فرزندا ن خورشید

نسیمی که، از جانب نخلستان، به سوی شهر می وزید، مانند پرنده ای تازه وارد، در کوچه پس کوچه ها،بال بال می زد و به این سو و آن سو می رفت.مادر، دلش می خواست، با نسیم هم سخن شود و او را میهمان کاشانه اش کند، تا شاید، اندکی، از تب و گرمای فرزندانش کاسته شود.مادر، همچنان به کوچه ها می نگریست، کوچه های خالی مدینه،گویا که کوچه ها و آن خانه های کاهگلی و رنگ پریده نیز،تب داشتند.

کسی در کوچه های خاکی مدینه نبود.در عالم خیال، فرزندانش را می دید که در کوچه ها بازی می کنند و تکه چوبی را، به جای اسب می رانند.با خود می گفت:خدایا،کی می شود فرزندانم شفا یابند و از بستر بیماری برخیزند و کوچه ها مملو از خنده های کودکانه ی آنها شود! گاه به خوشه های به صف نشسته ی رطب که بر فراز نخل های زلف پریشان کرده، هر انسان سیری را به اشتها می آورد، می نگریست و با خود می گفت:شاید شفای دلبندانم در خوردن این خرماهاست.

مادر، گاه، در هیأت فرشته ای مهربان، بر بالین فرزندان می نشست و آن دو را در آغوش می گرفت، عطر دل انگیزش را، به آنان می بخشید و با مهربانی، نوازشان می کرد، گاه،با لالایی کودکانه اش سکوت و خاموشی خانه را می شکست.از لالایی اش،بوی غم و اندوه می آمد.لالایی، گویا فقط برای کودکان نبود، برای مادر هم بود.با خود نجوا می کرد:کاش، من هم به خواب می رفتم و با صدای خنده های شیرین فرزندانم بیدار می شدم!

زمانی، بر بالشی که از لیف خرما بود، تکیه می زد و با چشمانش که جلوه ی روشن عطوفت مادری بود،به چشمان بی رمق فرزندانش خیره می شد.گاه، برمی خاست و از کوزه ی سفالین،آب برمی گرفت و به چهره ی تبدار کودکانش می زد؛تا شاید اندکی از حرارت و گرمای چشمان بکاهد.کوزه ی گلی را که به دست گرفت، یادش آمد که پدر، روزی که جهیزیه ی او را آورده بود، گفته بود:«خدایا،این زندگی را، برای کسانی که بیشتر ظرف هایشان گلی است،مبارک گردان!».او،با خود نجوا می کرد:کاش،پدر،امروز نیز، در کنار من و بر بالین فرزندانم بود!مادر،زیر لب دعا می کرد.هنوز،لبانش، به خواندن ذکر و دعا مترنم بود که ناگاه،صدایی به گوشش رسید.

گویا، خواسته اش برآورده شده بود.صدای کوبه ی در بود که رشته ی افکار مادر را،از هم می گسست. به سوی در شتافت و چشم بر در چوبی دوخت.پدر بود که از پشت در سلام می کرد و دخترش فاطمه را صدا می زد.پدر با تنی چند از یاران و بزرگان عرب،به عیادت کودکان فاطمه آمده بود.فاطمه،طبق عادت همیشگی، پس از ورود پدر، برخاست،به سوی او رفت،دستش را بوسه داد و در جای خویش نشانیدش.همچنانکه پدر نیز، وقتی فاطمه بر او وارد می شد،چنین می کرد.محمد(ص) و دیگر میهمانان، بر بالین فرزندان حاضر شدند.محمد(ص)،باران پر محبت نگاهش را، به صحرای تب دار نگاه دو نواده اش بخشید و به چهره ی آن دو لبخندی زد.لبخند پدر بزرگ،به روی حسن و حسین،شیرین تر از خرمای عسلی و درشت نخل های مدینه بود.دستان نوازشگر محمد(ص)بر سر و روی دو نواده ی عزیزش، چهره های آن دو را چون گل از هم شکفت.گویا، این سر انگشتان امید و زندگی بود که دو کودک را نوازش می داد.دستان مهربانی بود که، گل آرامش را هدیه می داد.فاطمه، چشم به دهان پدر دوخته بود؛تا شاید سخنانش، راه امیدی را، به روی اهل خانه بگشاید.اندوه «محمد(ص)» در بیماری دو نوگل عزیزش کمتر از اندوه مادر نبود.آخر، عشق به این دو کودک، در قلب محمد(ص) جای داشت.

فاطمه،چشم از پدر برنمی داشت.مثل مهتاب،او را می نگریست.نگاهش پر بود، از رازهای مگو.با هر نگاهش، شاهین دور پرواز و تیزبال خیال، او را به گشت و گذار، در سرزمین دور دست خاطره ها می برد.در آسمان خیالش صدای قهقهه ی کودکانه ی حسن و حسین پیچیده بود، آنگاه که آن دو، در حضور محمد(ص) بازی می کردند و کشتی می گرفتند و پدربزرگ به حسن می گفت:«جهد کن!و یا آنگاه که محمد(ص)، برای این دو کودک زانو می زد و آن دو، بر پشت پدربزرگ سوار می شدند و او می گفت:شما، خوب سوارانی هستید».

