شهیدِ دانش‌مند

برچسپ ها: شهید ، دانشمند ، شهیددانشمند

Print Friendly and PDF

کودکی از محله‌های قدیمی...

سال 1311 هجری شمسی بود. در خیابان پانزده خرداد، بازار آهنگرها، محله‌ی سرپولک، صدای گریه‌ی نوزادی که چند ثانیه از تولدش می‌گذشت، بلند شد. پدرش نام او را به عشق پیامبر رحمت، مصطفی گذاشت. چند سال بعد مصطفی برای گذراندن دوره‌ی ابتدایی در مدرسه‌ی انتصاریه، تا محله‌ی پامنار می‌رفت. دوازده سالش که شد باید به دارالفنون می‌رفت تا دبیرستان را پشت سر بگذارد.

مهندس چمران، شهید دانش‌مند

سال 1332 وقتی 21 سالش بود، در رشته‌ی مهندسی برق الکترونیک دانشکده‌ی فنی تهران پذیرفته شد. چهار سالی که آن‌جا بود، بجز شاگرد اولی رتبه‌ای نداشت. بهترین شاگرد تمام استادانش بود. آن‌قدر سرآمد بود که از استاد خود به جای 20، نمره‌ی 22 گرفت و از این لحاظ نامش در دانشگاه تهران هم به عنوان یک رکورددار جاودانه شد. مهندس چمران فقط عاشق علم نبود، فقط از درس‌هایش نمره‌ی بالای 20 نمی‌گرفت، و شاید برای مردم دوستی و وطن‌پرستی‌اش نمره‌ای نتوان در نظر گرفت. فعالیت‌های بی‌دریغ چمران در دوران دانشجویی‌اش گواه این ادعاست. همین که او از اولین اعضای تشکل‌های سیاسی دانش‌جویی بود و این‌که برای ملی شدن صنعت نفت تمام تلاشش را کرد، بهترین دلیل است. این‌ها همه در کنار درس‌های مشکل مهندسی برق و دوران نابسامان کشور بود.

هوش و استعدادش هم آن‌قدر بود که با همان مدرک مهندسی یک سالی را در دانشگاه تدریس کرد تا این‌که سال 1337 با کسب رتبه‌ی شاگرد اولی در دانشکده‌ی‌ فنی دانشگاه تهران، توانست بورسیه‌ی ادامه‌ی تحصیل در امریکا را به‌دست بیاورد. مردی که این‌جا استادانش را در هوش و سخت‌کوشی متحیر کرده بود، انگشت تحیر اساتید تراز اول آمریکا را هم بر دهان‌شان نشانده بود. شاگرد اولی دانشگاه تگزاس در مقطع کارشناسی ارشد و شاگرد اولی مقطع دکتری در دو رشته‌ی فیزیک پلاسما و الکترونیک، غیر از افتخارهای غرورآفرین است که شاید بعد از دکتر چمران نصیب کم‌تر کسی شده باشد.

چمران، مرد پروژه‌های بزرگ

دکتر چمران در اولین قدم بعد از فراغت از دوره‌ی دکتری، در یک شرکت بزرگ آمریکایی به نام «بل» مسؤول پروژه‌های غول پیکری روی قمرهای مصنوعی شد. چمران که در ایران شاگردی اساتیدی چون آیت الله طالقانی را تجربه کرده بود، آن‌جا هم دست از فعالیت‌های سیاسی‌اش بر نداشت. بعضی فعالیت‌های او بر خلاف منافع و مواضع رژیم شاه بود وهمین باعث شد تا بورس شاگرد اولی‌اش در آمریکا قطع شود؛ اما مصطفی چمران دست‌بردار نبود. در سال‌هایی که آمریکا بود اقدام‌هایی مثل تدارک اعتراض‌ها و بسیج دانشجویان در جلو سازمان ملل نیویورک، در مقابل کاخ سفید در واشنگتن و نیز سفارت ایران در شهر واشنگتن و سایر کنسول‌گری‌ها در شهرهای شیکاگو، نیویورک و سانفرانسیسکو در جهت اعتراض به وضعیت سیاسی، اجتماعی ایران انجام داد. اقدام‌هایی که هر‌ یک از نظر سختی و بزرگی شاید کم‌تر از پروژه‌های شرکت بل نبود!

