وصیت علامه به فرزندش

برچسپ ها: به ، وصیت ، فرزندش ، حلی ، علامه

وصیت علامه حلی به فرزندش

علامه حلی

التزام به همدوشى با عالمان و نشست و برخاست با فاضلان داشته باش كه آن براى كسب كمالات زمینه كامل را فراهم مى سازد و برایت ، توان و مهارت در یافتن پاسخ مجهولات را به دنبال دارد.

برخی بزرگان دین ما چنان برکت عمری داشتند که خداوند به واسطه آنها سفره گسترده ای از معارف را برای مردم گشود به طوری که نه تنها یک گروه و یک کشور و یک نسل بلکه نسل بعد از نسل جیره خوار خوان پر برکت آنها شدند.

یکی از این علمای بزرگ و برجسته که در علم و تقوا زبانزد خاص و عام بود علامه حلی است. این بزرگوار از خود آثاری به جای گذاشت که سالیان سال گروه گروه از طلاب و فضلا از درخت وجودی اش خوشه چینی کردند.

حال از عمر او شصت سال می گذرد و می خواهد فرزندش را وصیت کند. وصیت به میوه دلش بعد از گذشت شصت بهار از زندگی پربار و پربرکتش. به درستی که این وصیت نامه می تواند راه را نشان دهد به آنها که طالبند و از آثار علمی او استفاده کرده اند. ره توشه ای دنیوی و اخروی برای تربیت یافتگان حوزه.

او خطاب به فرزندش فرمود: برایت و صیت مى كنم به :

اینكه همدوش با تقوى الهى باشى ، كه آن - بیقین - سنت پایدار و واجب حتمى و سپر نگه دارنده توشه ماندگار است . و (آن ) پر سودتر چیزى است كه انسان براى روزى كه چشمها از هیبت آن روز گشاده و خیره مى ماند(1)

و یار و یاور نیست ، خواهد داشت .

التزام به پیروى اوامر خداوند تعالى و انجام دادن آنچه او مى پسندد و پرهیز از آنچه او ناخوش دارد و دورى از نواهى خداوند تعالى .

كسب فضایل علمى و عروج از پستى نقص به بالاترین نقطه كمال و اوج گیرى در آسمان عرفان و نه سقوط به جایگاه جهال و (و عمرت را با) گرایش عاشقانه به پسندیده ها و یارى برادران دینى و پاسخ دشتخو را به سخن نیكوگفتن و نیكو رفتار را با چهره باز پذیرفتن بگذران !

پرهیز از رفاقت با انسانهاى پست و همنشینى با افراد نادان ، زیرا رفاقت و همنشینى با آنان خلق و خوى ناپسند و باطن پست برجا مى نهد.

باید، امروزت از دیروزت بهتر باشد.

تو و التزام به صبر و توكل و رضا.

هر روز و شب ، محاسبه نفس كن !

از خداوند بسیار آمرزش بخواه !

از نفرین مظلوم بترس بخصوص از نفرین یتیم و پیرزن ، كه خداوند در مورد شكستن دلشكسته ، گذشت نمى كند.

تو و التزام به نماز شب ، كه رسول الله صلى الله علیه و آله بر آن تشویث كرده و دعوت به اقامه آن كرده و فرموده است : ((من ختم له بقیام اللیل ، ثم مات ، فله الجنه (2) )) : هر كه آخرین عملش ، اقامه نماز شب باشد و بمیرد، بهشت براى او باشد.

تو و التزام به صله رحم ، كه بیقین ، به عمر آدمى مى افزاید.

تو و التزام به خوشرویى . همانا رسول الله صلى الله علیه و آله فرمود: (( انكم لن تسعوا الناس باموالكم ، فسعوهم باخلاقكم ! )) : همانا شما را نرسد كه با اموالتان ، تمامى افراد را در آسایش قرار دهید، لذا آنان را با اخلاقتان خشنود سازید.