فاطمه، یادش می آمد که وقتی پدر،در نماز به سجده می رفت، حسن و حسین بر پشت او سوار می شدند،اگر کسی می خواست، آن دو را ، از دوش پیامبر پایین آورد اشاره می کرد:و آنان را واگذارید».بعد از نماز، دو کودک را در کنار خود جای می داد و می گفت:کسی که مرا دوست دارد، باید این دو نوگل را نیز،دوست داشته باشد.این صحنه ها،بسان منظره ای که در آب افتد، در خاطره ی فاطمه جلوه گر می شد.

ناگاه صدای محمد(ص)، رشته ی افکار فاطمه را از هم گسست.محمد(ص)همچنان که دو نوگل خود را نوازش می کرد، لب به سخن گشود.رو به داماد و پسر عمش، علی کرد و گفت:چه خوب است که برای رهایی دلبندانت از بیماری، نذری کنی.فاطمه همین که این سخن را شنید،قلبش سرشار از امید شد.چشمانش که سیاهی را با آفتاب در آمیخته بود، مانند اقیانوسی، در زیر نور خورشید برق زد.

امیدوارانه برخاست.رو به همسرش کرد و گفت:آری!پدر راست می گوید، برای شفای حسن و حسین نذر می کنیم. خدای مهربان، اجابت کننده ی دعای بندگان است.آنگاه فاطمه(س)، علی(ع) و فضه «کنیز آنان» نذر کردند که اگر آن دو کودک شفا یابند، به شکرانه ی این نعمت،سه روز،روزه بدارند.حتی دو کودک بیمار نیز، به پیروی از پدر و مادر ، چنین نذر کردند.

دیری نپایید،نشانه های بهبودی در چهره های معصوم حسن و حسین(ع) آشکار گشت.هر دو شفا یافتند. فضای خاموش خانه، باز هم از فریادهای کودکانه و صدای خنده های آن دو پر شد.صدای آنان،تا دل کوچه پس کوچه های مدینه،طنین انداز بود.گویا، زندگی به مادر لبخند می زد،همه از شفای این دو کودک، شادمان و از لطف و عنایت الهی، شاکر بودند.همه گفتند:وقت آن است که به نذر خویش وفا کنیم.

فاطمه(س)،هر چه این سو و آن سوی خانه را جستجو کرد، چیزی نیافت، تا غذایی آماده کند.علی(ع) به نزد همسایه رفت،از او سه من جو قرض گرفت و به خانه آورد.فاطمه(س)، کیسه ی جو را از علی(ع) گرفت.به طرف «دستاس» رفت.با دستان پینه بسته اش، یک سوم جو را آسیا کرد.گردش دورانی آسیای دستی، بار دیگر، خاطراتی را برای فاطمه(س) زنده کرد.یادش آمد، روزی را که در خانه،دسته ی آسیا را می گرداند و دانه های جو را آرد می کرد و همزمان، فرزند خود را نیز، شیر می داد.پدر که شاهد این منظره بود، متأثر شده، قطرات اشک در دیدگانش حلقه زده و گفته بود:دخترم، تلخی های زودگذر زندگی دنیا را، در مقابل شیرینی ابدی آخرت قرار ده! آن روز فاطمه(س) در پاسخ به پدر گفته بود:خدا را، بر نعمت های او سپاس می گویم.

فاطمه(س)،آرد جو را خمیر کرد و با آن پنج قرص نان پخت.نخستین روز ادای نذر، همه روزه داشتند.آن روز به پایان رسید و افق با غروب کامل خورشید، تیره گردید.گلبانگ روح بخش اذان، نمازگزاران را به ادای فریضه ی نماز می خواند.علی(ع) به مسجد رفت و نماز گزارد.

پس از ادای نماز، برای افطار به خانه آمد. فاطمه(س) با عشقی وصف ناپذیر، کارهای خانه را انجام داد و سفره ی افطار را پهن کرد، سفره ای به سادگی دل مستمندان.همه را فرا خواند که افطار کنند.اهل خانه، در نهایت عشق و صفا، در کنار سفره گرد آمدند.هنوز دست به طعام نبرده بودند، که ناگاه صدایی از پشت در شنیدند. همگی چشم از سفره برداشتند و به درب خانه خیره شدند.مهتاب می درخشید.نور لطیفی از پنجره ی کوچک خانه، به کوچه می ریخت و مانند ستونی نورانی، به آسمان می رفت.از کوچه صدای گام های لرزانی شنیده می شد.مرد عرب، پشت در خانه ایستاده بود،مهتاب، سایه اش را تا ته خانه هل می داد.مرد، در کوچه،چشم می چرخاند و به درهای چند خانه ی دیگر می نگریست.گویا نجوایی در گوشش می خواند:کوبه ی این در را به صدا در آور! هر چه زودتر میهمان خانه ی آنان شو!دست به کوبه ی در برد و آرام، آن را بر صفحه ی آهنی اش کوبید.صدای بریده، بریده، و بی رمقی، از پشت در به گوش اهل خانه می رسید:«مستمندی از مستمندان مسلمانم، مرا طعامی دهید؛تا خدا شما را، از غذای بهشتی طعام دهد». اهل خانه، چون این ندا را شنیدند، جملگی،مسکین را بر خود مقدم داشتند.علی(ع)،دست فراز کرد و قرص نان خود را به مسکین داد. فاطمه(س) حسن و حسین(ع) و فضه(ره) نیز، چنین کردند و آن شب، با آب،افطار کردند و شب را به صبح رساندند.

