چرا امامان با پای پیاده به حج می رفتند؟

برچسپ ها: با ، حج ، می رفتند ، پیاده ، پای ، امامان

Print Friendly and PDF

جواب

حج بیت الله الحرام ، یکی از مهم ترین عبادات اسلامی ، و یکی از ارکان اسلام است .در روایات زیادی آمده است که اسلام بر پنج پایه بنا نهاده شده است ( نماز – روزه – زکات – حج – ولایت ) [1] یعنی باید همان اندازه که به نماز اهمیت داده می شود به حج نیز اهمیت داده شود .

همچنین روایات زیادی داریم که می فرماید: اگر کسی بدون هیچ گونه عذری حج خانه خدا را ترک کند ( حج واجب ) بی ایمان ( یهودی یا نصرانی ) از دنیا می رود. [2]

 حج به این میزان اهمیت داشته است ولی این عمل با این اهمیت ، ممکن بود بعلت دوری راه و مشکلات زیاد و سختی شرایط آب و هوایی مکه ، از طرف مسلمانان ، اهمیت داده نشود و یا حداکثر هرکس وقتی حج واجب خود را که انجام داد  ، دیگر در سالهای بعد ، برای انجام حج استحبابی اقدام ننماید .

در این شرائط ائمه علیهم السلام که چراغ هدایت جامعه هستند ، وظیفه مهمی بر دوش دارند.

 اینکه ائمه (ع) پیاده به حج می  رفتند حکمت های زیادی دارد که ما در اینجا به بعضی از آنها اشاره می کنیم :

1- یک دلیل و حکمت برای انجام حج بصورت پیاده و گاهی با پای برهنه ، بیان اهمیت حج و حتی حج مکرر در سالهای بعد است .آیا اگر ائمه علیهم السلام تنها به تبلیغ زبانی درباره اهمیت حج می پرداختند و عملی در این راستا انجام نمی دادند جای این سؤال نبود که اگر حج ، ( با پای پیاده ) این همه ثواب داشته است چرا خود آنان اقدام نکردند ؟

پس مسافرتهای متعدد ائمه علیهم السلام در طول سالیان متمادی برای انجام مراسم حج و آنهم بصورت پیاده یک تبلیغ عملی مؤثر است که هنوز بعد از قرن ها اثر آن را می بینیم .

مخصوصا که امام ( ع) با اینکه مرکب سواری مناسبی همراه داشتند ، سوار نمی شد و خودشان پیاده و مرکب هم بدون سوار همراه قافله حرکت می کرد نشانگر این است که اگر امام پیاده به حج می رود ، نه از این جهت است که امکانات ندارد و مجبور است که پیاده راه را طی کند ، بلکه بخاطر ثواب و پاداش و اهمیتی است که در این عمل وجود دارد .

2- حکمت دوم این است که ائمه علیهم السلام مرد عمل بودند، به آنچه که از جانب خدا و پیغمبر به آنان رسیده بود اعتقاد و یقین داشتند و اگر چیزی را به مردم می فرمودند قبل از همه خود بدان عمل می کردند و بهتر از همه خود به جا می آوردند .

3- از نظر اجر و پاداش روایات زیادی داریم که می فرماید: « افضل الاعمال احمزها » [3] یعنی بهترین اعمال آن کارهایی است که سخت تر است و با دشواری بیشتری انجام می شود .آن حجّی که انسان با پای پیاده و در هوای گرم و سوزان انجام می دهد و خود را به زحمت می اندازد و تنها عشق به معبود است که او را به این کار وا می دارد ، مسلما در پیشگاه معشوق و معبود ارزش و پاداش بیشتری دارد از آن حجی که انسان سوار هواپیما شود و در طول چند ساعت از دورترین نقاط کره زمین خود را به مکه برساند و در بهترین هتل ها و منزل ها با بهترین امکانات رفاهی مسکن گزیند  و بهترین غذاها در اختیارش باشد .این کجا و آن کجا؟

4- همراهی با اقشار ضعیف جامعه: مسلما در بین مسلمانان افراد زیادی علاقمند به حج بوده و هستند که از امکانات کمی برخوردارند و ممکن است وقتی خود را با اغنیای جامعه مقایسه می کنند که با چه امکانات و وسائلی حج به جا می آورند ، احساس حقارت کنند و به این عمل اقدام نکنند این روش ائمه علیهم السلام که در مواردی بصورت پیاده به حج می آمدند ،و در مواردی بصورت خدمتگزار کاروان های حجاج ، به حج مشرف می شدند ، یک جواب عملی به این اقشار کم در آمد و علاقمند به حج است که مبادا به خاطر اینکه پول ندارید احساس حقارت کنید و از حج دست بردارید ! بلکه حج را هر چقدر با شرایط سخت تری انجام دهید ثواب بیشتری می برید !