تو و التزام به توجه و مراقبت از ذریه پیامبر، كه همانا خداوند همانا در سفارش به آنان تاكید كرده و پادش رسالت و ارشاد مردم را دوستى و مهرورزى به آنان قرار داده است . خداوند تعالى فرموده است : (( قل لا اسالكم علیه اجرا الا الموده فى القربى ... (3) )): بگو در ازاى رسالت ، پاداشى از شما خواستار نیستم ، مگر دوستى در مورد خویشاوندان .

حضرت رسول الله فرموده : (( انى شافع یوم القیامه لاربعه اصناف - و لو جاووا بذنوب اهل الدنیا -: رجل نصر ذریتى و رجل بذل ماله لذریتى عند المضیق ، و رجل احب ذریتى باللسان و القلب و رجل سعى فى حوائج ذریتى اذا طردوا و شردوا.(4) )): بیقین من در قیامت شفاعتگر چهار گروه - هر چند گناهشان به اندازه تمام گناهان مردم باشد - خواهم بود: مردى كه ذریه مرا یارى كند، مردى كه به هنگام تنگدستى ذریه ام ، از مالش ‍ به آنها ببخشد، مردى كه به زبان و قلب ، ذریه مرا دوست داشته باشد و مردى كه به هنگام بى سر و سامانى ذریه ام در رسیدگى به حاجاتشان كوشش كند.

تو و التزام به بزرگداشت علما و احترام به آنان ، كه حضرت رسول الله صلى الله علیه و آله فرمود:

(( من اكرم فقیها مسلما، لقى الله تعالى یوم القیامه و هو عنه راض . و من اهان فقیها مسلما لقى الله تعالى یوم القیامه و هو علیه غضبان . (5)))) هر كه ، مسلمان دین شناس را گرامى دارد تا در قیامت ، خدا را راضى و خوشحال از خود خواهد یافت و هر كه مسلمان دین شناس را كوچك شمارد و اهانت كند، در قیامت خدا را ناراضى و خشمگین از خود، خواهد یافت .

حضرت رسول الله صلى الله علیه و آله نگاه به چهره عالمان را، از جمله عبادتها شمرده است و نگاه به در خانه عالمان را عبادت دانسته و رفت و آمد با دانشمندان را عبادت خوانده است .

تو و التزام به كوشش فراوان براى افزودن علمت و ژرف نگرى در دین ، كه حضرت امیرالمؤ منین علیه السلام به فرزندش فرموده است :

((تفقه فى الدین ، فان الفقهاء ورثه الانبیاء. و ان طالب العلم یستغفرله من فى السماوات و من فى الارض ، حتى الطیر فى جو السماء و الحوت فى البحر. و ان الملائكه لتضح اجنحتها لطالب العلم رضى به . (6) )): در دین ژرف بنگر! زیرا دین شناسان ، جانشینان پیامبران هستند. براى طالب علم ، هر چه در آسمانها و هر چه در زمین هست - حتى پرنده در آسمان و ماهى در دریا - طلب آمرزش مى كنند و فرشتگان به دلیل خوشنودى از طالب علم بالهاى خود را خاك فرش آنان مى كنند.

بپرهیز از كتمان دانش و بازداشتن شایستگان از فراگیرى علمت ، زیرا خداوند تعالى مى فرماید:

((ان الذین یكتمون ما انزلنا من البینات و الهدى من بعد مابیناه للناس ‍ فى الكتاب اولئك یلعنهم الله و یلعنهم اللاعنون . (7) )): كسانى كه نشانه هاى روشن و رهنمودى را كه فرو فرستاده ایم ، بعد از آنكه آن را براى مردم در كتاب توضیح داده ایم . نهفته مى دارند، آنان را خدا لعنت مى كند و لعنت كنندگان لعنت شان مى كنند.

و حضرت رسول الله صلى الله علیه و آله فرمود:

((اذا ظهرت البدع فى امتى ، فلیظهر العالم علمه . فمن لم یفعل ، فعلیه لعنه الله . (8) .)) : هنگامى كه در امتم ، بدعتها آشكار و فراگیر شد، دین شناسان باید علمشان را آشكار كنند و در اختیار همه قرار دهند. كسى كه چنین نكند، لعنت و نفرین الهى بر او خواهد بود.

