احیای سوابق درخشان اسلام
همه روزها، "أیّام الله" است، همان گونه كه همه مكان ها متعلّق به خداست، اگر نقطه خاصّی به نام بیت الله (خانه خدا) نامیده شده، دلیل بر ویژگی آن است، هم چنین عنوان؛ "أیّام الله" هم به طور مسلّم، اشاره به روزهای مخصوصی است كه امتیاز، روشنایی و درخشش فوق العاده ای دارند. از این جهت باید بگوییم؛ "أیّام الله" تمام روزهایی است كه دارای عظمتی در تاریخ زندگی بشر است. بنابر این هر روز كه یكی از فرمان های خدا در آن چنان درخشیده كه بقيّه ی امور را تحت الشّعاع خود قرار داده از "أیّام الله" است. هر روز كه فصل تازه ای در زندگی انسان ها گشوده، و درس عبرتی به آن ها داده و ظهور و قیام پیامبری در آن به وقوع پیوسته، و یا طاغوت و فرعون گردن كشی در آن روز به قعر درّه نیستی فرستاده شده است. خلاصه هر روز كه حقّ و عدالتی بر پا شده و ظلم و بدعتی از بین رفته. همه آن ها را می توان "أیّام الله" نامید. در این میان، اکنون هدف شوم دشمنان از بینبردن پشتوانههای "أیّام الله" که شامل مواردی مانند: تاریخ اسلام، اسناد و آثار خارجی و عینی آن است. لذا بزرگ داشت؛ "أیّام الله"،(1) که اشاره به روزهاى سرنوشتساز و مهمّ زندگى انسان ها است، نقش مؤثّرى در بیدارى و هشیارى ملّت ها دارد. عظمت این فرایند به خاطر تزیین ایّام، به نام "اللَّه" است، و نیز به خاطر این كه یك نعمت بزرگ الهى شامل حال قوم و ملّتى شایسته و یا یك مجازات بزرگ و دردناك الهى دامن گیر ملّتى سركش و طغیان گر شده است، كه در هر دو صورت شایسته تذكّر و یادآورى است. هر چند، همه روزها روزهاى خدا است، ولى در عین حال "أیّام الله" به ايّام مخصوصى اطلاق شده است. چرا كه نشانه اهميّت و عظمت آن است. تعبیر "أیّام الله" فقط در دو مورد از قرآن مجید آمده است. (2) انتساب ايّام مخصوص به خداوند سبحان با این كه همه ايّام و موجودات از آن اوست به خاطر حوادثی است كه در آن ايّام مخصوص به وقوع پیوسته است با فرمانی از فرمان های خدا در آن تحقّق یافته كه در دیگر ايّام چنین تجلّی و ظهوری رخ نداده است. (3) در روایاتى هم كه از ائمّه معصومین به ما رسیده، "أیّام الله"به روزهاى گوناگونى تفسیر شده است. البته این گونه احادیث دلیل بر انحصار نیست، بلكه بیان قسمتى از مصداق هاى روشن است:
1. امام باقر ع فرمود: "أیّام الله"، یوم یقوم القائم ع و یوم الكرة و یوم القیامه: "أیّام الله" روز قیام مهدى موعود عج، روز رجعت و روز قیامت است. (4) در تفسیر على بن ابراهیم آمده كه"أیّام الله" سه روز است: الف. روز قیام مهدى عج ب. روز مرگ ج. روز رستاخیز. (5)
2. پیامبر ص فرمود: "أیّام الله" نعمائه و بلائه ببلائه سبحانه: "ايّام اللَّه (روزهاى) نعمت ها و آزمایش هاى او به وسیله بلاهاى او است" (6).