البتّه با توّجه به تمام این حکمت ها باید توّجه داشته باشیم ، انجام حج ائمه علیهم السلام به این صورت ، برای دیگران هم امری است مطلوب و سفارش هم شده است ولی این بدان معنی نیست که بر همه و در همه زمانها لازم است که اینگونه حج بجا بیاورند ، خیر هرکس به اندازه توان و طاقت خود می تواند از امکانات و وسائل رفاهی در انجام حج کمک بگیرد .مخصوصا اگر در مواردی پیاده حج به جا آوردن موجب خستگی زیاد و از بین رفتن حال دعا و مناجات ، یا موجب کسالت و مریضی شود در این صورت لازم است که بصورت سواره حرکت کند [4]

همینطور درباره کسانی که دارایی دارند ولی برای اینکه خرج شان کمتر شود پیاده می روند، در روایت آمده است که بهتر است بصورت سواره حج انجام دهند و صرفه جویی نکنند [5]

 


[1] کافی – ج 2/ص 18                

[2] کافی ج 4/ ص 268 حدیث 15-16-17و...

[3] بحار الانوار

[4] وسائل ج  11/ ص 83

[5] وسائل ج  11/ ص 83

اشتراک گذاری


مطالب مرتبط

کارهایی که نباید با گوشی هوشمند خود بکنید!

اگر مایلید گوشی هوشمند محبوب شما،‌عمر بیشتری داشته باشد این مقاله را بخوانید!

حق با شماست

چشم‌هایشان را بسته‌اند بر طلوع خورشید؛ زبان منطق و استدلال را در نمی‌یابند، دعوتشان کن به مباهله تا بدانند زمین بر مدار تو می‌چرخد؛ تا بدانند که درختان و سنگریزه‌ها شهادت خواهند داد به حقانیت تو. دعوی تو شک بر نمی‌دارد.

مناجات با صاحب عزا

بوی سیبِ حرم از سمتِ سحر می آید قطعِ این فاصله از دستِ تو بر می آید

دیدار با خورشید در انتهای شب

روزهای پایانی مبارزات بود و خیلی ها بوی اسپند پیروزی را نزدیک تر از همیشه استشمام می کردند. همه ی یاران تأثیرگذار امام در پایتخت بودند اما جای یکی خالی بود. آیت الله خامنه ای که دهه ی چهل و پنجاه را در سراسر ایران مبارزه کرده بود و شرق و غرب میهن، سخنرانی ها، زندان ها و تبعیدهایش را دیده بود، حالا باید به تهران می آمد. هرچند «مشهد» کم از سایر شهرها نداشت و نهضت در آنجا هم گلاویز با مأموران طاغوت بود، اما فرمانی از امام رسیده بود. پس از چندین پیام و چندین انکار، پیام آخر صریح تر بود: «نیامدنت به تهران مخالفت با امر امام است.»

هدیه با برکت

سکوت، فضای اتاق را در برمی گیرد; همه چشم ها به دهان تو دوخته شده است . صدایت به لرزه می افتد:

چت کردن با نامحرم در فضای مجازی چه حکمی دارد؟

حکم شرعی گفتگو با نامحرم در اینترنت و فضای مجازی را بر اساس استفتائات مراجع عظام تقلید در این مقاله بخوانید.

تقرب به خداوند با دعا و نیایش

اسلام راه‌های فراوانی را برای تقرّب بنده به خدا مقرر کرده است. اوّل راه علمی است که فرمود: «طَلَبُ العِلمِ فَرِیضَةٌ عَلَی کُلِّ مُسْلِمٍ؛ طلب علم بر هر مسلمانی لازم است».

جنگ با خدا

ذات اقدس الهی در قرآن كریم فرمود: هیچ كس گناه نمی‌كند مگر اینكه با یك شرك مرموز و مستور و شرك خفیّ همراه است ﴿وَمَا یُؤْمِنُ أَكْثَرُهُم بِاللَّهِ إِلّا وَهُم مُشْرِكُونَ﴾

مرگِ با عزّت یا زندگیِ با ذلّت؟

مگر نمى‌بینید كه بر پایه حق، رفتار نمى‌شود و از باطل، اجتناب نمى‌گردد؟ حقّا كه مؤمن باید در این شرایط به دیدار خداوند راغب باشد كه به نظر من، باید شهادت را به جاى مرگ طبیعى برگزید؛ نه زندگى با ستمگران را كه مایه رنج است

جنگ با خداوند

ذات اقدس الهی در قرآن كریم فرمود: هیچ كس گناه نمی‌كند مگر اینكه با یك شرك مرموز و مستور و شرك خفیّ همراه است ﴿وَمَا یُؤْمِنُ أَكْثَرُهُم بِاللَّهِ إِلّا وَهُم مُشْرِكُونَ﴾

آشتی با خدا

هرکدام از ماههای خدا خصوصیتی دارند که شاید ماه دیگری نداشته باشد؛ اعمال خاصی که برای هرکدام ذکر شده، دلیل این ادعاست. مثلاً برای سه ماه رجب و شعبان و رمضان بیشترین دعاها، زیارت ها و اعمال عبادیِ مستحب و واجب وارد شده است.