تو و التزام به تلاوت قرآن عزیز و تفكر در معانى آن و رعایت اوامر و نواهى اش و تتبع در اخبار نبوى و آثار محمدى و جستجو (و فهم ) معانى آن ها و تامل كردن تام در آنها.

البته من ، كتابهاى زیادى در تمامى این زمینه ها برایت نگاشته ام .

این ، آنهایى بود كه وظیفه تو بود. اما آنچه به من مربوط است و نفعش به من بر مى گردد، (عبارت است از):

این كه با طلب رحمت برایم در بعضى از اوقات ، مرا یاد كرده و مورد تفقد قرار دهى .

و این ثواب بعضى از طاعتهایت را براى من بفرستى .

و در یاد كردم ، كم نگذار! كه (اگر چنین كنى ) اهل وفا تو را جفا كار خوانند، و در یاد كردم زیاده روى مكن ! كه (اگر چنین كنى ) آنان كه اهل نیكى اند، تو را به كوتاهى در حق پدر به هنگام زندگانى نسبت مى دهند. بلكه در خلوتهایت و پس نمازهایت یادم كن !

و آنچه از بدهكارى ها و تعهدات واجب بر عهده ام هست (و خود انجام نداده ام ) تو قضا كن !

و در حد توانت ، بر سر مزارم به زیارتم بیا و مقدارى از قرآن تلاوت كن !

و هر كتابى كه نوشته ام ، ولى خداوند براى به پایان رساندنش ، مهلتم نداده است ، تكمیل كن ! و هر چه از خلل و نقصان و خطا و نسیان در آنى مى یابى اصلاح كن !

این وصیت من است به تو. خداوند از جانب من بر تو ناظر است و السلام علیك و رحمه الله و بركاته . و الله اعلم بالصواب .

منابع:

1-اشاره به آیه 42 از سوره 4 (ابراهیم ):.... لیوم تشخص فیه الابصار.

2-فقیه ، ج 1، ص 1373

3-42 (شورا): 23: ترجمه آقاى فولادوند.

4-كافى ، ج 4 ص 60، ح 9

5-فقیهت ج 2 ص 36، ح 3.

6-عوالى اللالى ، ج 1 ص 359، ح 31

7-فقیه ، ج 4، ص 387، ح 5834

8- بقره 159، ترجمه آقاى فولادوند.

9-كافى ، ص 54، ح 2.

تهیه و فرآوری : محمد حسین امین

مطالب مرتبط

نیکی به پدر و مادر

«وقضی ربّک الاّ تعبدوا الاّ ایاه و بالوالدین احساناً اما یبلغن عندک الکبر احدهما او کلاهما فلا تقل لهما افّ و لا تنهرهما و قل لهما قولاً کریماً؛ پروردگارت مقرر داشت که جز او را نپرستید و به پدر و مادر نیکی کنید. اگر یکی از آن دو یا هر دو نزد تو به پیری رسیدند، به آنان «وای» مگو و آنان را مران و با آنان [لطیف و سنجیده و] بزرگوارانه سخن بگو».

بازگشت امام خمینی به ایران

مسئله بازگشت امام خمینی به ایران، از ابتدای اقامت او در پاریس مورد بحث محافل سیاسی و مطبوعات بود، ولی پس از رفتن شاه این سئوال در بیشتر مصاحبه ها عنوان می شد، و پاسخ امام به همه مصاحبه کنندگان این بود: «در اولین فرصت » .

آخرین حرف ها به آخرین نفرات!

هنگامی که ابن ملجم امام علی علیه السلام را ضربت زد، حضرتش به حسن و حسین علیهما السلام چنین فرمود: شما را به تقوای الهی سفارش می کنم و اینکه در طلب دنیا بر نیایید گرچه دنیا در طلب شما برآید، و بر آنچه از دنیا محروم ماندید اندوه و حسرت مبرید و حق بگویید و برای پاداش (اخروی) کار کنید و دشمن ظالم و یاور مظلوم باشید.

