بررسي حايگاه فقر وغنا دراموزههاي ديني

برچسپ ها: فقر ، غنا ، اسلامی

Print Friendly and PDF

بررسي حايگاه فقر وغنا دراموزههاي ديني

 آیت الله سيدمحمد هاشمي

به نام خدا

سلام
يكي ازموضوعات درخورتامل وبرسي حايگاه فقر وغنا دراموزههاي ديني اعم ازقران وسنت ويا متون عرفاني ،اخلاقي است،
ايا اصولا اسلام طرفدار فقر وناداري است كه عده اي مدعي انند وياجانبدار غنا وتوانكري
براي كشف اين حقيقت درمرتبه نخست بايد دوواژه فقروغنا مفهوم شناسي شود،
بعضي ازعالمان لغات قران گفته انددرموارد استعمال فقردرقران وسنت٠برچهاروجه متصوراست
الاول وجودالحاجة الضرورية
وجود نيازهاي ضروري انسان بلكه همه هستي ماداميكه دردار دنيابسر ميبرندكه ازاين مورد قول خداوند متعال است”ياايها الناس انتم الفقراء الي الله”فاطر١٥
الثاني عدم المقتنيات،نبود اندوخته وذخائر مالي” للفقراءالذين احصروا في سبيل الله لايستطيعون ضربا في الارض يحسبهم الجاهل اغنياء من التعفف” بقره٢٧٣
الثالث فقر النفس وهو الشره كه همان عدم قناعت وزياده روي وافزونطلبي است وروايت نبوي منقول ازابي هريره باين معناست”قال رسول الله ص كاد الحسد ان يغلب القدر وكاد الفقر ان يكون كفرا”بعيدنيست حسد برسرنوشت’انسان’ چيره شود وفقربه كفرانجامد البته اين خبر راضعيف دانسته اند زيرا درطريق ان يحيي بن اليمان قرار دارد كه سريع النسيان است
به همين معناست”من عدم القناعه لم يفده المال غني”كسي كم قانع نباشد مال اوراغني نكند
الرابع الفقر الي الله، كه اين فرموده رسول الله ص اشاره به انست”اللهم اغنني بالافتقار اليك ولاتفقرني بالاستغناء عنك”الاهامراباافتقاربه خودت غنا بخش وبابي نياري ازخودت فقيرم مكن
درادامه مينويسد:اصل الفقيرهوالمكسورالفقار،يعني كسي كه ستون فقراتش شكسته شوديقال فقرته الفاقره اي داهية تكسر الفقار،يعني بيماريي كه ستون فقرا ت رابشكند،مفردات راغب،
ازاين معني استفاده ميشود كأن فقرستون فقرات انسان وجامعه راميشكندبطوريكه ديگرنمي تواند روي پاي خود به ايستد
راغب درمفردات فقربااين معانى را درقبال غني قرارداده وبراى ان نيزاقسامي ذكركرده
١الغني عدم الحاجه يعني بي نيازي مطلق كه جز براي ذات باري جل وعلا متصورنيست كه” ان الله لهو الغني الحميد”،حج٦٤انتم الفقراءالي الله والله هوالغني الحميد
٢قلة الحاجات كم نيازي واندك خواهي (شايد هم كم توقعي)كه راغب كريمه”ووجدك عائلا فاغني” راباينمعني دانسته ولي بنظر ميايد كريمه”ومن كان غنيافليستعفف”مناسبتر است
٣كثرة القنيات دارائي فروان مالي كه قول خداوند”لقدسمع الله قول الذين قالواان الله فقير ونحن اغنياء”ال عمران٨١١اشا ره به أنست،انان اينجمله راوقتي گفتند كه اين كريمه راشنيدن”من الذي يقرض الله قرضا حسنا”
٤ غني النفس كه اين قسم راراغب ذيل قسم دوم ذكر كرده (والغني غني النفس) اشاره به اين معناست ودر روايتي ازرسول الله ص نقل شده”ليس الغني عن كثرةالعرض ولكن الغني غني النفس”غنا به مال فراوان نيست بلكه به غناي نفس است،
بابيان معاني متفاوت ازفقروغنا وموارد استعمالش دركتاب وسنت راه حل اخباري كه احيانا در ستايش ويانكوهش فقرامده ودرنگاه بدوی متضادبنظر میآیدآسان ميشودزيراموردهريك ازاخبار مدح وذم متفاوت است فقرممدوح افتقار به ذات باري است وفقرمذموم نبودامكانات ونا داري است كه ستون فقرات انسان ویاجامعه راميشكند،
ونيزغناء ممدوح فراهم ساختن زمينه استغناي ازغيرخدا وغناي مذموم مستغنی دانستن خویش از خداوند است كه بفرموده قران منشاء طغيان ميباشد
“كلاان الانسان ليطغي ان رأه استغني”زنهارانسان وقتي خويش رامستغني ازخداوند دانست طغيان ميكند
سيدمحمد هاشمي