به هر حال یادآورى روزهاى بزرگ (اعمّ از روزهاى پیروزى یا روزهاى سخت و طاقتفرسا) نقش مؤثرى در بیدارى و هشیارى ملّت ها دارد و با الهام از همین پیام آسمانى است كه ما خاطره روزهاى بزرگى را كه در تاریخ اسلام بوده همواره جاودان مىداریم و هر سال براى تجدید این خاطرهها روزهاى معيّنى را اختصاص مىدهیم، كه در آن به تاریخ گذشته باز مىگردیم و درس هاى مهمّى از آن مىآموزیم، درس هایى كه براى امروز ما فوق العاده مؤثّر است.(7) لذا اهمیّت پاسداشت بقاع متبرکه و لزوم مبارزه با افکار تکفیری وهابیّت بدین شرح است:
1. یادآور روزهای بزرگ
قال الله تعالی: وَ ذَکِّرهُم بِأیّام الله. بقیع، عنوان بقعهای از بقاع مدینه طيّبه است كه حافظ آثار بخشهای مهمّی از تاریخ صدر اسلام است و در طول چهارده قرن و اندی كه از هجرت میگذرد، همواره یادآور روزهای بزرگی است كه هركدام در معرّفی اسلام و رسالت الهی حضرت رسول اكرم صلّی الله علیه و آله از اسناد مهمّ تاریخ است.پاسداری از این آثار و حفاظت از آنها، پاسداری از مبانی دعوت به توحید و قرآن كریم است.این آثار و سایر آثار تاریخی كه در حرمین شریفین قرار دارد، همواره بین مسلمانان، با عظمت و قداست و مورد احترام بوده و هست و مردم، سیرهی پیغمبر، مجاهدات پیغمبر، غزوات پیغمبر، اهلبیت پیغمبر و اصحاب پیغمبر صلّی الله علیه و آله را در آنها میدیدند و از اعتبار بالا و بیمانندی برخوردار است.
2. تاریخ اسلام در حرمین شریفین
هر نقطهی این دو حرم، بینشافزا و ایمانپرور است. وجود پیامبر اسلام و حواشی و اطراف وجود آن حضرت، خاندان بزرگوارش، عبدالمطّلب جدّ آن حضرت، ابوطالب عموی ایشان، فاطمه بنت اسد همسر محترم ابوطالب ـ كه به منزله مادر برای ایشان بود ـ همسرانش در مدینه و همسر یگانهاش خدیجه، سبط اكبرشان و نوادگان عالیقدر و حمزه عموی بزرگوار دیگرشان، بخش بسیار مهمّی از تاریخ اسلام است.همچنین غزوهی اُحد و بدر و مقامات و مساجدی، مانند مولد آن حضرت، كوه تاریخی حرا و غار شریف آن ـ مركز بعثت آن بزرگوار به سوی خلق و آغاز دعوت ـ و نیز خانهی امّ هانی ـ جایگاه شروع معراج ـ و دهها مكان مقدّس دیگر، همه تاریخ این دین حنیف را معرّفی میكند، و حرمین شریفین علاوه بر كعبهی معظّمه و مسجد النّبی، نیز به اعتبار این اماكن تاریخی و محترم، دارای عالیترین هويّت است.قرآن مجید، «بیت» را به وجود آیات بيّنات و مقام ابراهیم، معزّز و مكرّم معرّفی نموده و«مقام ابراهیم علیهالسّلام» به این نسبت مورد احترام است.
3. لزوم بزرگداشت مقامات پیامبر در حرمین شریفین
حرمین شریفین، بقعههایی دارد كه بسیاری از آنها منسوب به خاتمالانبیاء حضرت محمّد صلّی الله علیه وآله وسلّم است. سزاوار است كه مقامات جلیله و كریمهای كه همه مضاف به نام آن حضرت است، به مرور اعصار باقی بماند و مقامات ایشان در مكّه و در مدینه، همچون مقام ابراهیم باید معروف و مشهور باشد.همانگونه كه نام ابراهیم، پیامآور بزرگ توحید به آن مقام جاودانگی دارد؛ نام محمّد و رسالت او به توحید و مقامات او در حرمین شریفین باید جاودان بماند و خواهد ماند.همانطور كه تخریب مقام ابراهیم و جلوگیری از عبادت خدا و نماز در آن به عنوان شركگرایی جایز نیست؛ منع از تعظیم و تكریم مقامات محمّدی ـ كه هر كدام جلوهی مقام ابراهیمی است ـ به این عناوین جایز نیست.مكانهای مقدّس مكّه و مدینه اگرچه به نام دیگران هم باشد، همه نام و جایگاه پیامبر اسلام و شعاع نام آن حضرت است. همه مكمّل دعوت به توحید و تاریخ دین توحید و عقیده به توحید و پیام توحید و اعزاز كلمهی توحید است. اگر ابراهیم به این مقام واحد یاد میشود؛ محمّد صلّی الله علیه و آله به همهی این مقامات متعدّد یاد میشود كه همه جاودانگی دارد.
