تعداد شاهدان غدیر چه قدر بوده؟
برچسپ ها: غدیر ، شاهدان ، تعداد
ابن شهرآشوب در کتاب مناقب خبر غیرمتعارفی را به صورت مرسل از امام علیه السلام چنین نقل کرده است: «پیامبراکرم در روز غدیر در میان هزار و سیصد مرد برخاست.»[1] در حالی که از احتجاج از قول امام باقر علیه السلام نقل کردیم: «تعداد افرادی که از مدینه و اطراف آن و بادیه نشینان به همراه پیامبر، حج را به جای آوردند به هفتاد هزار نفر یا بیش تر بالغ می شد، به تعداد اصحاب موسی که هفتاد هزار نفر بودند و از آن ها برای جانشینی هارون بیعت گرفت، اما پیمان را شکستند و از گوساله سامری پیروی کردند.[2]
البته این خبر تعداد افراد مدینه و اطراف آن و بادیه را با هم نقل کرد و مشخص ننموده است که تعداد هرکدام چقدر بوده است، اما در دو خبری که از امام صادق علیه السلام وارد شده است، به تعداد هر کدام اشاره شده است: در یکی از آن ها آمده است: «رسول خدا صلی الله علیه و آله از مدینه برای حج خارج شد در حالی که پنج هزار نفر از اهل مدینه در مشایعت وی بودند و از مکه بازگشت در حالی که پنج هزار نفر از اهل مکه وی را مشایعت می کردند؛ بنابراین ده هزار نفر از اهل مکه و مدینه شاهد ولایت علی علیه السلام بودند.»[3] و در دومی آمده است: «هنگام بازگشت رسول خدا از حجة الوداع پنج هزارنفر از اهالی مدینه همراه او بودند و ده هزار مرد از اهل یمن از مکه خارج شده بودند و او را مشایعت می کردند.»[4]
مطلب در این خبر به این صورت آمده است و در هیچ خبر دیگری این عدد یا چیزی نزدیک به آن ذکر نشده است که همراه علی علیه السلام یا بدون او برای حج آمده باشند. از سوی دیگر، یمن در جنوب مکه و در سمت راست آن قرار دارد، در حالی که مدینه در شمال مکه قرار دارد، بنابراین همراهی آنان با رسول خدا تا جحفه و غدیر خم بسیار بعید به نظر می رسد، با توجه به این که پیامبراکرم صلی الله علیه و آله دستور به مشایعت هم نداده بودند.[5]
پی نوشت ها:
[1] مناقب آل ابى طالب، ج 3، ص 35. احتمال قوى این است که این خبر را از تفسیر فرات کوفى از قول ابوذر غفارى نقل کرده باشد، ص 516
[2] الاحتجاج، ج 1، ص69
[3] تفسیر عیاشى، ج 1، ص 332
[4] جامع الاخبار، ص10) 13وازاودربحارالانوار،ج27،ص 165
[5] محمدباقر مجلسى، بحارالانوار، ج 27، ص 150 از کتاب مناقب ابن جوزى نقل کرده است: صد و بیست هزار نفر از صحابه و اعراب و افرادى که در اطراف مکه و مدینه ساکن بودند، همراه آن حضرت بودند، بنابراین احتمال دارد که آنچه در روایات ائمه علیهم السلام آمده است مبنى بر این که ده الى بیست هزار نفر از اهل مدینه و مکه در غدیر حاضر بوده اند، اشارهبر صحابه آن حضرت داشته باشد.