محبت ما به اهل‌بیت علیهم‌السلام واقعی است؟

آيا معياري وجود دارد كه ما از طريق آن به اين شناخت برسيم كه آنچه گفته مي شود لقلقه زبان و از روي احساسات نيست بلكه از روي شناخت و واقعيت است. با مراجعه به آموزه هاي دين مي توان معيارهايي را بدست آورد كه محبت واقعي افراد نسبت به اهل بيت عليه السلام را نشان دهد.

دیدار و ملاقاتی که به فراق ختم می شود

از قدیم الایام عشق خواهر و برادری عده ای از عاشقان زبانزد همه عالم بوده است . عشقی که نوع و کیفیتش شاید با عشق های دیگر تفاوت های زیادی داشته باشد .

سفارشات پیامبر (ص) به امام علی (ع)

علی جان حفظ کن وصایا را مادام که عمل کنی در خیر هستی ای علی کسی که غیض خود را فرو برد در حالیکه قدرت بر اجرای ان دارد در قیامت امنیت پیدا میکند و ایمانی پیدا میکند که طعمش را میچشد.

تقرب به خداوند با دعا و نیایش

اسلام راه‌های فراوانی را برای تقرّب بنده به خدا مقرر کرده است. اوّل راه علمی است که فرمود: «طَلَبُ العِلمِ فَرِیضَةٌ عَلَی کُلِّ مُسْلِمٍ؛ طلب علم بر هر مسلمانی لازم است».

چگونه برای ورود به رمضان آماده شویم؟

هوشیار باش! که شاید این ماه شعبان آخرین شعبان عمر تو باشد، شاید این رمضان آخرین رمضان عمر تو باشد. چه کسی می‌‏داند چه پیش خواهد آمد؟ زندگی ما به گونه‌‏ای است که نسبت به هیچ یک از عوامل متزلزل کننده و بر هم زننده زندگی اختیار و کنترلی نداریم و هر لحظه ممکن است در معرض مرگ قرار بگیریم.

خون مقدسی که به زمین بازنگشت

از مصائب بزرگ روز عاشورا و حوادث مسلّم این روز، شهادت طفل شیرخوار امام حسین(علیه السلام) است كه توسط سپاه عمر سعد با كمال بى رحمى و در آغوش امام(علیه السلام) به شهادت رسید.

نگاهی به مضامین اخلاقی دعای عرفه

یکی از دعاهای معروف، دعای عرفه است. این دعا که از امام حسین علیه السلام برای ما به یادگار مانده، سرشار از مضامین اخلاقی است. در واقع سیدالشهدا علیه السلام در ساختار دعای عرفه، بسیاری از آموزه های اخلاقی را نیز آموزش داده است.

پاسخ به 4 پرسش درباره غدیر

برخی معتقدند که آن چه پیامبر در غدیر فرمود، یک توصیه بوده است و نه الزام؛ آیا چنین برداشتی صحیح است؟

ماه شعبان و اتصال به ماه رمضان

مناجات و دعا سیره عملی اهل بیت علیهم السلام و بزرگان بوده است. از جمله مناجات ها مناجات معروف شعبانیه است. آخرین جمعه ماه شعبان در روایتى آمده که حضرت رضا(ع) در آخرین جمعه از ماه شعبان به اباصلت فرمود: بیشتر شعبان گذشت و این آخرین جمعه آن است، در این باقیمانده ماه تقصیرهاى گذشته ات را تدارک کن و بر آنچه به کارت می‌آید همّت کن، در دعا و استغفار و تلاوت قرآن بسیار بکوش و از گناهان خویش به سوى خدا توبه کن تا ماه رمضان فرا می‌رسد بر خدا مخلص باشى.

توسل به امام رضا علیه السلام

«سلیمان بن جعفر» که از فرزندان جعفر طیار (برادر امیر مؤمنان علیه السلام) بود می گوید: من در یکی از باغ ها در حضور حضرت نشسته بودم، ناگهان گنجشکی را دیدم که با تمام اضطراب به حضور امام آمده و صیحه می کشید و دست از ناله و صیحه بر نمی داشت.

