روشنا

وحدت اسلامی، ضرورتی برای امروز

«وحـدت » و «اتـحاد » از مـهم ترین مسائلی هستند که مسلمانان از صدر اسلام تاکنون، برمبنای تعالیم اسلامی و دیانت توحیدی با آن مواجه بـوده اند.در منابع اسلامی ـ به ویژه در قرآن کریم ـ از مسلمانان با واژه های «امت» و «امت واحده » یادشده و در زبـان سیاست مداران و مصلحان مسلمان نـیز از وحـدت و اتحاد بین امت مسلمان با اصطلاح «اتحاد اسلامی» یاد می شود. وجود اتحاد اسلامی بر توانایی و مقاومت جامعه برای مقابله با دشمنان خارجی می افزاید و فراهم کننده قدرتی حقیقی است؛ زیرا اگر مسلمانان از نـیروی عظیم انسانی، امکانات فراوان مادی، موقعیت های استراتژیک، فرهنگ و روحیه اعتقادی و فکری بالا برخوردار باشند، اما میان این اجزا و عناصر پراکنده اتحاد ایجاد نشود، این مجموعه بزرگ کارآیی لازم را نخواهد داشت.

اتحاد ملی ، انسجام اسلامی و چند سؤ ال

اتـحـاد مـلی بـه مـعـنـای یـکـپـارچـگـی مـلت ایـران ، راز پـیـروزی مـلت و عـامـل اسـتـحـکـام جـامـعه است . مخاطبان آن نیز عبارت اند از توده های ملت ، مسئولین نظام و دستگاه های دولتی .

میراث مهربانی و مدارا

وقتی در دوازدهم سپتامبر 2006 (21 شهریور 85)، پاپ بندیکت شانزدهم، اسلام را دین انتقاد کنندگان از او، اسلام شناسان غربی بودند که رسانه های غرب را برای دفاع از رهبر کاتولیک های جهان، نا امید کردند، محمّد را «پیامبر رحمت» و اسلام را «دین صلح» نامیدند1 و چشم چهانیان را بر عباراتی از انجیل گشودند که مسیح(ع) می گوید: «من به شمشیر مبعوث شده ام و نه به صلح»2 و «هر که شمشیر ندارد، ردای خویش را بفروشد و شمشیر بخرد»!

عدالت نبوی؛ ستون استوار اخلاق و رمز پایداری جامعه

ماه ربیع الاول با نام پیامبر رحمت، حضرت محمدمصطفی (ص) عجین شده است. حضرت محمد (ص)، نه تنها برای مسلمانان بلکه برای تمام بشریت، الگویی بی‌نظیر و جامع در همه ابعاد زندگی است.

الگویی فراتاریخی برای بشر معاصر

یکی از شبهات مهم در فضای فکری امروز و در ذهنیت برخی از افراد این است که «پیامبر اسلام(ص) متعلق به بیش از هزار و چهارصد سال پیش بود؛ چگونه می‌تواند در جهان امروز، با این همه تغییرات فرهنگی، علمی و اجتماعی، الگو باشد؟

امام حسن عسکری (علیه‌السلام)؛ الگویی از جهاد علمی، فرهنگی و همدلی در برابر چالش‌های زمانه

امام حسن عسکری(علیه‌السلام) در روزگار پر‌اختناق عباسیان، همچون دیگر امامان شیعه، رسالت امامت را در قالب جهاد علمی، فرهنگی و اجتماعی پی گرفت؛ جهادی فراتر از میدان نظامی که در عرصه‌ی اندیشه، اخلاق و زیست دینی معنا یافت. حمیدرضا شریعتمداری، استاد دانشگاه ادیان و مذاهب، در این نوشتار نشان می‌دهد که چگونه سیره‌ی آن امام همام، الگویی برای تعمیق ایمان، تقویت هویت شیعی و همزمان حسن تعامل با دیگر مسلمانان بوده است.

ضامن آهو و تجلی آن در شعر فارسی

توده مردم و محققان با توجه به عقاید و مستندات خود امام رضا (ع) را ضامن آهو می نامند. در این زمینه داستان های گوناگونی در کتب تاریخی نقل شده است که عبارتند از:

ده ویژگی اخلاقی و کاربردی در سیره امام رضا علیه السّلام

امام رضا (ع) دارای عالی ترین و نیکوترین رفتارهای اخلاقی بوده و ویژگی های اخلاقی آن حضرت، بهترین الگوی رفتاری برای مؤمنان و دنبال کنندگان مکتب رضوی(ع) است. در این مقاله پس از ارائه تصویر کلی از اخلاق امام رضا(ع)، ده ویژگی کاربردی و مهم در سیرۀ آن حضرت را بازخوانی و مورد توجه قرار می دهیم.

ستایشگری آفتاب

برترین و والاترین ویژگی جانشینان پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) دوری از هر گونه گناه و اشتباه و فراموشی است و داشتن این ویژگی برای او ضروری است؛ زیرا پس از پیامبر (صلی الله علیه و آله) او پاسدار شریعت و نگهبان قرآن و حجت بالغه خداوند در عالم هستی است و کسی که چنین وظیفه سنگینی بر عهده دارد، باید از همه آلایش های مادی و معنوی پاک باشد. بنابراین، امام برای برآوردن این هدف، نه تنها در دوران امامت، بلکه پیش از آن نیز باید از این ویژگی برخوردار باشد که خداوند در آیه تطهیر می فرماید: «اِنَّما یُریدُ اللّه لِیُذهِبُ عَنکُم الرِّجسَ اَهلَ البَیتِ وَ یُطَهِّرَکُم تَطهیرا»؛ «خداوند خواسته است تا هر گونه پلیدی را از شما اهل بیت (علیهم السلام) بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند.»