اهل خانه فردای آن روز نیز روزه گرفتند، فاطمه(س)، مانند روز پیش، پنج قرص نان جوین،پخت و سفره را آماده کرد.شب از راه رسید و بال های سیاهش را، بر مدینه افکند. اهل خانه پس از ادای نماز گرد هم آمدند و طعام را در پیش نهادند.چون هر یک خواستند قرض نان خود را بخورند،صدایی از پشت در چوبی خانه شنیدند:«سلام بر شما! ای خاندان پیامبر(ع) یتیمی از فرزندان مهاجرم، پدرم در روز عقبه، شهید شده است،مرا طعامی دهید؛تا خدای تعالی، شما را از مائده ی بهشتی غذا دهد».

آن شب،نیز چون شب قبل، همگی طعام خود را که نان جوینی بیش نبود،به یتیم دادند و خود، با آب افطار کردند.درپایان سومین روز، به هنگام غروب آفتاب و وقت افطار،خاندان «علی(ع)» چون قصد خوردن طعام کردند، باز، از پشت در ، صدایی شنیدند:«من اسیری،از اسیرانم،مرا طعامی دهید!».اهل خانه، چون این سخن را شنیدند، آن شب نیز طعام خویش، را با وجود این که بدان نیاز شدید داشتند، بخشیدند و روزه ی خود را با آب افطار کردند.

اسیر نیازمند که کیسه ی نان را، بر دوش خسته اش جابجا می کرد، آرام و شادمان، دردل شب،به خانه ی فاطمه(س) نگاهی کرد.بر سرعتش افزود و در پیچ کوچه ها، ناپدید شد.خانه ای که مانند الماسی نورانی، در دل شب می درخشید. گویا، ستاره ها با دنباله های ارغوانی و طلایی شان، به پشت بام خانه فرو می ریختند و با چشمک های خود، خانه ی فاطمه(س) را به هم نشان می دادند.آن شب که خورشید ایثار و بخشش، با انوار تابناک و نورانی اش، خانه ی فاطمه(س) و علی(ع) را روشن ساخته بود، به پایان رسید.شبی که گویا،وعده و نویدی به همراه داشت.خواب، همچون آهوی گریزپای، از چشمان اهل خانه گریخته بود.همه انتظار پایان شب را می کشیدند.

صبحدم فرا رسید و آفتاب، با روشنایی پاکش، خانه ی فاطمه(س) را نورانی تر ساخت.علی(ع) که شاهد ضعف و گرسنگی فرزندانش بود، دست آنان را گرفت و در حالی که چونان مرغکی، برخود می لرزیدند، به نزد محمد(ص) برد.محمد(ص) وقتی آن دو کودک را دید، متأثر شد.ابر غم چهره ی آفتابگون او را فرا گرفت.سراغ فاطمه(س) را گرفت و گفت:برخیزید؛تا به نزد دخترم فاطمه(س) برویم.آخر، فاطمه(س) پاره ی تن من است و غم و اندوه او، اندوه من و شادی او، شادی من است.به خانه وارد شدند.فاطمه(س)، مانند خورشیدی درخشان،در حالی که از شدت گرسنگی، چشمانش به گودی نشسته بود، در محراب عبادت ایستاده و غرق در ذکر و دعا بود.محمد(ص) که دست حسن و حسین(ع) را، در دست داشت،چون فاطمه(س) را چنین دید، سرشک، از دیدگان جاری کرد و با اهل خانه به گفتگو پرداخت.

هنوز،اشک از دیدگان، محمد(ص) جاری بود که فرشته ی وحی فرو آمد و گفت:ای محمد(ص)،این سوره را بگیر، خداوند به خاطر چنین خاندانی، به تو تهنیت می گوید.جبرئیل، سوره ی، «هل اتی» را، بر رسول خدا (ص) تلاوت نمود. محمد(ص)،آیات را، همان گونه که فرشته ی آسمانی، بر او خوانده بود،بر اهل خانه باز خواند.خانه،بوی خوشی می داد، بوی بهار، بوی شکوفه های ایثار، بوی عطرهای آسمانی، بوی بال های فرشته.دل های خاندان محمد(ص) با شنیدن آیات الهی آرام گرفت.