اشتراک گذاری


مطالب مرتبط

آهنگر

در سفری به مصر، آهنگری را دید كه با دست خود آهن گداخته را از كوره آهنگری بیرون می‏آورد و روی سندان می‏گذاشت در حالی که حرارت آهن به دست وی اثر نمی‏كرد. با خود گفت این شخص، مردی صالح است كه آتش به دست او كارگر نیست. ازاین‏رو، نزد آن مرد رفت، سلام كرد و گفت: «تو را به آن خدایی كه این كرامت را به تو لطف كرده است، در حقّ من دعایی كن.

فقر و غنا

یکی از باورهای راسخ در ميان مردم و حتی بزرگان ما در گذشته‌های دور، برتری فقر بر غنا بود. آنان فقر را شرط ایمان و دینداری می‌دانستند

فقر و غنا

یکی از باورهای راسخ در ميان مردم و حتی بزرگان ما در گذشته‌های دور، برتری فقر بر غنا بود. آنان فقر را شرط ایمان و دینداری می‌دانستند

نگاهی به شعر انقلاب اسلامی

پس از پیروزی انقلاب اسلامی (بهمن ماه 1357) شعر معاصر ایران، حال و هوای دیگری یافت؛ شعر این دوره که هنوز هم نمی توان به درستی درباره ویژگی ها و موفقیّت های آن سخن گفت، بسیار پر حجم، و تحوّل و نوآوری در آن فراوان است.

12فروردین روز جمهوری اسلامی

نهال انقلاب اسلامی که با نثار خون بهترین فرزندان ایران رشد کرده بود، سرانجام در 22 بهمن 1357 به بار نشست و با پیروزی انقلاب اسلامی زمینه مهم ترین همه پرسی تاریخ ایران زمین، جهت تعیین نوع حکومت، فراهم شد.

انقلاب اسلامی؛ انقلابی معنوی

تحقق انقلاب اسلامی یکی از بزرگترین رخدادهای اجتماعی نیمه دوم قرن بیستم به حساب می آید که در نوع خود بی نظیر و منحصر به فرد بود،بگونه ای که موجبات شگفتی همگان را برانگیخت و توجه جهانیان را به سوی خود جلب نمود.

جمهوری اسلامی و شرایط برقراری عدالت

در مکاتب توحیدی آرمانها و ارزشهای انسانی فلسفه وجودی حکومت است و اگر حکومت ارزشهای متعالی، مثل «عدالت اجتماعی»، را دنبال نکند، دلیلی بر تداوم آن وجود ندارد.

انقلاب اسلامي چيست؟

جهان غرب نسبتا به احتمال انقلاب اسلامي بيمناك بوده است، انقلابي كه به نظر نقطه اوج جنبش احياگري اسلامي در نظر گرفته شده است؛ جنبشي كه در نهايت به دنبال تشكيل دولت اسلامي است. با اين همه نقشي كه انقلاب در پي ايفاي آن در جنبش احياگري اسلامي است به شفافيت مثال انقلاب ايران يا واكنش هاي روشنفكرانه به احياگري جنبش اسلامي نيست.

عوامل پیروزی انقلاب اسلامی

برپایی حکومت بر مبنای اسلام به عنوان دینی کامل و تأمین کنندۀ تمام نیازهای مادی و معنوی بشر یک ضرورت است. مردم ایران با آگاهی به این نکته و با رهبری حکیمانۀ امام خمینی(ره) یکپارچه قیام نموده و بعد از ساقط کردن حکومت دیکتاتوری و وابستۀ رژیم پهلوی، نظام جمهوری اسلامی را در ایران مستقر کردند. در این نوشتار عوامل پیروزی انقلاب اسلامی ایران را مرور می کنیم تا با حفظ آنها از انقلابمان حفاظت کنیم و مردم مسلمان کشورهای اسلامی که اخیراً قیامهای ضد استبدادی خود را آغاز کرده اند نیز با توجه به این عوامل بتوانند با عزم مصمم تری به نهضتهای خود پایبند باشند و از آن با تمام وجود حراست کنند.

دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران

پرداختن به دستاوردهای انقلاب اسلامی و تبیین هر چه بیشتر آن، از موضوعات مهم و ضروری در عصر حاضر است؛ از این رو، این مقاله در صدد است مهم ترین دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران را، از ابتدا تاکنون، تبیین نماید. پرسشی که در اینجا مطرح می شود این است که دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران چیست؟ در پاسخ به این پرسش از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. مهم ترین یافتۀ این تحقیق این است که، برخلاف تبلیغات دشمنان نظام اسلامی، انقلاب اسلامی ایران، با وجود موانع و امکانات محدود، دستاوردهای چشم گیر و شگرفی را در عرصه های گوناگون سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، علمی، فناوری، نظامی و امنیتی به دست آورده و جایگاه رفیعی را در منطقه و جهان کسب کرده است.

راه تداوم انقلاب اسلامی

انقلاب اسلامی اعتماد به نفس تازه ای را به محرومان جهان بخشید و معیار جدیدی را برای نهضت های اسلامی در همه جا ارائه کرد.

التقاط و تحجر، دو آفت انقلاب اسلامی

آزادی یکی از اهداف و آرمانهای امت مسلمان ایران در دوران مبارزات خود با استبداد به شمار می رفت و یکی از ارکان سه گانه شعار معروف «استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی» بود؛

بهارانِ هنر

بهار و چهلمین بهار آزادی و استقلال از راه فرا می رسد. بهاری که پیش از آمدنش دلهای مجاهدان عالم اسلام و ملت قهرمان و کوشای ما لبریز و شاداب از جنبش خرّمیِ بهمن خونین گردیده است

انقلاب اسلامی ایران در آینه شعارها

وجود چندین هزار شعار در جریان پیروزی انقلاب اسلامی، ذهن را درگیر این مسئله می‌کند که آیا این شعارها خاستگاهی منطقی و برخواسته از آرمان‌های مردم داشته و یا صرفاً تخلیه هیجان‌های انقلابی بوده است؟

آری روز جمهوری اسلامی

با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، خواست ملت در فروپاشی سلطنت استبدادی تحقق یافت. دولت موقت اسلامی، به فرمان امام خمینی رحمه الله مسئله رجوع به آرای عمومی ملت، درباره تغییر نظام سیاسی کشور را پی گیری کرد تا حکومت اسلامی که یکی از شعارها و خواسته های ملت در دوران مبارزه به رژیم پهلوی بود، شکل گیرد. بر این اساس، کمتر از بیست روز بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، رسما اعلام شد که رفراندوم تعیین نظام سیاسی کشور روز دهم فروردین 1358 برگزار خواهد شد. در این همه پرسی، پاسخ ملت موافقت یا مخالفت با «جمهوری اسلامی» بود؛ پاسخی که به حاکمیت اسلامی بر ایران انجامید.

«غدیر» بزرگترین عید اسلامی

شاید برخی گمان کنند که عید غدیر تنها اختصاص به شیعیان دارد و در کلمات پیامبر اکرم، صلی الله علیه وآله، اشاره ای به لزوم بزرگداشت آن نشده است. اما باید گفت که عید غدیر نیز چون عید فطر و قربان از اعیاد اسلامی، بلکه از بزرگترین اعیاد است

عید در فرهنگ اسلامی

واژه «عید» در اصل از فعل عاد(عود)یعود است و برای آن معانی مختلفی گفته اند: از جمله «خوی گرفته » ، «روزفراهم آمدن قوم » و «هر روز که در آن، انجمن یا تذکار فضیلتمند یاحادثه بزرگی باشد.»

سه رکن اساسی مهم در هر جامعه

از ارکان اساسی در هر جامعه که موجب آرامش مردم میباشد و باعث رشد و پیشرفت جامعه و استعداد های موجود در جامعه می شود به عنوان اولین گزینه می توان امنیت را نام برد

انقلاب اسلامی و گسترش صلح مثبت

تا پیش از انقلاب اسلامی نظریه های انقلاب برای سرنگونی نظام حکومتی بیشتر بر روش های خشونت آمیز تأکید داشتند، درحالی که انقلاب اسلامی، انقلابی متکی بر وحدت و حضور ملت می باشد