به دادم برس

عبدالله به دیواره ی سخت صخره ی کوچک تکیه داد . دلش پر از غصه شد . دور و بر خود چشم چرخاند . دلش می خواست با ناله ی بلند، عقده هایش را بیرون بریزد . چه کسی بود که پای درد دلش بنشیند و غصه هایش را بروبد!

ما را به میزبانی صیاد، الفتی است...

اگر این فکر مثل جرقه ای به ذهنش نزده بود، شاید هیچگاه آن راز فاش نمی شد و قطعا من هم امروز آن را برای شما حکایت خدایا، زیر این آسمان کبود، و این گنبد دوار، آیا کسی مثل من نمی کردم.

به خانه خدا خوش آمدی

اینجا، خانه خدا، ارتفاع عشق است؛ دور از همه برج و باروها؛ کنگره ها و آهن ها؛ پرچین ها و سیمان ها... اینجا باغ نیایش و مناجات است که نجوای زیبای فرشتگان را می توانی بشنوی...

نصایح پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) به ابوذر

انچه در این نوشتار می آید نصیحت های پیامبر اعظم ـ صلی الله علیه و آله ـ به ابوذر غفاری است. این حدیث در کتاب «مکارم الاخلاق» اثر رضی الدین، حسن بن فضل طبرسی، از علمای قرن ششم هجری، فرزند امین الإسلام طبرسی(صاحب تفسیر مجمع البیان) آمده است.

محمد (ص) اینگونه در دلها نفوذ کرد

به اعتدال رفتار می‌کرد، سخنش راهگشا و حکمش عادلانه بود.همچون طبیبی دوره گرد بود که خود به بالین مریض می رفت و مَرهم او بهترین درمان برای دلهای بیمار بود.دعوت بردگان را می پذیرفت و با آنان هم سفره می شد و به هر کس می رسید ـ حتی کودکان ـ سلام می کرد.بر روی خاک می نشست، شیر از گوسفند می دوشید، کفش خود را وصله و لباسش را رفو می کرد. همیشه به خود عطر می زد. بر حمار بدون پالان سوار می شد و آنگاه که بر مرکبی بود اجازه نمی داد کسی پیاده در کنارش حرکت کند.

پیام امام رضا(علیه السلام) به شما

امام رئوف، حضرت اباالحسن علی بن موسی الرضا علیه آلاف التحیة والثناء به حضرت عبدالعظیم حسنی(علیه السلام) فرمودند: ای عبدالعظیم، سلام مرا به دوستان برسان و به آن ها بگو:

وصیت ها و سفارش های حضرت زهرا علیها السلام

از مسائلی که گاه واجب و ضروری است و گاه مستحب و مطلوب، وصیّت کردن و وصیّتنامه نوشتن است. در طول تاریخ پیشوایان دینی و بزرگان، وصیّت ها و سفارش های مهمّی از خود به یادگار گذاشته اند؛ وصیّت های پیامبر اکرم- به اطرافیان، توصیه های امیرالمؤمنین علی(ع) به اصحاب و امت و... از این نوع است. حضرت زهرا(ع) که خود پرورش یافتۀ دامان وحی است و در بالاترین مرتبۀ ایمان و عمل صالح قرار دارد، همواره به احکام و واجبات دینی توجه می نمود و زندگی خود را با رعایت احکام دین، رنگ و بوی خدایی می بخشید. یکی از واجباتی که آن حضرت بدان مقیّد بود، وصیّت کردن است.

وصیت نامه شهید بهشتی

در وصیت نامه سید شهیدان انقلاب اسلامی آمده است: ما بی شناسنامه نیستیم؛ ساکن دهستان نیایش، بچه جنوب عشقیم و کبوتران قباپوشی هستیم که بال در خون شهیدان کربلا نهاده ایم.

از مشک خوشبوتر

علامه عبدالحسین امینی، در سال 1320 ق . در شهر تبریز متولد شد و مقدمات علوم را در آن شهر آموخت . سپس رهسپار نجف گردید و در اوان جوانی اجازه اجتهاد دریافت داشت . آن گاه به زادگاهش بازگشت و به مشاغل علمی پرداخت .