برخوردهای حکیمانه پیامبر رحمت با مردم

یکی از علل عمده مشکلات پیچیده امروزه مسلمانان، دوری از سیره پیامبر(ص) و نداشتن درک لازم از آن و در صورت فهم نسبی غفلت از تطبیق عملی آن در امور فردی و خانوادگی و اجتماعی وغیره است. و این پژوهش با رویکرد نظرى و تحلیلى، مواردى را که رهبران دین در آن با مدارا و مواردى که با قاطعیت رفتار مى‏نمودند، تحلیل و بازشناسى نموده است.

سیره و اخلاق پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله

یکی از شاخصه های پر اهمیت در پیشرفت اسلام اخلاق نیک و کلام دلاویز و پرجاذبه پیامبر اکرم (ص) با انسان ها بود، این خلق نیکوتا بدان حدی بود که معروف شد سه چیز در پیشرفت اسلام نقش به سزایی داشت: اخلاق پیامبر (ص)، شمشیر و مجاهدات حضرت علی (ع) و انفاق ثروت حضرت خدیجه (س). هم چنین یکی از عوامل گسترش و حفظ اسلام، حسن خلق و روش مهرآمیز پیامبر اعظم (ص) بود. از همین رو افراد در برابر خلق عظیم رسول الله(ص) آنچنان عوض می شدند که تعصبات و عادات چندین ساله ای جاهلیت را کنار گذاشته و در مسیر هدایت قرار می گرفتند. در اینجا به سیره اخلاقی و نمونه هایی از سبک زندگی حضرت اشاره می کنیم.

نفت و زمینه های ملی شدن آن

نفت در تاریخ معاصر ایران جایگاه خاصی داشته و بسیاری از تحولات سیاسی اجتماعی ایران تحت تأثیر نفت به وقوع پیوسته است. ایران به دلیل برخورداری از این نعمت الهی همواره مورد طمع قدرت های بزرگ جهانی بوده این بنابراین ضروری است زمینه های ملی شدن آن را در جهان مورد بررسی قرار دهیم.

عطیه، اولین زائر اربعین

عطیه عوفی به همراه جابر، نخستین زائران امام حسین(ع) در بیستم صفر سال 61 هجری، هم¬زمان با اربعین شهیدان کربلا هستند و نام این دو همواره همراه با زیارت اربعین برده می¬شود. عطیه از تابعان و شیعیان برجستة امیرمؤمنان(ع) و یکی از رجال علم و حدیث و تفسیر قرآن بود.

علل و عوامل صلح امام حسن مجتبی (ع)

سال سوّم هجری قمری است. نیمی از ماه مبارک رمضان گذشته است، علی و زهرا این دو نور چشم رسولخدا(ص) لحظه شماری می کنند تا اوّلین هدیه الهی و نخستین گل خوشبوی درخت نبوّت و ولایت را از خدای خود در این ماه خجسته دریافت دارند. سرانجام در نیمه ماه و در بهترین زمان و مکان این گل خوشبو به دنیا آمد و به امر پروردگار منّان "حسن" نامگذاری شد.

ادامه

سیره ی امام صادق علیه السلام در تعامل با اهل سنت

سیره اهل بیت(ع) با اهل سنت یکی از شاخص ترین الگو ها برای تحقق وحدت اسلامی است. در این میان، سیره امام صادق(ع)، رئیس مذهب جعفری و استاد بنیان گذاران مذاهب اهل سنت، به واسطه تعامل بیشتر با اهل سنت، اهمیت بیشتری دارد. آن حضرت را می توان بهترین شاخصه تقریب مذاهب اسلامی در شیعه محسوب کرد که به لحاظ ارتباط فکری و فرهنگی کامل و ممتاز خود با نحله های اهل سنت، بسیار مورد تایید و توجه آنان بوده اند. نوشتار پیش رو بر این هدف است که با تبیین سیره امام صادق(ع) با اهل سنت، الگوی کاربردی را پیش روی پیروان ایشان در برخورد با برادران سنی مذهب ترسیم کند. یافته های تحقیق از این حکایت دارد که امام صادق(ع)، همانند دیگر امامان معصوم(ع)، همواره خود را ملزم به مراوده و همنشینی با دیگر مسلمانان در تمام سطوح زندگی دینی و اجتماعی می دانست و هیچ گاه شیعه را مذهب یا فرقه ای جدا از جامعه اسلامی در نظر نمی گرفت و شیعیان را نیز به رعایت احترام و همزیستی مسالمت آمیز با عموم مسلمانان امر می فرمود.

ادامه

فجر صادق

لباس قیراندود شب، مدینه را در برگرفته و سکوتی مبهم بر شهر سایه افکنده است. در آن شب زنی تنها، نگران و شتابان در کوچه پس کوچه های شهر به پیش می رود. بر در چند خانه می کوبد و پس از لختی درنگ و رساندن پیام خویش دوباره با همان حال راهش را در پیش می گیرد.