دوستان خود نداشته باشد و آن ها را از خود دور کند. نوع روابط اجتماعی انسان، میزان جاذبه و دافعه او را مشخص می کند. اگر خواستار جاذبه قوی بوده و مایل هستیم که روابط دوستانه مان تداوم پیداکرده و از استحکام لازم برخوردار باشد، رعایت کردن نکاتی الزامی است که امام سجاد علیه السلام در ضمن رساله حقوق بدان اشاره کرده و می فرماید: «حق همراه و دوست تو این است که به او احسان کنی و اگر نتوانستی، در مورد او با انصاف باشی. تا جایی که می توانی در دوستی با او کوتاهی نکن، همواره خیرخواه و پشتِ پناه و مایه رحمت دوستت باش، نه مایه عذاب او».

ویژگی های اخلاقی امام سجاد علیه السلام

خویشتن داری

روزی امام زین العابدین علیه السلام ازمسجد مدینه بیرون آمد و به مردی برخورد که به آن حضرت دشنام می داد. همراهان آن حضرت درصدد تأدیب آن شخص برآمدند، ولی ایشان آن ها را از این کار منع کرده و فرمود او را به حال خود بگذارید. بعد رو به آن مرد کرد و فرمود: «آن چه از کارهای ما بر تو پوشیده است، بیش تر از آن است که تو بدانی و بگویی آیا حاجتی داری تا در انجام آن تو را یاری دهم؟» آن مرد وقتی کرم و بزرگ واری حضرت را دید، شرمسار شد و از حضرت عذرخواهی کرد. امام سجاد علیه السلام عبایی را که بر دوش داشت به او هدیه کرد و دستور داد که هزار درهم به او بدهند و بدین شیوه، آن مرد را شرمنده کرده و دریچه ای دیگر از اخلاق الهی خویش را بر مردمان گشود.

مسافر گمنام

امام سجّاد در هنگام مسافرت، با افرادی به سفر می رفت که حضرت را نمی شناختند و با آن ها شرط می کرد که مسئولیت کارهای روزمره با آن حضرت باشد. در یکی از سفرها، یکی از همراهانْ آن حضرت را شناخت و به دیگران گفت: آیا هم سفر خود را می شناسید؟ گفتند: نه، نمی شناسیم. او گفت: شما با علی ابن الحسین علیه السلام هم سفر شده اید. هنگامی که آن ها این جمله را شنیدند، از جا برخاسته و دست و پای حضرت را بوسیدند و از حضرت گله کردند که چرا خود را معرفی نکرده است. حضرت فرمود: «وقتی با عده ای که مرا می شناختند به مسافرت می رفتم، برای خوشنودی خدا و رسول اکرم، زیاده از آن چه من مستحق بودم با من عطوفت و مهربانی می کردند؛ از این روی ترسیدم که شما نیز با من همان رفتار را داشته باشید. بدین ترتیب دوست داشتم که اسم و رسمم پوشیده بماند».

امین مدینه

زمانی که مسلمانان مدینه، بیعت یزید را شکسته و نماینده یزید را از مدینه بیرون کردند، مَروان بن حکم ـ که از دشمنان اهل بیت بود ـ نزد یکی از بزرگان مدینه رفت و از او خواست تا خانواده خود را نزد او بگذارد تا از آسیب اهل مدینه محفوظ بماند، ولی او قبول نکرد. مروان که در عین دشمنی با اهل بیت، به عطوفت و بزرگ واری آنان اطمینان داشت، نزد امام سجاد علیه السلام رفت و در درخواست کرد تا خانواده خود را به خانه امام سجاد علیه السلام آورده تا در سایه سار لطف آن امام، محفوظ بمانند. حضرت با بزرگ واری پذیرفت و مروان، همسر و خانواده اش را نزد ایشان فرستاد و آن ها در کنار خانواده آن حضرت بودند تا آرامش به مدینه بازگشت.

نوای بینوایان

یکی از ابعاد درخشان زندگی امام سجاد علیه السلام ، خدمات اجتماعی ایشان در آن عصر تاریک ظلمت و دنیاپرستی بود. این خدماتْ چه در ایام بحرانی مدینه و چه در دوران سکون و آرامش ادامه داشت. هر شب، چشمان خسته ای که به خاطر گرسنگی به خواب آرام نمی رفت؛ منتظر دستان نوازشگر کسی بود تا آن ها را دریابد و انتظارشان رابه سر آورده، از محبت سیراب سازد. در حدیثی آمده که «امام علی بن الحسین هزینه زندگی یک صد خانواده تهی دست مدینه را عهده دار بود.» اهل مدینه می گفتند: «ما صدقه پنهانی را زمانی از دست دادیم که علی بن الحسین درگذشت.» هنگامی که تاریکی شبْ دامن خود را بر پهنه زمین می گستراند و چشم ها به خواب می رفت، امام زین العابدین علیه السلام بلند می شد و آن چه از خوردنی ها موجود بود، بر می داشت و بر دوش خود می کشید و به صورت ناشناس، به خانه های فقیران مدینه می برد و بین آن ها تقسیم می کرد.

دو رکعت نماز عشق

بهترین جلوه عبادت، به خاک فرو افتادن در پیش گاه رب العالمین است. ره یافتگان به وادی قرب الهی، مشقت عبادت را به خود هموار کردند تا لذت حضور در نزد معبود را به جان و دل بچشند. آن ها چنان محو تماشای جمال دلربای دوست می شوند که غیر از او، چیزی را نمی بیند و جز صدای او صدایی نمی شنود. در حالات امام سجاد علیه السلام آمده است که هرگاه ایشان وضو می گرفت و آماده نماز می شد، رنگ صورتش زرد می گشت. به حضرت می گفتند که ای پسر رسول خدا، این چه حالی است که به شما دست می دهد؟ حضرت می فرمود: «آیا می دانید در پیش گاه چه کسی ایستاده و با چه کسی می خواهم حرف بزنم؟» هنگامی که در نمازش به آیه «مالک یوم الدین» می رسید، آن قدر گریه می کرد و آیه مبارکه را تکرار می فرمود که گویا نزدیک بود جان به جانان تسلیم کند.

زاهد روز و عابد شب

جمعی از ساکنان مدینه، نزد یکی از اطرافیان امام سجاد علیه السلام رفته و خواستار توصیف امام سجاد شدند. آن شخص درباره حضرت گفت: «روزها برای او غذا نیاوردم و شبها برای او رختخوابی پهن نکردم؛ زیرا اغلب روزها را روزه می گرفت و شب ها نیز به عبادت خدا مشغول بود».