رعایت عفاف در نگاه به نامحرم

قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَيَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ۚ ذَٰلِكَ أَزْكَىٰ لَهُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا يَصْنَعُونَ

نکاتی درباره ی شب قدر

شب قدر از دو جهت برای ما گرامی است. و ما هم غیر از این دو عنصر محوری چیزی نداریم، و این شب می تواند جامع آن دو عنصر محوری باشد. یکی جریان «قرآن» است و دیگری جریان «عترت».

رابطة شب قدر با حجت زمان و امام عصر، ارواحنافداه

خداوند متعال در چهارمین آیة سورة مبارکة قدر می فرماید:

امام حسین(ع) و رابطه با همسرش

به طور کلی، زنان از سوی دو گروه مورد تحقیر قرار گرفته اند؛ یکی کسانی که زن را تنها ابزار شهوترانی گرفته و فراتر از آن، برای وی ارزشی قایل نیستند و دیگر، کسانی که از سر تقدس، نزدیک شدن به زن را، باعث پلیدی خود شمرده، به همین دلیل در پرهیز از زن، سخن فراوان گفته اند.

مبارزه با کج روی های سیاسی

امام باقر(ع) در ماه محرم سال 95 هجری، عهده دار مقام امامت شد و این مصادف بود با حکمرانی آل مروان. آنان مسلمانان را مجبور می کردند که آنان را جانشین رسول خدا بشمارند و افرادی را که منتهای رذالت و فرومایگی در پلید ترین منکرات غوطه می خوردند، خلیفه الهی بنامند. امام باقر(ع) از چنین وضع آشفته ای رنج می برد.

چرا امام جواد(ع) با دختر مامون ازدواج کرد؟

امام جواد علیه السلام همچون حضرت یحیی و حضرت عیسی علیه السلام که در کودکی به مقام نبوت رسیدند، در سن هشت سالگی حکمت الهی و مقام امامت را دریافت کردند. مدت امامت امام ایشان حدود 17 سال طول کشید؛ دورانی پر از سختی و دشواری برای حضرت و برکت و رحمت مداوم برای شیعیان آن حضرت. امام جواد علیه السلام در سن هشت سالگی و پس از شهادت امام رضا علیه السلام به امامت رسیدند، ناگزیر به ازدواج با دختر مأمون عباسی شدند و در نهایت اوج جوانی و در سن 25 سالگی به دست همان دختر به شهادت رسیدند. در گفتگویی که با حجت الاسلام والمسلمین محمود ریاضت انجام داده ایم، زندگی دشوار و پربرکت امام جواد علیه السلام را مرور کرده ایم.

مکر با خدا

نفاق از پدیده های شوم و خطرناک جوامع انسانی، بویژه جوامع اسلامی است که میتواند بر اثر کوچکترین غفلت، زمینه تحقق توطئههای دشمنان را برای نابودی آن جوامع فراهم سازد. خداوند تبارک و تعالی در آیات فراوانی در قرآن مجید خطر منافقین را گوشزد نموده و ضمن کوبیدن شخصیت آنها سخت تحقیرشان کرده و رسوایشان ساخته است تا در جامعه جرأت خودنمایی نداشته باشند

بی تو حجّ ام را چه سود؟!

روز 8 ذی الحجة، سال 60 هجری قمری حج خود را به عمره مفرده تبدیل کرد تا در مسیر مأموریت الهی خود قدم بگذارد و راهی را آغاز کند که انتهایش را می دید...

فصل قرب

«عید قربان»، جلوه گاه تعبد و تسلیم ابراهیمیان حنیف است.

ابعاد معنوی حجّ ابراهیمی

حج ابعاد گوناگوني مانند بعدهاي عرفاني, سياسي, اجتماعي و ... مي باشد که پرداختن به همه ي آن ها در اين مقال نمي گنجد, به همين جهت تنها به بعد معنوي و عرفاني آن مي پردازيم

حج در رهگذر تمدن ها

پیشینه حج را می توان با تاریخ حیات انسان پیوند داد. به بیان قرآن کریم نخستین خانه ای که برای مردم بنا شده، کعبه است در مکه مکرمه، که از همان آغاز حیاتِ انسان در زمره شعائر موحّدان و پیامبران خدا از آدم علیه السلام تا خاتم صلی الله علیه و آله بوده، که همواره برای طواف و انجام مناسک حج، به آن دیار بارِ سفر بسته اند.

جرعه از از زلال وحی ; حج در قرآن

در قرآن کریم از برنامه معنوی ج به شیوه های گوناگونی یاد شده است؛ از جمله می فرماید: «خداوند زیارت این خانه [کعبه] را بر کسانی که توانایی رفتن به آن را دارند واجب کرده است».

روح حج

مقاله حاضر بخشی است از ترجمه کتاب «حقیقة الحجّ» نوشته «وحیدالدین خان» یکی از چهرههای علمی و مسلمان هند که پارهای از اسرار حج را به تصویر کشیده و با قلم «ظفرالاسلام خان» به عربی برگردان شده است. و اینک ما ترجمه دو فصل از آن; یعنی «روح حج» و «حج سازنده تاریخ» را با اندک تصرّف و تلخیص در پارهای موارد، تقدیم خوانندگان گرامی میداریم. به امید آن که مفید و شایان توجّه باشد. «مترجم»