چمران، از آمریکا تا...

چندی بعد، پس از قیام پانزده خرداد 1342 به هم‌راه بعضی از دوستان هم‌فکرش، ره‌سپار مصر شد و به مدت دو سال، در زمان جمال عبدالناصر، سخت‌ترین دوره‌های چریکی و پاراتیزانی را آموخت و حتی در این دوره‌ها هم به عنوان بهترین شاگرد انتخاب شد. پس از آن به ایران بازگشت؛ اما مدت حضور دکتر در ایران زیاد نبود. پس از تماس امام موسی صدر، رهبر شیعیان لبنان با چمران، تأسیس یک مدرسه‌ی پیش‌رفته در شهر  صور لبنان مورد قبول او واقع شد و بار دیگر همه چیز را رها کرد و به سوی لبنان ره‌سپار شد.

هفت سال حضور مصطفی چمران در آن‌جا، برای لبنانی‌ها برکت‌های زیادی در پی داشت. تربیت نیروهای متخصص، تربیت مربیان مبارزه‌جو و آموزش‌های پیشرفته‌ای که آن‌ها برای دفاع از سرزمین‌شان دیدند، چند نمونه از خدمت‌های او به لبنانی‌هاست.

چمران پس از انقلاب

بعد از پیروزی انقلاب در سال 1357، چمران به ایران بازگشت و دیگر از ایران خارج نشد. او در اوایل پیروزی انقلاب، در کاخ سعدآباد به تربیت نظامی نیروهای پاسدار می‌پرداخت، تا از این حیث ایران نوپا مشکلی نداشته باشد.

از این به بعد خدمت‌ها و جان فشانی‌ها‌ی بی‌نظیر شهید دلیر ایران، یکی پس از دیگری نمایان می‌شد. روزهای آغازین بعد از انقلاب، همواره هم‌راه با آشوب‌ها، مشکلاتی در گوشه و کنار ایران بود. در کردستان شورش‌های ضد انقلاب‌ها کم‌کم دردسرساز شده بود. وقتی کار حتی از دست نیروهای امنیتی هم خارج شده بود، چمران از سوی دولت مرکزی ایران مأمور دفع این فتنه شد و با سربلندی مأموریتش را انجام داد. مدتی نگذشته بود که گردنه‌ی قلعه حصار، بین راه ارومیه و سرو، از سوی اخلال‌گران اشغال شده‌بود و نیروهای ژاندارمری و داوطلب محلی پس از دادن تلفات زیاد عقب نشینی کرده بودند. این‌بار هم دکتر مصطفی چمران بود که در اولین حرکت نظامی خود به هم‌راه سرتیپ فلاحی، فرمانده‌ی نیروی زمینی ارتش، در حالی‌که کلاشینکوف به دست گرفته‌بود، پیشاپیش نیروهای نظامی حرکت می‌کرد و راه را برای عبور تانک‌ها باز می‌نمود، در پاک‌سازی آن‌جا شرکت کرد و یاغیان را پراکنده نمودند.

دکتر چمران بعد از این پیروزی به تهران آمد و از طرف امام خمینی(ره)، به وزارت دفاع منصوب شد.

مدتی بعد مصطفی چمران، نامزد نمایندگی مجلس شورای شد و در اولین دوره‌ی این انتخابات از سوی مردم تهران انتخاب شد. طولی نکشید که طبل آغاز جنگ تحمیلی عراق کوبیده شد و چمران مانند گذشته‌ی درخشانش، بار دفاع پرخطر را بر ماندن امن ترجیح داد و راهی جبهه‌های دفاع مقدس شد. او به هم‌راه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در همان روزهای اول، ستاد جنگ‌های نامنظم را تشکیل داد. ایجاد واحد مهندسی فعال برای ستاد جنگ‌های منظم یکی از برنامه‌های او بود که به کمک آن، جاده‌های نظامی به سرعت در نقاط مختلف ساخته شد و با نصب پمپ‌های آب در کنار رود کارون و احداث یک کانال به طول حدود بیست کیلومتر و عرض یک متر در مدتی حدود یک ماه، آب کارون را به طرف تانک‌های عراقی روانه ساخت؛ به‌طوری که آن‌ها مجبور می‌شدند چند کیلومتر عقب نشینی کنند و سدی بزرگ مقابل خود بسازند. در سال 1359 چمران هنگام نبردی شجاعانه که برای آزادسازی سوسنگرد در گرفته بود، مجروح شد.