شجاعت امام سجاد علیه السلام

بعد از حوادث کربلا که بنی امیه خود را پیروز میدان می دیدند و قدرت پوشالی، مغرورشان کرده و ترس و وحشت دل های مردم را فرا گرفته بود، امام سجاد علیه السلام با شجاعت کم نظیری در مقابل آن ها ایستاد و بدون ترس و واهمه، به افشاگری پرداخت. آن حضرت سجاد در مقابل عُبیداللّه بن زیاد فرمود: «آیا مرا از شهادت می ترسانی، در حالی که شهادت مایه مباهات و افتخار ماست». ایشان در شام نیز به یزید فرمود: «ای پسر معاویه، تو خود می دانی که پرچم پیامبر در جنگ احد و بدر خندق به دست جدّم بود و پدر و جد تو، پرچم کفر را به دست گرفته بودند. وای بر تو، اگر به این فاجعه ای که دامن خود را آلوده ساخته ای کمی می اندیشیدی، به کوه و بیابان می گریختی و فرش خود را جز خاکستر قرار نمی دادی و اکنون بشارت می دهم که به ذلت و خواری بزرگی گرفتار خواهی شد». این جملات کوبنده، در هنگامه ای که با فجایع بی شمار بنی امیه، ترس و وحشتی عجیب دل های مردمان را فراگرفته بود، نشان از شجاعت بی نظیر امام سجاد علیه السلام دارد.

آشنای همه

هشام بن عبدالملک که یکی از خلفای بنی امیه بود، به قصد زیارت خانه خدا وارد مکه معظمه شد و به علت ازدحام مردمِ در حال طواف، موفق به لمس حجرالاسود نشد؛ پس در گوشه ای از مسجدالاحرام بالای تختی نشست و نظاره گر اطراف شد. در این هنگام، امام سجاد علیه السلام وارد حرم شده و شروع به طواف کرد. هنگامی که ایشان به مقابل حجرالاسود رسید و قصد لمس آن را نمود، مردم با دیدن خورشید فروزان امامت، از کنار حجرالاسود فاصله گرفته و راه را برای حضرتش باز کردند. یکی از شامیانی که همراه هشام بود، پرسید که این کیست که مردم احترام زیادی به او می کنند؟ هشام که از شناخته شدن حضرت می ترسید، جواب داد: او را نمی شناسم. در این هنگام فَرَزْدَق، شاعر توانای عرب از جا برخاست و گفت: من او را می شناسم و حضرت را در شعری زیبا چنین معرفی کرد: او کسی است که سنگ ریزهای مکه، جای پای او را می شناسند. خانه کعبه و بیابان های حجاز و حِلّ و حرم او را می شناسد. هنگامی که برای دست مالیدن و بوسیدن حجرالاسود می آید، نزدیک است که رُکنِ حَطیم به خاطر آشنایی با او، دستِ او را نگه دارد. اگر اهل تقوا را شمارش کنند، ایشان امام آن هاست و اگر بپرسند که بهترین انسان روی زمین کیست، ایشان را معرفی می کنند. اگر او را نمی شناسی من می گویم که او پسر فاطمه و جدّش خاتم پیامبران است.

نغمه خوان توحیدی

قرآن کتاب آسمانی و نجات بخش جان های خسته از پوچی و گمراهی است. صوت خوش قرآن، دل های زنگار بسته از دنیا و دنیاپرستی را طراوت داده و آن ها را برای پذیرش حقیقت آماده می کند. در حالات امام سجاد علیه السلام نقل شده است که ایشان قرآن را با صدای دل نشینی می خواند، چندان صوت حضرت نیکو بود که وقتی به تلاوت قرآن مشغول بود، آب رسانانی که مشک ها بر دوش کشیده و برای آوردن آب از در خانه حضرت عبور می کردند، متوقف می شدند و به تلاوت حضرت گوش می دادند و گاه این توقف، به ساعت های متمادی منجر می شد، به طوری که آفتاب بر می آمد و هنوز آن ها پشت درب خانه حضرت، به ترنّم آن آوای ملکوتی گوش می دادند.

چه خوش است صوت قرآن ز تو دلربا شنیدن

به رخت نظاره کردن سخن خدا شنیدن

امام سجاد از منظر دیگران

پسر دو برگزیده

پیامبر مکرّم اسلام که سال ها پیش از تولد امام سجاد علیه السلام ، مژده ولادت ایشان را داده بودند، در توصیف ایشان فرمودند: «او پسر دو برگزیده است»؛ زیرا برگزیده عرب، هاشم (از اجداد پیامبر صلی الله علیه و آله ) بود که امام حسین از فرزندان اوست و برگزیده غیر عرب، فارس است که مادر امام سجاد، شهربانو از اهل فارس و ایرانی است.

پارساترین مردم

سَعید بن مسیّب که از تربیت یافته گان دستان با برکت امیرمؤمنان علیه السلام است، و به فرموده امام سجاد علیه السلام در زمان خودش داناترین مردم بود و از اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله است که در محضر امام سجاد علیه السلام به دانش آموزی پرداخته بود، در مورد شخصیت بی بدیل امام سجاد علیه السلام می گوید: «مردی با ورع تر و پارساتر از علی بن الحسین ندیدم».

زاهدترین و فاضل ترین بنی هاشم

ابن شهاب زُهَری یکی از علمای معاصر امام سجاد علیه السلام بود. او مدتی در محضر امام زین العابدین حاضر شده و از معارف آن امام همام بهره می برد. از ایشان سوال شد که زاهدترین مردم در دنیا کیست؟ در جواب گفت: «علی بن الحسین، را زاهدترین مردم یافتم». ابن زهری در اظهار نظر دیگری درباره شخصیت امام سجاد علیه السلام می گوید: «علی بن الحسین فاضل ترین بنی هاشم است که ما درک کرده ایم».

سخنان گوهرباری از امام سجاد علیه السلام

کسی که شخصیت خویش را گرامی دارد، دنیا را بی ارزش می پندارد.

محبوب ترین شما نزد خدا کسی است که عمل او نیکوتر باشد.

از خوشحالی هنگام گناه بپرهیز؛ زیرا خوشحالی در وقت گناه، از خود گناه بزرگ تر است.

از خداوند به خاطر قدرت و سیطره اش بر تو بترس و از او به علت نزدیکی اش به تو شرم و حیا کن.

محبوب ترین چیزها بعد از شناخت خداوند، پاک دامنی است.

بهترین نیکی انسان بر خود، خویشتن داری در مقابل گناه است.

سخت ترین لحظات برای فرزندان آدم سه لحظه است: لحظه ای که سفیر مرگ را می بیند، لحظه ای که از قبر خود برانگیخته می شود و لحظه ای که در پیش گاه خداوند عالمیان حاضر است که نمی داند از کدام دسته است: اهل بهشت یا اهل دوزخ.

بی نیازترین مردم، کسی است که نسبت به آن چه خداوند تقسیم کرده، قانع باشد.

هم نشینی نکردن با پنج گروه

سعادت و بدبختی انسان، به میزان زیادی بستگی به هم نشین او دارد، تا آن جا که انسان ها بر روش دوست و هم نشین خود هستند. امام سجاد علیه السلام در موعظه ای کوتاه ولی ماندگار به فرزندشان امام محمد باقر علیه السلام می فرمایند: «با پنج گروه نشست و برخاست مکن: با انسان های فاسق همراه نشو، زیرا فاسق تو را به یک لقمه یا کم تر از آن می فروشد؛ با انسان های بخیل رفت و آمد نکن، زیرا که اموالشان را در وقت احتیاجت، از تو دریغ می کنند؛ با انسان های دروغ گو هم رفت و آمد نداشته باش، زیرا آن ها مثل سرابی هستند که نزدیک را به تو دور و دور را به تو نزدیک نشان می دهند؛ با افراد کم خرد نشست و برخاست مکن، زیرا او می خواهد به تو نفعی برساند، ولی ضرر می زند؛ و سرانجام این که با ترک کنند خویشاوندان هم نشین مشو، زیرا او را در سه جای قرآن ملعون یافتم».

