شیوه های کنترل خشم چیست؟؟؟
برچسپ ها: چیست ، های ، خشم ، کنترل ، شیوه
برای فرو نشاندن خشم و غضب راهکارهای مختلفی وجود دارد که با انجام آن می توان از ضررهای بعدی عصبانیت جلوگیری کرد.
وقتی که در حضور امام باقر (ع) سخن از غضب به میان آمد حضرت فرمود: همانا که مرد خشمگین می شود و تا خود را داخل آتش نکند (و به گناهی دست نیالاید) آرامش نمی یابد و خشمش فرو ننشیند. پس برای اینکه در هنگام خشم به کارهای ناشایست اقدام نکنید هر گاه شخصی خشمگین شد اگر ایستاده فورا بنشیند تا پلیدی و وسوسه های شیطان از او دور شود و هرگاه به خوشاوندانش غضب کند به نزد او رفته و بدنش را مس کند چرا که خویشاوند اگر مس شود آرامش یابد.[1]
در توضیح این حدیث ما برای کنترل خشم و عصبانیت راهکارهای دیگری که دانشمندان اخلاق و روان مطرح کرده اند نیز پیشنهاد می کنیم:
1- در آن حالت شخص به سیره انبیاء، اولیاء، و صلحاء- که خود را پیرو آنان می داند- توجه کند و در مورد آیات و احادیثی که غضب بی جا را مذمت کرده اند فکر کرده و از عواقبش بر حذر باشد.
2- در هنگام خشم استعاذه نموده و با جمله اعوذ باللَّه من الشیطان الرجیم به خداوند عالم پناه ببرد.
3- با آب سرد وضو بگیرد و یا غسل نماید.
4- زمینه ها و بسترهای دیگر خشم را خود یا دیگران از میان بردارند مانند گرسنگی، تشنگی، خستگی، بی خوابی و.. .
5- فوائد شیرین ولذت بخش کظم غیظ را- که بارها تجربه کرده- در نظر آورد.
6- از افراد بد خلق و عصبانی فاصله بگیرد و رفاقت نکند.
7- اعتقاد به قضا و قدر خداوندی را در وجودش تقویت کند و بداند که گاهی پدید آمدن برخی حوادث ناگوار- که با میل باطنی او ناسازگار است در اثر تقدیر الهی است. امام باقر (ع) در این زمینه فرمود: أَحَقُّ خَلْقِ اللَّه أَنْ یسَلِّمَ لِمَا قَضَی اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ مَنْ عَرَفَ اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ وَ مَنْ رَضِی بِالْقَضَاءِ أَتَی عَلَیهِ الْقَضَاءُ وَ عَظَّمَ اللَّه أَجْرَهُ وَ مَنْ سَخِطَ الْقَضَاءَ مَضَی عَلَیهِ الْقَضَاءُ وَ أَحْبَطَ اللَّه أَجْرَهُ؛[2] در میان مخلوق خدا سزاوارترین کس به تسلیم بودن قضاء خدای عزّوجلّ کسی است که خدای عزّوجلّ را بشناسد و هر که بقضاء راضی باشد، قضا بر او وارد شود و خدا اجر او را بزرگ فرماید و هر که قضا را ناخوش دارد، قضا بر او وارد شود و خدا اجرش را تباه سازد.
8- انسان وقتی که بر کسی ضعیفتر از خودش خشم می گیرد فراموش نکند که قدرت خداوند خیلی بالاتر از قدرت اوست و ممکن است مورد قهر و غضب وانتقام خداوند قرار گیرد. قرآن می فرماید: وَ لْیعْفُوا وَ لْیصْفَحُوا أَ لا تُحِبُّونَ أَنْ یغْفِرَ اللَّه لَکمْ وَ اللَّه غَفُورٌ رَحِیمٌ؛[3] آنها باید عفو کنند و چشم بپوشند آیا دوست نمی دارید خداوند شما را ببخشد؟! و خداوند آمرزنده و مهربان است!
9- سفارش به اطرافیان در مورد یاد آوری عواقب شوم عصبانیت و تذکر نکات موثّر؛
نوشته اند: در میان پادشاهان بنی اسرائیل عادتی مرسوم بود که آنان را در حکومت کنترل می کرد. به این صورت که در نزد هر یک از آنان حکیمی دانا بود و صحیفه ای به همراه داشت که هر گاه پادشاه عصبانی می شد آن حکیم صحیفه را در مقابل او گرفته و به دستش می داد. در آن صحیفه نوشته بود: بر زیر دستان رحم کن! از مرگ بترس! روز جزا را فراموش نکن! وقتی شاه آنرا می دید غضبش ساکن می شد.
چه زیباست افرادی که قادر به کنترل خشم خود نیستند و همیشه بعد از عصبانیت پشیمان می شوند چنین صحیفه ای تهیه کنند و به اطرافیان بسپارند که در هنگام غضبِ آنان، علاوه بر ارائه آن صحیفه، آثار خوش خلقی و عواقب شوم بد خلقی و عصبانیت را به وی یاد آور شوند.
در خانواده یا در اجتماع و یا در مراکز مهم به این وسیله خشم خود را کنترل نمایند. حتی یک حدیث، یک نکته و عبارتی در موضوع کظم غیظ در محل زندگی نصب کنند که با خط درشت نوشته شده که دیگران او را به آن توجه دهند.
10- آخرین نکته اینکه بدانند انسانهای عصبانی در میان مردم و عقلای عالم منفورند و بردباران عزیز و محترم.
پی نوشت ها
[1] الكافى، باب الغضب، ج 2، ص 302.
[2] الكافى، ج 2، ص 63.
[3] نور، 22.