اما بار دیگر در 31 خرداد 1360 بعد از این‌که خبر شهادت دوست باوفایش، ایرج رستمی را به او دادند، به طرف سوسنگرد به راه  افتاد تا به قربان‌گاه رسید. همه‌ی رزمندگان را در کانالی پشت دهلاویه جمع کرد، شهادت فرمانده‌ی‌شان ایرج رستمی را به آن‌ها تبریک و تسلیت گفت و با صدایی محزون و گرفته از غم از دست دادن رستمی، و با نگاهی عمیق، چهره‌ای نورانی و دلی مالامال از عشق به شهادت و شوق دیدار سیدالشهدا، گفت: «خدا رستمی را دوست داشت و برد، اگر ما را هم دوست داشته باشد، می‌برد.» خداوند ثابت کرد که او را دوست می‌دارد و چه زود او را به سوی خود فراخواند. سخنش که تمام شد، به همه‌ی سنگرها سرکشی کرد و در خط مقدم، در نزدیک‌ترین نقطه به دشمن، پشت خاکریزی ایستاد و به رزمندگان تأکید کرد که از این نقطه که او هست، دیگر کسی جلوتر نرود. چون دشمن به خوبی با چشم غیرمسلح دیده می‌شد؛ اما دشمن هم آن‌ها را دیده بود. آتش خمپاره‌هایی که از اولین ساعات بامداد شروع شده بود و علاوه بر رستمی، قربانی‌های دیگری نیز گرفته بود، باز هم باریدن گرفت. دکتر چمران دستور داد رزمندگان به سرعت از کنارش متفرق شوند و از هم فاصله بگیرند.

سرانجام بر اثر برخورد یکی از ترکش‌ها‌ی یک گلوله‌ی خمپاره 60 به پشت سرش به شدت مجروح شد و به سرعت با آمبولانس به بیمارستان سوسنگرد برده شد. بیمارستانی که حالا نامش شهید چمران است. اما شدت جراحت او زیاد بود و پیش از رسیدن به بیمارستان، روح بلند او به دیدار مولایش امام حسین(ع) شتافت.

مردم وفادار خوزستان در سوگ از دست دادن دکتر شهید مصطفی چمران، تشییع و مراسم باشکوهی برگزار کردند. مرقد او اکنون در بهشت زهراست. در محل شهادت او در دهلاویه هم بنای یادبودی ساخته شده‌است.

اشتراک گذاری


مطالب مرتبط

عروس شهید 17 شهریور + عکس عروس شهید

عروس جوان خانواده، تنها زن شهید واقعه 17 شهریور بود و داماد خانواده هم کمتر از 3 سال بعد در حادثه هفتم تیر به شهادت رسید.

شهید مطهری مردی برای همیشه

در سی امین سالگرد شهادت آیت اللّه استاد شهید مرتضی مطهری و روز معلم، ضمن دیدار از خانه موزه استاد مطهری، خدمت همسر مکرمه ایشان رسیدیم و گفتگویی با این بانوی فاضله داشتیم، در بخش های مختلف این نوشتار نیز به یاد استاد شهید، از قلم زیبا و توانای این اندیشمند متفکر جهان اسلام بهره گرفته ایم و امیدواریم تلاش ما، هدیه ای هر چند اندک، بر روح بلند این عالم دلسوز بشریت باشد.