برخورد کریمانه

شوخی در حد اعتدال و با رعایت قوانین اسلامی، امری پسندیده است، ولی اگر این ویژگی خوب، به قیمت بی حرمتی به افراد تمام شده و دل بستگی همیشگی انسان باشد، نه تنها ستودنی نیست، بلکه مذموم بوده و خشم و غصب الهی را به دنبال خواهد داشت. امام صادق علیه السلام می فرمایند: «در شهر مدینه، مرد دلقکی بود که عمر خود را به بطالت می گذراند و با مزاح های خود، مردم شهر را می خندانْد. روزی امام سجاد علیه السلام با دو نفر از غلامان خود از کوچه های مدینه می گذشتند که آن شخص سر رسید و عبای حضرت را از دوشش کشید و با خود بُرد تا اطرافیان از دیدن این منظره بخندند. حضرت توجهی نکرده و به راه خود ادامه داد، ولی غلامان حضرت شخص را دنبال کرده و عبای حضرت را پس گرفتند. حضرت از اسم این مرد پرسید، گفتند مرد دلقکی است که با کارهای خود مردم مدینه را می خنداند. حضرت فرمودند: به او بگویید: در قیامت، کسانی که عمر خود را به بطالت گذرانده اند، زیان می برند».

مطالب مرتبط

شعر 22 بهمن

در آسمان جان ما، خورشید گل کرد پیش از دعا ،وقت سحر ،خورشید گل کرد

آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران

آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در روز 31 شهریور 1359 با تجاوز گستردۀ نظامى در طول 1280 کیلومتر مرز مشترک از شمالى‏ ترین نقطۀ مرز مشترک با ایران تا بندر خرمشهر و آبادان در جنوب ایران بود

نگاهی به شعر انقلاب اسلامی

پس از پیروزی انقلاب اسلامی (بهمن ماه 1357) شعر معاصر ایران، حال و هوای دیگری یافت؛ شعر این دوره که هنوز هم نمی توان به درستی درباره ویژگی ها و موفقیّت های آن سخن گفت، بسیار پر حجم، و تحوّل و نوآوری در آن فراوان است.

خلیج فرهنگ و تمدّن

مرزهای خلیج فارس از کرانه اروند تا ساحل سیستان، مرزهای پیام اسلام راستین اند. دیده بان ها در برج های برافراشته ات چشم های بیدار انسانیّت اند.

ماه نزول قرآن

شَهْرُ رَمَضانَ الَّذي أُنْزِلَ فيهِ الْقُرْآنُ هُديً لِلنَّاسِ وَ بَيِّناتٍ مِنَ ...

ادعیه ی قرآنی با گل واژه ربنا

خود قرآن نازل، در بردارنده ی قرآن صاعد است؛ یعنی خداوند متعال دعاهای زیادی را در خود قرآن به سوی ما نازل فرموده، تا دست بندگانش را بگیرد و آن ها را به سوی ملکوت خدا صعود دهد. بعضی از این دعاهای قرآنی با گل واژه ی «ربَّنا» آغاز می شوند.

جود و جبروت

«أللّهُمَّ أهْلَ الکِبریآء وَالعَظَمَة وأهلَ الجُودِ وَالجَبَروتِ وَأهلَ العَفْوِ وَالرَّحْمَة...».

این گنبد زیبا قلب ایران است

می خواهم تا آنجا كه دوست دارم، پربگیرم، اما تا بارگاه دوست راه طولانی است. چشم از پنجره برنمی دارم. دشت از پی دشت، كوه از پی كوه، دسته دسته گل سرخ، یك عالم سبز و یك دریا اشتیاق كه دستی از غیب به جانم ریخته است! همیشه همین طور است.

تمام عالم کتاب خداوند است

عزیزترین فرد این عالم، پیامبر اکرم صلی الله و علیه وآله است و ایشان سحاب حریص بود. خود می فرمود: انا حریصُ علی رُشدکم: من به رشد شما حریصم ...

بازگشت امام خمینی به ایران

مسئله بازگشت امام خمینی به ایران، از ابتدای اقامت او در پاریس مورد بحث محافل سیاسی و مطبوعات بود، ولی پس از رفتن شاه این سئوال در بیشتر مصاحبه ها عنوان می شد، و پاسخ امام به همه مصاحبه کنندگان این بود: «در اولین فرصت » .

نهضت حسینی و انقلاب خمینی*

گفته می شود که حرکت انقلابی مردم مسلمان ایران در سرنگونی رژیم سلطنتی و استقرار نظام جمهوری اسلامی متأثر از قیام امام حسین(ع) و فرهنگ عاشورا است نقش نهضت سیدالشهدا(ع) در پیدایی و پایایی نهضت اسلامی ایران چیست؟

علل پیروزی انقلاب اسلامی و سقوط رژیم پهلوی

انقلاب ایران، در نوع خود، و نیز در مقایسه با دیگر انقلابهای جهان، از لحاظ تکوین، حرکت، روند و نتیجه آن دارای ویژگیهای کم نظیری بود.وجه مشترک پیدایش همه انقلابها، کم و بیش یکسان است.همگی ریشه طبقاتی و اجتماعی دارند، هنگامی که ظلم و فساد و بی کفایتی نظام حاکم تحمل ناپذیر شد، توده ها به حرکت در می آیند، طغیان می کنند، نمایندگان سنتی خود را کنار می زنند و موانعی را که بر سر راهشان قرار دارد، درهم می کوبند تا رژیم حاکم را بر اندازند و به جای آن نظام جدیدی که امیال و خواستهای آنها را تامین کند، بر پا سازند.

جمهوری اسلامی و شرایط برقراری عدالت

در مکاتب توحیدی آرمانها و ارزشهای انسانی فلسفه وجودی حکومت است و اگر حکومت ارزشهای متعالی، مثل «عدالت اجتماعی»، را دنبال نکند، دلیلی بر تداوم آن وجود ندارد.

انقلاب اسلامي چيست؟

جهان غرب نسبتا به احتمال انقلاب اسلامي بيمناك بوده است، انقلابي كه به نظر نقطه اوج جنبش احياگري اسلامي در نظر گرفته شده است؛ جنبشي كه در نهايت به دنبال تشكيل دولت اسلامي است. با اين همه نقشي كه انقلاب در پي ايفاي آن در جنبش احياگري اسلامي است به شفافيت مثال انقلاب ايران يا واكنش هاي روشنفكرانه به احياگري جنبش اسلامي نيست.