4. هدف اصلی از تخریب بقیع
امّا افسوس كه بیشتر این مشاهد و مقامات را تخریب نمودند. خسارات بزرگی به تاریخ اسلام به واسطهی از بینبردن این اسناد تاریخی وارد شد كه جبرانپذیر نیست، و پشتوانههای تاریخی دین مبین را ویران نمود.هدف شوم دشمنان در این اهانت بزرگ و در این سیاست، از بینبردن پشتوانههای تاریخ اسلام و اسناد و آثار خارجی و عینی تاریخ بود؛ آثار و ابنیه و مقامات و مشاهدی كه تا دنیا برقرار است باید محفوظ بماند و در پاسداری از حریم و حرمت آنها، كمال اهتمام مبذول شود، متأسّفانه این مشاهد مقدّسه را منهدم نمودند.در دنیای كنونی كه دولتها و مردم به حفظ سوابق فرهنگی و مواریث افتخارآمیز خود اهتمام دارند، این مواریث عزیز منهدم گردید و یا نام آنها را عوض نمودند.هیچ امّت و هیچ فرد آگاهی، تاریخِ خود را اینگونه ضایع نمیسازد. هیچ تاریخ مكتوبی نمیتواند جایگزین این آثار باشد. هر ملّت دیگری اگر در حدّ یكی از این آثار و كمتر و كمتر هم داشت، حفاظت آن را سرلوحه سیاست خود قرار میداد. تخریب این مشاهد و به فراموشیسپردن حتی قبة الخضراء، یكی از مقاصد مهمّ سیاستهای اسلامستیزی دشمنان بود.چه نقشهی پر خسارتی بود كه به توطئهی استعمار و به دست گروهی جاهل اجرا شد؛ إنا لله و انا الیه راجعون
5. لزوم بزرگداشت هشتم شوّال
روز هشتم شوّال، روزی است كه ویرانگریهای این گروه از بقیع شروع شد و مراقد مطهّر و نورانی اهلالبیت علیهم السّلام را تخریب نمودند و به هويّت اسلام عزیز تاختند. لذا لازم است كه همهی مسلمانان، اعمّ از شیعه و سنّی و مذاهب مختلف، در این روز، جنایات آنان را محكوم نمایند و همه با هم تجدید بنای این مشاهد عزیز و احیای سوابق درخشان اسلام را مطالبه نمایند.باید این واقعهی دلخراش را همه ساله مسلمانان روز عزا و مصیبت اعلام كنند و آن را محكوم نمایند. باید تا وقت نگذشته، این آثار نوسازی شود، مخصوصاً مشاهد و مقاماتی، مثل محلّ ولادت نبی اكرم در مكّه مكرّمه و مدفن جدّ بزرگوار و عموی عالیمقام و همسر فداكار آن حضرت و محلهّ بنیهاشم بازسازی شود. در مدینه منوّره، أحد، مشهد حضرت حمزه و سایر شهداء و بقیع مظلوم باید احیاء شود؛ مخصوصاً مقام و حرم ائمه طاهرین؛ حضرت امام حسن مجتبی و امام زین العابدین و امام محمد باقر و امام جعفرصادق علیهمالسلام؛ این مفاخر بینظیر عالم اسلامیت و بشریت تجدید شود. خانه امام جعفر صادق علیه السلام كه از همان خانههای مذکوره در قرآن مجید است به حال اوّل باز گردد. به خصوص شیعیان برای به یادماندن این اسناد تاریخ و این اهانتی را كه در حرمین شریفین به اهل بیت پیغمبر اكرم صلی الله علیه و آله شده و هنوز هم ادامه دارد، این روز را روز حزن اهل بیت علیهمالسلام و روز مصیبت و حمله و هجوم به تاریخ اسلام دانسته و با اجتماعات با شكوه و اقامه مجالس عزاداری و عرض تسلیت به ساحت مقدس حضرت بقیة الله الاعظم ارواح العالمین له الفداء، این جنایتی را كه علیه اسلام و قرآن و شخص پیغمبر اكرم و اهل بیت آن حضرت بوده، محكوم كنند و فراموش ننمایند كه این جنایت، فراموششدنی نیست. «یریدون لیطفئوا نور الله بأفواههم و الله متمّ نوره ولو كره الكافرون»(آیت الله العظمی صافی به مناسبت هشتم شوال)
پی نوشت ها:
1. درباره ی مفهوم؛ "أیّام الله" در آیه ی 5 سوره ابراهیم: "وَ ذَکِّرهُم بِأیّام الله"، نظرهای متفاوتی از جانب مفسّران بیان شده است:
الف) طبرسی و برخی دیگر از مفسرین، معتقدندكه مراد از آن، سنن و افعال خداوند متعال از حیث؛ "انعام" و "انتقام" در مورد بندگان خود است، كه از آن ها به: "أیّام الله" كنایه آورده شده است؛ زیرا ايّام، ظرف "انعام"و "انتقام"محسوب می شود و هر یك از آن دو را در خود جمع می كند.(طبرسی، مجمع البیان، ج 6، ص 59 و فخر رازی، مفاتیح الغیب، ج 19، ص 84).