شهید مصلوب

خورشید كبود و نیلی و مخمل كوب دیدیم تو را چه دیر در سمت غروب

شهيد و شهادت

شهادت مرگي است، انتخاب شده، مرگي كه انسان به سوي آن مي‌رود نه آنكه به سوي انسان بيايد و اهميت و ارزش شهيد و شهادت نيز از همين جا سرچشمه مي‌گيرد.

شهید بهشتی، اسطوره ایثار و مقاومت

در هر عصر و نسلی، پرتو مشعشع ستارگانی از تبار خورشیدیان، هدایتگر گمرهانی می شود و قلم شیوا و زبان مرهم گونه شان، غبار جهل و غفلت را از چهره آنان می زداید

خورشید دهم، امام هادی علیه السلام

یک نفر شیعه وحشت زده خدمت امام هادی آمد و گفت: یکی از سرکردگان متوکل، نگین انگشتری نزد او آورده است که از آن انگشتری بسازم و این نگین نزد من شکست و دو نیمه شد. می دانم که او مرا می کشد. حضرت فرمودند: امید است که خداوند اصلاح کند. فردا، سرکرده متوکل کسی را فرستاد که میان زنها نزاع است، اگر می شود آن نگین را دو نصف کن و دو انگشتری بساز. او پول فراوانی گرفت و از نگین شکسته دو انگشتری ساخت. این است معنای فرمایش امام هادی(ع):«وَ مَنْ یطِعِ اللَّهَ یطَاعُ» یعنی؛ «پیوند با خدا، پیوند با اهل بیت و توسل به اهل بیت، قطعاً همه کارها را اصلاح می کند.»

خصایص درس آموزِ شهید بهشتی

یکی از ویژگی های بارز آیة الله بهشتی، توجه فراوان به نماز بود. هیچ گاه چیزی نمی توانست ایشان را از نماز اول وقت باز دارد. هنگام نماز، کارها را رها می ساخت و به سوی تکلم با خدا می شتافت و اگر چنانچه جلسه ای بود و موقع نماز فرامی رسید یادآوری می کرد که موقع نماز است. برای عبادت خدا خودمان را آماده کنیم.

شهید بهشتی؛ مبتکر و نوآور

حرکت در سمت و سوی پیدایش جریان انقلاب و انقلابی، نیازمند انسان های توانا، متعهد و مخلص است. موجی که با نهضت حسینی حضرت امام خمینی(ره) در کشور پدید آمد

پر تلاطم اما آرام!

9 شهریور 1333 در خرمشهر متولد شد. از سیزده سالگی در فعالیت های دینی مساجد و هیئت های مذهبی از جمله کلاس های تفسیر قرآن شرکت می کرد. با گروه مبارز «حزب الله خرمشهر» آشنا شد و یکی از اعضای این گروه گشت. ساواک این گروه را شناسایی و دستگیر کرد. محمد به خاطر سن کمش، به یک سال زندان محکوم شد.

اندیشه های یک "ملت"

شهید بهشتی، تنها فرزند پسر خانواده بوده و دو خواهر داشت. در سال 1311، تحصیلات خود را در سن چهار سالگی در خانه شروع کرد

آفتاب فروزان

به مناسبت فرا رسیدن سالگرد شهادت علّامه شهید آیت اللّه مرتضی مطهری و روز معلّم

درخت دل در باغ خرد

شهید مظلوم آیت اللّه دکتر بهشتی در زمره شخصیتهای نادر جهان تشیّع است که چون ستاره ای فروزان در افق انقلاب اسلامی ایران درخشید

خصایص درس آموزِ شهید بهشتی

یکی از ویژگی های بارز آیة الله بهشتی، توجه فراوان به نماز بود. هیچ گاه چیزی نمی توانست ایشان را از نماز اول وقت باز دارد. هنگام نماز، کارها را رها می ساخت و به سوی تکلم با خدا می شتافت و اگر چنانچه جلسه ای بود و موقع نماز فرامی رسید یادآوری می کرد که موقع نماز است. برای عبادت خدا خودمان را آماده کنیم.

وصیت نامه شهید بهشتی

در وصیت نامه سید شهیدان انقلاب اسلامی آمده است: ما بی شناسنامه نیستیم؛ ساکن دهستان نیایش، بچه جنوب عشقیم و کبوتران قباپوشی هستیم که بال در خون شهیدان کربلا نهاده ایم.