عوامل پیروزی انقلاب اسلامی

برپایی حکومت بر مبنای اسلام به عنوان دینی کامل و تأمین کنندۀ تمام نیازهای مادی و معنوی بشر یک ضرورت است. مردم ایران با آگاهی به این نکته و با رهبری حکیمانۀ امام خمینی(ره) یکپارچه قیام نموده و بعد از ساقط کردن حکومت دیکتاتوری و وابستۀ رژیم پهلوی، نظام جمهوری اسلامی را در ایران مستقر کردند. در این نوشتار عوامل پیروزی انقلاب اسلامی ایران را مرور می کنیم تا با حفظ آنها از انقلابمان حفاظت کنیم و مردم مسلمان کشورهای اسلامی که اخیراً قیامهای ضد استبدادی خود را آغاز کرده اند نیز با توجه به این عوامل بتوانند با عزم مصمم تری به نهضتهای خود پایبند باشند و از آن با تمام وجود حراست کنند.

دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران

پرداختن به دستاوردهای انقلاب اسلامی و تبیین هر چه بیشتر آن، از موضوعات مهم و ضروری در عصر حاضر است؛ از این رو، این مقاله در صدد است مهم ترین دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران را، از ابتدا تاکنون، تبیین نماید. پرسشی که در اینجا مطرح می شود این است که دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران چیست؟ در پاسخ به این پرسش از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. مهم ترین یافتۀ این تحقیق این است که، برخلاف تبلیغات دشمنان نظام اسلامی، انقلاب اسلامی ایران، با وجود موانع و امکانات محدود، دستاوردهای چشم گیر و شگرفی را در عرصه های گوناگون سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، علمی، فناوری، نظامی و امنیتی به دست آورده و جایگاه رفیعی را در منطقه و جهان کسب کرده است.

راه تداوم انقلاب اسلامی

انقلاب اسلامی اعتماد به نفس تازه ای را به محرومان جهان بخشید و معیار جدیدی را برای نهضت های اسلامی در همه جا ارائه کرد.

التقاط و تحجر، دو آفت انقلاب اسلامی

آزادی یکی از اهداف و آرمانهای امت مسلمان ایران در دوران مبارزات خود با استبداد به شمار می رفت و یکی از ارکان سه گانه شعار معروف «استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی» بود؛

بهارانِ هنر

بهار و چهلمین بهار آزادی و استقلال از راه فرا می رسد. بهاری که پیش از آمدنش دلهای مجاهدان عالم اسلام و ملت قهرمان و کوشای ما لبریز و شاداب از جنبش خرّمیِ بهمن خونین گردیده است

حضور امام حسن (ع) در ایران ؟

امام حسن (ع) فرزند بزرگ حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه (س) و دومین امام ما شیعیان است که در کودکی و جوانی با سه خلیفه نخستین معاصر بود، موضع ایشان در برابر خلافت ابوبکر، عمر و عثمان و حضور ایشان در فتوح ایران و افریقیه سوالی است که این مقاله در پی پاسخ گویی به آن می باشد. به نظر می رسد که ایشان با وجود این که خلافت را حق پدر خود دانسته در مواردی با سه خلیفه همکاری هایی داشته اند، و در زمان دو خلیفه اول ابوبکر و عمر در فتوحات شرکت نکرده، ولی در زمان عثمان، حسن (ع) با سپاهیان به ایران آمده و در فتح طبرستان شرکت داشتند. برای روشن شدن این مطلب به بررسی موضع ایشان در دوران ابوبکر، عمر و عثمان می پردازیم.

حضور امام حسن (ع) در ایران؟؟؟

حسن بن علی (ع) در نیمه ماه رمضان سال سوم هجرت در مدینه متولد شد[1] دوران کودکی را در کنار پدر و مادر و پیامبر (ص) گذراند. وی از نظر شکل ظاهری و هم چنین اخلاق بسیار شبیه به رسول خدا (ص) بود، هفت سال و شش ماه از عمر خود را در کنار پیامبر (ص) زندگی کرد، [2] و مورد محبت خاص پیامبر قرار داشت، [3] پس از درگذشت رسول خدا (ص) (صفر سال ١١ هجری\٦٣٣میلادی) در مورد جانشینی آن حضرت اختلاف رخ داد و علی (ع) به همراه گروهی از مردم به مخالفت با جانشینی ابوبکر پرداخته، اما به زودی به خاطر مصالح مسلمانان سکوت کرده و مخالفتی نشان نداد، تا این که در سال ٣٥ هجری مردم شورش کردند و عثمان به قتل رسید، و به اصرار، علی بن ابی طالب (ع) را به خلافت برگزیدند، و سپس موضع حسن بن علی (ع) بزرگ ترین فرزند علی (ع) و سیاست و خط مشی اهل بیت در برابر مسایل سیاسی مشخص می شود.

شعر ولادت امام سجاد

الا ای همـه خلق عالم خدا را خدا خوانده امشب شما را شما را

میلاد امام سجاد علیه السلام

دعای امام سجاد(ع) در وداع با ماه رمضان/ خداحافظ ای ماه بزرگ خدا

ماه رمضان رو به پایان است و اندوه را برای همگان، چه کسانی که آنرا قدر دانسته‌اند و چه افرادی که این فرصت را سوزانده‌اند به همراه دارد. امام سجاد(ع) برای وداع با این ماه دعایی دارد که آیت‌الله مجتبی تهرانی به بخشهایی از آن اشاره‌هایی داشته است.

عصاره حسنین

ای لیل قدر تشنه راز و نیاز تو قبله سزاست غبطه خورد بر نماز تو

شعر برای میلاد حضرت معصومه

تو مسیحا زاده اما دختر موسی شدیمریم قدیسه ی ذریه ی طاها شدی

شعرمیلاد امام رضا

باز در عرش خدا ولوله بر پا شده استدری از عرش به سمت دل ما وا شده است

طلوع زیباترین فجر

طلوع فجر روز جمعه 17 ربیع الاول سال 571 میلادى و چهل سال قبل از بعثت بود که سرزمین مكه نور باران گشت. بیاییم به وقایع نزدیک میلاد نخستین معصوم نظری بیفکنیم.

نوری به پهنه عرش

وقتی کنار اسم خودت لا گذاشتی قبلش هزار مرتبه الاّ گذاشتی

آموزگاری برای همه

امام صادق علیه‌السلام به حدی بزرگ است که بزرگان و علمای هر یک از علوم از تاریخ و ادب گرفته تا فقه، منطق، تفسیر، کلام و ... هر کدام در حد خود می‌توانند از این دریای با عظمت بچشند و کسی نمی‌تواند همه ویژگی‌های این شخصیت عظیم انسانیت را بازگو کند.

شعر میلاد امام حسن عسکری

لشکر شادی گرفت ملک جهان را کرد مسخّر همه کون و مکان را

منم زینب کسی چون من نباشد

راه دهید. کاروان خسته‌ای از راه می ‌رسد. کاروان خسته ای از بازماندگان حسین علیه السلام. کاروانی از ققنوس ‌های پرشکسته ‌ی حسین علیه السلام. آبی هم اگر گوشه کناری پیدا شد؛ آب هم بیاورید. بر این خاکِ تفتیده آب بپاشید، بل‌که قدری پای این دخترهای کوچک التیام پیدا کند. اگر هم آبی نیست، اشکالی ندارد. دیگر این پاها به مغیلان‌ کربلا عادت کرده است...