ب) عقیده ی علمایی مانند علامه طباطبایی، این است كه مراداز ايّام، ايّام مخصوصی است. علت نسبت دادن آن به خدا حوادثی است كه در آن ايّام مخصوص پدید می آید؛ مانند: روز مرگ، روز قیامت و نیز مانند آیاتی كه قوم نوح، عاد و ثمود در آن به هلاكت رسیدند. زیرا در آن ها،قهر و غضب الهی و عزت خدایی، خودنمایی كرده است.(ترجمه المیزان،ج 12، ص 24 و 25).
ج) عدّه ای، از جمله بیضاوی گفته اند كه "أیّام الله" به وقایعی اختصاص دارد كه در آن عذاب الهی آمده است.(تفسیر بیضاوی،ج 1، ص 513).در مقابل، عده ای مانند شیخ طوسی گفته اند كه مراد ازأیّام الله، روزهایی است كه نعمت های خداوند در آن روز شامل حال مردم شده است.(طوسی، تبیان، ج 6، ص 34). به نظر می رسد در میان این اقوال، قول اول و دوم از قول های دیگر، به واقعیت نزدیك تر باشد؛ زیراجامع تر است.
2. الف) و لقد ارسلنا موسی بایا تنا ان اخرج قومك من الظلمات الی النور و ذكرهم بأیّام الله: (ابراهیم(14)، آیه 5) ما موسی را با آیات خود فرستادیم و دستو دادیم قوم خود را از ظلمات به نور بیرون آر ،و ايّام خدا را به آنها متذكر شو.
ب) قل للذین آمنو یغفر وا للذین لا یرجون "أیّام الله" : (جاثیه (45)، آیه 14) به مؤمنان بگو: «كسانى را كه امید به "أیّام الله" [روز رستاخیز] ندارند مورد عفو قرار دهند تا خداوند هر قومى را به اعمالى كه انجام مىدادند جزا دهد.»
3. قاموس قرآن، قرشى سید على اكبر، ناشر دار الكتب الإسلامیة، تهران، سال 1371 ش، نوبت 6، ج7، ص281، تفسیر نمونه، مكارم شیرازى ناصر، ناشردار الكتب الإسلامیة، تهران، سال 1374 ش،نوبت اول،ج21، ص 246و تفاسیر ذیل این دو آیه مثل المیزان و مجمع البیان.
4. تفسیر نورالثقلین، عروسى حویزى عبد على بن جمعه، انتشارات اسماعیلیان، قم، 1415ق، چ4، ج2، ص526. رجعت از معتقداتی است که به معنای بازگشتن عدّه ای از نیكان و عدّه ای از بدان به دنیا و دیدن قسمتی از پاداش و یا كیفر اعمال آنان است. به طور اجمال این اعتقاد مورد اتّفاق نظر و از اصول اعتقادی می باشد.
5. معانی الاخبار، ص 365.
6. تفسیر نورالثقلین، عروسى حویزى عبد على بن جمعه، انتشارات اسماعیلیان، قم، 1415ق، چ4، ج2، ص526.
7. تفسیر نمونه، ج10، ص 276.
منابع:
خبرگزاری رسمی حوزه
مرکز ملی پاسخگویی به مسائل دینی