شهید شیرخوار کربلا

شیخ مفید(ره) در کتاب الارشاد خود، هنگام نام بردن فرزندان امام حسین علیه السلام از امام سجاد علیه السلام با تعبیر علی اکبر و از حضرت علی اکبر با تعبیر علی اصغر یاد می کند و می نویسد:

شمع همیشه فروزان

چندین سال است بهانه مقدس شهادت معلمی بزرگ و فرزانه، استاد شهید مطهری رحمه الله دست مایه قدردانی و تجلیل از معلم شده است؛ معلمی که انسان ساز و فرداپرداز است

باغبان

باغچه کوچکت همیشه بهاری! کلماتی که بر تخته سیاه می نویسی، ابرهای بهاری اند که باران را به تشنگی گلبرگ ها مهمان می کنند.

شهیدِ دانش‌مند

سال 1311 هجری شمسی بود. در خیابان پانزده خرداد، بازار آهنگرها، محله‌ی سرپولک، صدای گریه‌ی نوزادی که چند ثانیه از تولدش می‌گذشت، بلند شد. پدرش نام او را به عشق پیامبر رحمت، مصطفی گذاشت. چند سال بعد مصطفی برای گذراندن دوره‌ی ابتدایی در مدرسه‌ی انتصاریه، تا محله‌ی پامنار می‌رفت. دوازده سالش که شد باید به دارالفنون می‌رفت تا دبیرستان را پشت سر بگذارد.

او چطور زندگی کرد که بهشتی شد؟

زندگی او پر است از چگونه زندگی کردن‌هایی که وقتی آن‌ها را می‌خوانیم و بعد به روز شهادت و فقدانش می‌رسیم ناخودآگاه آهی گرم از عمق وجودمان پر می‌کشد به آهستانی که برای مردانی چون او در تاریخ تا ابد مرثیه‌سرایی می‌کنند.

عرشیان فرش نشین

تاریخ تشیع، پیوسته نظاره گر مظلومیت مجاهدانی است که همواره در سایه اندیشه و عمل، این مشعل فروزان را بر فراز جای رفعت آدمی، روشن نگاه داشته و با بذل هستی خویش، این سترگْ مذهب مبارزه را سرافراز و باشکوه، بر تارک تاریخ نشانده اند.

سفیر شهید

شخصیت حضرت علی بن محمد الباقر(ع) به سبب سیرة تبلیغی ایشان، در میان امامزادگان دارای جایگاهی والا است که با مطالعة آن می توان به درسهای آموزنده ای برای جامعة علمی و فرهنگی، به ویژه حوزه های علمیه دست یافت.

«حرمت استاد» در آیات و روایات

امام صادق علیه السلام یکی از وظایف‌ متعلمان را تـواضع مـعرفی کرده و فرموده است.«نسبت به کسی که از او علم می‌آموزید(استاد) فروتن باشید.

درخت دل در باغ خرد

شهید مظلوم آیت اللّه دکتر بهشتی در زمره شخصیتهای نادر جهان تشیّع است که چون ستاره ای فروزان در افق انقلاب اسلامی ایران درخشید و در فضایی که عوامل معاند، ضد انقلاب و نفاق، در صدد آن بودند که امت مسلمان را از این خورشید پر فروغ محروم سازند و در آسمان نهضت اسلامی تیرگی پدید آورند به پرتوافشانی پرداخت. وی را که اجتهاد، تفکر دینی، سیاست و تدبیر خویش را با واقع بینی و صداقت قرین ساخته و سعه صدر، استقامت و اهتمام را پیشه خود نموده بود، می توان از معماران بزرگ تجدید بنای تفکر مذهبی و تشکیلاتی انقلاب اسلامی به شمار آورد که تحت لوای رهبری امام امت به هدایت جامعه در جهت گرایش آنان به ارزشهای دینی و تعمیق شعائر مذهبی پرداخت.