اشعار میلاد حضرت زینب (س)

عاشق شدیم وعاشق حیران ماشدند قومی اسیر زلف پریشان ما شدند

مولودى پرخير و بركت

در خانواده امام رضا - عليه السلام - و در محافل شيعه، از حضرت جواد - عليه السلام -، به عنوان مولودى پرخير و بركت ياد مى‏شد. چنانكه «ابو يحياى صنعانى» مى‏گويد:

ولادت پیشوای فضیلت و کرامت

میلاد حضرت زین العابدین امام سجّاد (ع)

«خداوند متعال او را سید عابدان و زینت دوستان خدا خوانده است. گویی هم اینک او را می بینم که در روز قیامت در بین صف ها شاد و سربلند و خرامان در رفت و آمد است».

عصاره حسنین

ای لیل قدر تشنه راز و نیاز تو قبله سزاست غبطه خورد بر نماز تو

میلاد حضرت عبد العظیم حسنی سلام الله

عبدالعظیم حسنی, علیه السّلامایران، این سرزمین پرگهر بر خود می بالد که در دل خود، یادگارانی از نوادگان پیامبر اسلام صلّی الله علیه وآله وسلّم و اولاد امام علی علیه السّلام دارد که مزارشان، مرکز شیفتگان و زائران کوی ولاست.

ویژگیهای حضرت معصومه (س)

تعداد امامزادگان شایسته تعظیم و تجلیل در «دار الایمان قم »که بر فراز قبور مطهرشان گنبد و سایبان هست به چهارصد نفرمی رسد.

از فاطمه ای که معصومه بود

تاریخ چشم به راه فاطمه ای دیگر است. انتظار به سر می اید و شمیم دلنوازی، خانه ی خورشید را فرامی گیرد. خنکای حضور دوباره ی فاطمه (س) در فضای مدینه جاری می شود و کوثر فاطمی، جوشیدن می گیرد

القاب مشهور امام رضا(ع) ازکجا ناشی می شود

در بین امامان معصوم ما، هیچ کدام به اندازه امام علی(ع) اسامی و لقب های متعدد و متنوع ندارد. بعد از ایشان اما رتبه دوم برای امام رضا(ع) است که شاید به علت ماجرای ولایتعهدی و شاید به خاطر حضور در بین ایرانیان ، صاحب القاب و عناوین متعدد است، از آن حضرت علاوه بر القابی که به همه ائمه معصومین (ع) گفته می شود (مثل ابن رسول الله؛ حجت الله ، امین الله و… خود امام) صاحب حداقل 50 لقب اختصاصی هستند.

کلیم خرد (نگاهی به جایگاه علمی امام کاظم علیه السلام)

صفوان جمّال» از جمله اصحاب و یاران امام کاظم علیه السلام که به شغل شتربانی مشغول بود، هر از چند گاهی، برای کسب فیض و بهره مندی از بیکران دانش ائمه علیهم السلام نزد ایشان شرفیاب می شد.

در محضر آفتاب

تاریخ اسلام تاریخی پر فراز و نشیب است. از جمله مهم ترین عوامل آن، تنگناها و چالش هایی است که پیوسته حکم رانان ظالم، جامعه را با آن روبه رو می کردند. این معضلات که عموماً در حوزه ی دین و فرهنگ بودند، سبب می شد تا پیشوایان اسلام با سلاحی متناسب با اوضاع حاکم، از سنگر دین محافظت نمایند. به همین دلیل آن بزرگواران با در نظر داشتن شرایط و احاطه ی کامل به آن، رسالت سنگین راه بری جامعه ی مسلمانان را در بحرانی ترین شرایط به انجام می رساندند. در این بین، راه برد امام باقر(ع)، تربیت شاگردان و نیروهای مستعد و متعهد در گستره ی دین بود. این مقاله نگاهی اجمالی به این موضوع دارد.

سرّ میلاد

تنها ماهی که در آن، شهادت هیچ یک از معصومان واقع نشده، ماه شعبان است .ماهی سرتاسر شادی، خیر و برکت که مهم ترین آنان، تولد دو امام همام است .

ولادت حضرت امام حسین (علیه السلام)

پیشوایان معصوم(ع)، مصداق تمام زیبایی های اخلاقی و الگوی جاودانه پاکی و انسانیتند. امام حسین ـ علیه السلام ـ سبط پیامبر، فرزند دختر رسول خدا(ص) و علی مرتضی(ع)، نیز مظهر شجاعت و الگوی فروتنی و تسلیم به درگاه ایزدی است. گرامیداشت ولادتش با یاد و خاطره شهادتش گره خورده است. در این گفتار، مطالبی راجع به فضایل امام حسین(ع) و مقاطع درخشان حیات ایشان گردآوری شده است.

شمه ای از فضائل امام حسین علیه السلام

خداوند متعال در میان مخلوقات خود، انسان های کاملی را به عنوان الگو قرار داده است. این الگوها دارای امتیازات و فضیلت های ویژه ای هستند. امام حسین علیه السلام نمونه ای برجسته از این اسوه های پاک است. در این مقاله به مناسبت اربعین شهادت امام حسین علیه السلام برخی از فضائل آن حضرت را بر می شمریم.

صفای چشمه مهتاب

در ارزیابی شخصیت افراد، اصولاً مجموعه ای از صفات و ویژگی آن ها مؤثر و تعیین کننده است. البته گاهی اوقات تنها یکی از ویژگی های برجسته یک فرد، می تواند شخصیت او را از دیگران متمایز کند.

هدیه الهی

در پانزدهم رمضان سال دوم و یا سوم هجرت خداوند سبحان بالاترین هدیه خویش را به بیت نبوت وامامت اهدا کرد.

فروغ مهتاب

آغاز ماه ذیقعده برای حضرت کاظم و حضرت رضا (علیهم السلام) و دودمان نبوت، پیام آور شادی و پایان یک انتظار طولانی است. زیرا حضرت نجمه (سلام الله علیها) فرزندی جز حضرت رضا (علیه السلام) نداشت.

طلوع آفتاب هشتمین فروغ امامت

حضرت امام رضا(ع) یکی از دوازده فروغ امامت است که معارف معنوی قرآن و عترت را در مواقع مقتضی به اصحاب و شاگردان خویش تعلیم می داد و زمانی در پاسخ به پرسش ها پرتو افشانی می فرمود و نیز از طریق مباحث علمی و احتجاجات عقیدتی، کلامی و برهانی افاضه می فرمود، چنین برنامه هایی موجب گردید تا فرهنگ و اندیشه اسلامی، غنی و پربار گردد، باورها و ارزش های دینی صیانت شود.

سرچشمه دانش

مقدمه پیشوایان معصوم شیعه هر کدام به نوبه خود سرچشمه کمالات و منبع فضایل و صفات عالی انسانی محسوب می شوند. نه تنها شیعه بلکه افراد و گروه های مختلفی که با آن بزرگان در ارتباط بوده اند به این نکته اذعان دارند.

سرور سامرا

یازدهم پیشوای شیعه، امام حسن عسکری علیه السلام در روز جمعه، هشتم ربیع الثانی سال 232 ه.ق در مدینه پا به عرصه گیتی نهاد(1)

بانوی عشق و صبر

با مروری هرچند سطحی بر کمالات و ویژگی های حضرت زینب(س) این نکته رخ می نماید که تمام ویژگی های یک انسان کامل در شخصیت آن بانوی گرامی در حد و درجات عالی وجود داشته و البته هرکدام از ویژگی ها در صحنه ای از صحنه های زندگی حضرتش فرصت نمود یافته است.

سکوت سبز

آن گاه که خورشید سر بر دوش کوه می نهد و می آرامد;

طلوع گل محمدی

این جا مکه مکرمه است.. و امروز جمعه.. 20 جمادی الثانی..از سال هشتم قبل از هجرت.

شبیه ترین مردم به رسول الله

ماه پربرکت شعبان، مصادف با زادروز بسیاری از معصومین و فرزندان رشید معصومین است. در همین راستا، امروز یازدهم شعبان، مصادف با میلاد حضرت علی اکبر (ع) فرزند ابی عبدالله الحسین(ع) است

جایگاه معنوی حضرت فاطمه معصومه(س)

سعادت و کمال حقیقی جز با گذر از تنگناهای نفسانیات و رسیدن به قله بلند معنویت، امکان‌پذیر نیست و حضرت فاطمه معصومه علیها السلام این راه را با سربلندی طی کردند.

گنبد از نور تو روشن

مرد، دستش را به سمت مادرش دراز کرد و بی آنکه نگاهش را از گنبد درخشان امام رضا(ع) بردارد، مادرش را صدا زد. مادر خرناسی کشید و صدایش را نشنید. مرد، لحظه ای صورتش را از نرده های کلفت و چوبی ایوان به سمت مادرش برگرداند و با عجله گفت: مادر! نگاه کن...

سرچشمه دانش

پیشوایان معصوم شیعه هر کدام به نوبه خود سرچشمه کمالات و منبع فضایل و صفات عالی انسانی محسوب می شوند. نه تنها شیعه بلکه افراد و گروه های مختلفی که با آن بزرگان در ارتباط بوده اند به این نکته اذعان دارند.

فضيلت و پاداش زيارت امام رضا (عليه السلام )

محبت ودلبستگی شدید مؤمنان به رسول خدا و اهل بیت او - علیهم السلام - از ویژگیهاوامتیازهای مومنان است آنان. همواره از ژرفای جان به اهل بیت عشق می ورزند و در پی دستیابی به رضایت آنان هستند وطبیعی است که محبت به آنان جلوه ها و آثار گوناگونی در زندگی دارد و زیارت مرقدهای پاک و نورانیشان در زمره مهم ترین آن جلوه هاست.

بَدْر ذی حجّه/ تولد حضرت امام هادی علیه السلام

نیمه ماه ذی حجّه، آن هنگام که بَدْر زیبایش، بر عرصه آسمان، حکم فرمایی و جلوه گری می کرد، بدری دیگر در مدینه درخشید که پرتو نورش، همه را واله و حیران کرد و معشوقان مجازی را، از خودنمایی باز داشت.

هفت گفتار از امام هادی علیه السلام

حضرت امام علی النقی علیه السلام در نیمه دوم ماه ذی الحجه، سال 212 ق در اطراف مدینه و در منطقه «صریا» چشم به جهان گشود.

میلاد نگین عترت

میلاد شخصیت بزرگی را در پیش رو داریم که وجودش در تاریخ، به زن بودن «معنا» بخشید! تجسمی از شجاعت و صبر بود و معلمی برای پاکدامنی؛ نیز الگویی برای پیروان ولایت و رهبری.

مادران پاک

خانه و خانواده به عنوان اولین محیط زیست انسانی نقش جامع و گسترده در تربیت فرزندان سالم و صالح دارد. تأکید و توصیه بر معیارهای صحیح همسر گزینی به جهت بنیان گذاری نهاد پاک و سالم برای نسل آینده است تا دامان مادران با ایمان و تقوا، عالم و عامل به آداب معرفتی و عبادی بستر بندگی و قرب الهی گردد؛ همان گونه که مادران معصومین(ع) چنین بودند.

روز مادر، نمودی از عمری در خدمت مادر

روز بیستم جمادی الثانی مطابق با ولادت اسوه مادران عالم، حضرت فاطمه زهرا علیها السلام و روز مادر و تکریم از شخصیت والای این موجود مقدس می باشد . به همین مناسبت در این نوشتار نگاهی کوتاه به مقام و منزلت و حقوق مادر در فرهنگ و اندیشه قرآن و اهل بیت علیهم السلام خواهیم داشت .

«سلاله ی سلیل»

به حسن خُلق و وفا، کس به یار ما نرسد

جلوه ی از سیمای امام حسن عسکری

آنچه می خوانید، طرحی است از سیمای امام حسن عسکری یازدهمین مظهر ولایت الله بر جهانیان که به صورت گزیده و انتخابی از بحارالانوار و اصول کافی گردآوری شده است.

امام جود و بخشش

معروف ترین لقب پیشوای نهم، «جواد» است. آن رهبر فرزانه را برای جود و عطای فراوانش به این نام خوانده اند که برگرفته از نام های زیبای پروردگار متعال است.

طلوع نور

زمانی که خبر ولادت او به پیامبر گرامی اسلام (ص) رسید، به خانه ی حضرت علی و فاطمه (ع) آمد و اسماء را فرمود تا کودکش را بیاورد. اسماء او را در پارچه ای سپید پیچید و خدمت رسول اکرم (ص) برد، آن گرامی به گوش راست او اذان و به گوش چپ او اقامه گفت.

مستندات تاریخی ولادت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

اکثریت شیعه در طول تاریخ، در برابر اقلیتی ناچیز، هیچ شکی در ولادت امام زمان(عج) نداشتند.[1] ولادت امام زمان(عج) را از طرق مختلفی می توان ثابت نمود. ما در این جا برآنیم که ولادت آن حضرت را بر اساس روایات معتبر شیعه ثابت نمائیم. در این راه سه دسته روایت ذکر می شود. دسته اول، روایات معتبری که خبر صریح یا ضمنی از ولادت امام زمان(عج) به شمار می آیند؛ دسته دوم، روایات معتبری که در بر دارنده مشاهده امام زمان(عج) هستند؛ و دسته سوم، مجموعه ای از روایات، که به دلالت ضمنی خود، ولادت امام زمان(عج) را ثابت می نمایند.

چراغ برات روشن می شود

صدها سال است که مردم خراسان، ماه شعبان و نیمه شعبان را با چراغ برات میشناسند. نیمه شعبان که فرامیرسد، چراغ برات برای مردگان روشن میشود و مردم به دیدار درگذشتگانشان میروند.