بهشتی در خانه

پدرم در برخورد با بچه ها معتقد بود: بچه ها در عین حال که باید پرورش جهت دار پیدا کنند، ولی این پرورش باید در عین احساس انتخاب گری و آزادی در انتخاب باشد. برخورد ایشان با فرزندانشان خیلی ظریف بود. من از ایشان حتی برای یک بار نشنیدم یا ندیدم که به من یا خواهر یا برادرم بگویند: این مسأله باید این طور که من می گویم انجام بشود

آفتاب فروزان; نگاهی به زندگی، افکار و اندیشه های شهید مطهری

سخن از اندیشمندی سرخ صورت و سبز سیرت است که جویبارهای با طراوت ایمان و معنویت در روح و روانش جاری بود، او استواری اندیشه و صلابت ایمان را در وجود خویش شکوفا نمود و با چنین کیمیایی کرامت گونه تا قلّه قرب و یقین طی طریق نمود و چون ردای شهادت بر تن کرد خون پاکش بر این صفای روحانی مُهر تأیید زد و آثارش که از بیان و بنان آن متفکر وارسته تراوش می نمود عطر چنین معنویتی را در فضای اذهان مشتاق معرفت و حقیقت منتشر ساخت به همین دلیل حضرت امام خمینی در فرازی از پیام شان به مناسبت شهادت این راست قامت تاریخ معاصر فرمودند:

سفیر شهید

شخصیت حضرت علی بن محمد الباقر(ع) به سبب سیرة تبلیغی ایشان، در میان امامزادگان دارای جایگاهی والا است که با مطالعة آن می توان به درسهای آموزنده ای برای جامعة علمی و فرهنگی، به ویژه حوزه های علمیه دست یافت.

فضایل اخلاقی و رفتاری شهید رجایی

بیش از 32 سال از شهادت مردی 48 ساله می گذرد که رئیس جمهور و معلم بود و رئیس جمهور و معلم ماند.

شهید مدرس در سنگر مجلس

شهید آیة الله سید حسن مدرس در زمره نامورانی است که نسبش به حضرت امام حسن مجتبی (ع) می رسد . دوران صباوت وی در محیط کویری زواره و روستای کوچک سرابه (واقع در شرق اردستان و جنوب زواره) سپری گشت، جد و پدرش که از اهل فضل بودند و در محل به پارسایی و نیکوکاری شهرت داشتند به تربیت این طفل مبادرت ورزیدند . دوران نوجوانی و جوانی این شخصیت در قمشه، اصفهان و نجف در جهت کسب دانش دین و معارف اسلامی و تحصیل مکارم سپری گشت . در سنین جوانی به مقام رفیع اجتهاد رسید و از لحاظ علمی و فقهی شخصیتی نمونه و برجسته و مجتهدی جامع الشرایط، صاحب فتوا و شایسته تقلید بود . هر چند حاضر به طبع و نشر رساله عملیه خود نشد ولی در علوم اسلامی خصوصا فقه و اصول آثاری عمیق از خویش برجای نهاد .

دانشمند نیایش گر

دانشمندی بود که دیگران را برای صعود به قله ی دانش تشویق می کرد.

دانشمند نیایش گر

دانشمندی بود که دیگران را برای صعود به قله ی دانش تشویق می کرد.

شهیدِ دانش‌مند

سال 1311 هجری شمسی بود. در خیابان پانزده خرداد، بازار آهنگرها، محله‌ی سرپولک، صدای گریه‌ی نوزادی که چند ثانیه از تولدش می‌گذشت، بلند شد. پدرش نام او را به عشق پیامبر رحمت، مصطفی گذاشت. چند سال بعد مصطفی برای گذراندن دوره‌ی ابتدایی در مدرسه‌ی انتصاریه، تا محله‌ی پامنار می‌رفت. دوازده سالش که شد باید به دارالفنون می‌رفت تا دبیرستان را پشت سر بگذارد.

دانشمند نیایش گر

نگاهی کوتاه به بعد علمی امام سجاد(ع)

دانشمند نیایش گر

نگاهی کوتاه به بعد علمی امام سجاد(ع)