رگی از درخت فضیلت

در تاریخ میلاد خجسته امام مجتبی علیه السلام اندکی اختلاف وجود دارد. طبق قول مشهور، در 15 ماه مبارک رمضان سال سوم هجری، در شهر مدینه منوّره چشم به جهان گشود.1 هفت سال از عمر شریفش مصادف با حیات پربار خاتم الانبیاء صلی الله علیه و آله وسلم بود. پدر گرامی اش امام علی بن ابیطالب علیه السلام و مادر ارجمندش حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام ، دختر پیامبر خداست.

بیکران دانش و بینش

پیشوایان شیعه سرچشمه علم و معدن اسرار الهی اند و ملکه علم و عصمت از کودکی در آنان بوده و در سراسر عمر با آنان همراه است و از جمله محورهای اساسی و پشتوانه های امامت، محسوب می شود که بر اساس آن بشریت را از کوره راه های نابودی رهایی می بخشند.

برکات یک مزار

قم، به تعبیر روایات فراوان، حرم اهل بیت و حریم امامان و پناهگاه شیعیان و «عُشّ آل محمد» است.

ولادت امام هادی علیه السلام

در بیان بلندای مقامش همین بس که فرزند گرامی اش امام هادی علیه السلام می فرماید: « مادرم دوران اختناقدوران امامت امام هادی علیه السلام دورانی سرشار از اختناق و نابسامانی و لبریز امام هادی علیه السلام مدت بسیاری از دوران امامت خود را در سامراء تحت مراقبت بودند،

کلیم خرد

در محضر خورشید

علم حقیقی نزد معصومان علیه السلام است. برای افزایش معرفت در زمینه‎های گوناگون دینی و توحیدی، نیازمند دانش ویژه پیشوایان دینی هستیم؛ زیرا هر کدام از سخنان این بزرگواران، جرقه ای است برای ژرف اندیشی. برخی از مسائل هم با معلومات محدود ما همخوانی ندارد و برای رهایی از بن بست فکری، نیازمند انسان های کامل هستیم.

او را زینب بخوانید

6سال از هجرت پیامبر گذشته است و حالا خانه ی فاطمه و علی (علیهما السلام) با حضور این فرزند رنگین تر شده است. شادی ای که با تولد این دختر به خانه رجوع کرده، غم های شهیدان احد را کم رنگ کرده است. پیامبر (ص) آمده است تا نوزاد تازه شکفته ی زهرا را ملاقات کند.

طلوع خورشید از درون کعبه

آسمان جلال و شکوه خاصی داشت. در پهن دشت وسیعش افق و کرانه ای به چشم نمی خورد و سکوت اسرارآمیزی بر همه جا دامن گسترده بود.

علی کعبه آمال حق جویان

ای فاطمه بنت اسد! آن نوزاد را «علی » نام گذار زیرا او والا و برتر است و خدای علی اعلی می فرماید: من نامش را از نام خودم برگرفتم و به ادب خود او را ادب کردم و بر دشواری های علمم آگاهش ساختم .

راز هزار در زندگی مولا

زندگی 63 ساله امیرمؤمنان علی (علیه السلام) پر از افتخارات است که در زندگی کمتر کسی جز وجود مقدس رسول خدا9 دیده می شود. از جمله مسائل اعجاب انگیزی که در حضرت جلوه خاصی داشت

فضایل و مناقب حضرت دوست

امام حسین (ع) در سایه عنایت و تربیت رسول الله (ص)، فصیح ترین مرد عرب قرار گرفت.پدرش امیر المؤمنین (ع)، کسی که سخن او پس از پیامبر (ص) بالاتر از کلام مخلوق و پایین تر از کلام خالق بود.

دو دریا، دو تلاطم، یک ساحل

از سمت افقی خونین، در مرکز روحانی هستی. عطر محرم می وزد و دل های مشتاق را به پرواز، گرداگرد محور آفرینش فرا می خواند. اگرچه ظاهر زمین از کعبه گسترش یافت، اما مگر نه این که باید باطن امام را در کعبه جست وجو کرد؟!

امام حسین(ع) نفس مطمئنه

طبق دلایل نقلی، حضرت سید الشهدا(ع) مصداق بارز نفس مطمئنه بود و حماسه عاشورا در محرم 61 قمری، یکی از تفاسیر سوره فجر است که با قیام امام حسین(ع) و یارانش تطبیق می شود.

سپهسالار عشق

زندگانی حضرت ابوالفضل(ع) دائرة المعارفی است که چگونه زیستن و آگاهانه رفتن را به ما می آموزد و فرصت دستیابی به مقام آدمیت را هموار می سازد.

دانش و آگاهی عباس(ع)

قمر بنی هاشم ابوالفضل العباس، روز چهارم شعبان سال 26 ه.ق در مدینه منورّه دیده به جهان گشود و در روز عاشورا، سال 61 هجری قمری در کربلای معلّی در راه حمایت از دین و قرآن، و در راه نصرت اهل بیتع و امام زمان خویش در سن 34 سال و 5 ماه و 6 روزگی به شهادت رسید.

در ستایش حضرت ابوالفضل العباس

از آب دیدگان تنِ خود شستشو کنند

طاوس بهشتیان

مؤلف ارجمند کتاب مکیال المکارم، در بخش چهارم کتاب خود جمال و زیبایی حضرت مهدی(ع) را به عنوان یکی از ویژگی ها و خصایص آن حضرت که مایه لزوم دعا برای ایشان است، برشمرده و می نویسد: بدان که مولای ما حضرت صاحب الزمان(ع) زیباترین و خوش صورت ترین مردم است؛ زیرا که شبیه ترین مردم به پیغمبر اکرم (ص) می باشد.

هدیه الهی

در پانزدهم رمضان سال دوم و یا سوم هجرت خداوند سبحان بالاترین هدیه خویش را به بیت نبوت وامامت اهدا کرد.

بشارت سبز

تا چشم کار می کرد بیابان بود و ریگ های تفتیده.

حضرت زهرا(س)، الگوی ابرار

یکی از عوامل اساسی در تکامل انسان عنصر «اسوه » است

حوراء مدینه

در و دیوار مکه را آیینه بندان کنید . آسمان مکه ار ستاره باران کنید . از عرش تافرش را با گل های یاس بیارایید . امشب خانه محمد ( صلی الله علیه و آله) میهمانی کوچک از آسمان دارد .

اوصاف سیدالشهداء (علیه السلام)

در اوصاف ، القاب و عناوینی که نسبت به حسین بن علی علیهما السلام به کار رفته ، بخصوص آنچه در زیارتنامه های آن حضرت دیده می شود ، یک جهان مطلب است

دو دریا، دو تلاطم، یک ساحل

صفای چشمه مهتاب

چرا به امام سجاد(ع) «ابن الخیرتین» می گویند؟

بنا به روایتی از امام محمد باقر(ع)، علی بن الحسین (ع) را از آن رو «ابن الخیرتین»(فرزند دو سلسله برگزیده) می گویند که پدر گرامی شان امام حسین(ع) از برگزیده عرب یعنی هاشم و مادر بزرگوارش شهربانو برگزیده غیرعرب یعنی از فارس است.

جوان پیامبر گونه

حضرت علی اکبر علیه السلام فرزند امام حسین علیه السلام در یازدهم شعبان1، سال43 قمری در مدینه، دیده به جهان گشود. مادر بزرگوارش لیلی دختر ابی مرّه بود2.

طاوس بهشتیان

مؤلف ارجمند کتاب مکیال المکارم، در بخش چهارم کتاب خود جمال و زیبایی حضرت مهدی(ع) را به عنوان یکی از ویژگی ها و خصایص آن حضرت که مایه لزوم دعا برای ایشان است، برشمرده و می نویسد:

ستاره نجمه

آینه تاریخ همواره حقیقتهایی را به تصویر می کشد که چونان فانوسی فرا راه آدمی قرار گرفته و جدا کننده راه سعادت از شقاوت هستند. این حقایق، اگر چه گاه تلخ و جانکاه و گاه شیرین اند؛ برای اهل بینش و بصیرت که در ژرفای وجود خویش جز حقیقت نمی جویند

به دادم برس

عبدالله به دیواره ی سخت صخره ی کوچک تکیه داد . دلش پر از غصه شد . دور و بر خود چشم چرخاند . دلش می خواست با ناله ی بلند، عقده هایش را بیرون بریزد . چه کسی بود که پای درد دلش بنشیند و غصه هایش را بروبد!

گذشت و بردباری

خطیب بغدادی درباره گذشت و بردباری امام کاظم(علیه السلام) چه روایتی نقل کرده است؟

چشمه سار جاری امامت

اشاره: امام حسن عسکری، علیه السلام، در هشتم ربیع الاول سال 260 ق. در حالی که بیش از 28 سال از عمر شریفش نگذشته بود به شهادت رسید و جهان از فیض وجود او محروم گشت. با شهادت آن امام، فرزند برومند ایشان، حضرت مهدی، ارواحنافداه - که در آن زمان پنج سال بیشتر نداشت - عهده دار امامت شیعیان گردید.

میلاد کوثر

حضرت رسالت(ص)؛ روحی دیگر گونه دارد. شادمانی ای، نگفتنی.«خانه های مکّه»، در التهابند؛ در احتراقی باور نکردنی. دنیایی عجیب.

امام جود و بخشش

معروف ترین لقب پیشوای نهم، «جواد» است. آن رهبر فرزانه را برای جود و عطای فراوانش به این نام خوانده اند که برگرفته از نام های زیبای پروردگار متعال است. در بخشی از دعای معصومان می خوانیم: «یا جَوادُ یا الله یا الله یا الله لک الأسماءُ الحُسنی.» (کلینی، [بی تا]: ج 4: باب الدعاء فی العشر الاواخر من شهر: 163)

راز هزار در زندگی مولا

دو دریا، دو تلاطم، یک ساحل

چهار ویژگی ممتاز

انسانی که تسلیم محض شد مَحرم می شود و به مرحله ای می رسد که به صدق و حقانیت صاحب ولایت پی می برد. در جریان عاشورا، برخی از افراد در رابطه با قیام سید الشهداء (ع) اظهار نظر می کردند و ایراداتی داشتند، ولی در هیچ منبعی ذکر نشده که قمر بنی هاشم (ع) در مقابل امام، اظهار نظری کرده باشد. این همان مقام تصدیق است که هر چه امام بفرماید را صدق بداند.

مادر نیایشها کیست

دفتر گشوده تاریخ همواره مزین به زرینه ترین برگهای بهشتی است؛ انسانهای وارسته ای که بر بلندای اندیشه آنها حقیقتهای هستی رویش می یابد و سعادت و کمال در ماهتاب نگاه آنها می درخشد. انسانهایی که در دامان خویش تاریخ را پرورش دادند و در گوش نسلهای فردا زمزمه توحید را نجوا کردند و لالایی آنها «لا اِله الاّ اللّه » بود.

دانشمند نیایش گر

نگاهی کوتاه به بعد علمی امام سجاد(ع)

علی اکبر علیه السلام

تازه نفس ترین حماسه ها در توست. بُرناترین حادثه های دلیری را تو بر پا خواهی داشت. همه جوانی غیرت های مؤمن در توست. سلام بر نام رشید تو که سرفرازترین فرزند عاشوراست.

براي حضرت فاطمه معصومه عليها السلام

از مدينه تا مرو، راهي بس دور و دراز بود، با فرسنگ‌ها فاصله. حتي براي كبوتران و پرستوهاي مهاجر هم پيمودن اين مسير بسي سخت و طاقت‌فرسا بود. اما جهان اسلام پرستويي بهشتي را مي‌شناسد

لازم ترین علم برای بشر

امام کاظم علیه السلام در حدیث شریف می فرماید: لازم ترین علم برای تو، آن علمی است که باعث بشود تو پاکسازی و تهذیب نفس بشوی و قلبت، اصلاح و سلیم شود، که وقتی قلب، سلیم و جایگاه طهارت شد، آن موقع بتواند مرکز حرم الهی بشود و ایمن از همه بدی ها و پلشتی ها و زشتی ها باشد. لذا آن موقع است که این علم به درد تو می خورد.

🔰درمورد تاریخ ولادت امام کاظم(ع)

در این صده اخیر در تقویم ولادت حضرت کاظم (ع) را در هفتم ماه صفر اعلام میکردند ! در حالیکه در تمام این بیش از یکصد سال در حوزه علمیه قم با اشاره مرحوم آیت الله العظمی حایری یزدی (موسس حوزه علمیه قم‌) در هفتم ماه صفر به عنوان روز شهادت امام مجتبی (ع) مجالس سوگواری بر پا است .

حجت محوری

حجت بالغه از آن خداوند است. خداوند با اعطای عقل و بعثت انبیا و فرستادن کتاب های آسمانی و تعیین وصی برای انبیا، حجت را بر مردم تمام کرده است و با همین حجّت ها با بندگان احتجاج و به حساب آنان رسیدگی می کند. به فرموده امام صادق(ع): «اِنَّ الله احتجَّ عَلی النّاس بِما آتاهم و عَرَّفَهُم».[1]

بگذار شاعرت شوم بانو

خود را به پلک پنجره می¬کوبند این بغض¬های حل شده در باران

یاد تو

مژده ی میلاد تو، نفحه ی باد صباست رایحه ی یاد تو با دل ما آشناست

همراه زینب کبری در فرهنگ بزرگ اسلامی

بدون تردید برجسته ترین زن در میان خاندان رسالت، فاطمه زهرا (س) است، و بدون شک، پس از او دخترش زینب کبری دختر علی بن ابی طالب (ع) از این جایگاه برخوردار است. زینب کبری، همسر عبدالله بن جعفر، فرزند جعفر بن ابی طالب است که پس از شهادت پدرش، سخت مورد توجه و علاقه رسول خدا (ص) بود. رسم روزگار و عرف جاری، بر آن نبوده است تا اخبار زنان، حتی زنان بزرگی مانند فاطمه و زینب (س)، سرزبانها و در اخبار راویان باشد، با این حال، نسبت به این دو بانو، یکی به سبب ماجرای حق کشی در سقیفه و دیگری به به علت فاجعه عظیم کربلا، فرصت بروز و ظهور پاره ای از اخبار آنان برای تاریخ فراهم آمده است.