نوروز طبیعت
| بهار با لاله های جامْ مانند جلوه گر | در آرزوی نثار شبنم به خاک نجف است |
| در این روز نو، علی بر مسند رسول نشست | بدین جهت نوروز میمون و پُر شعف است |
نوروز رستخیزی همگانی است و پیام آور امید به فرداهای روشن، امید؛ سرمنشأ حیات است و تمامی آدمیان به امید، زنده اند.
مردم ایران از هزاران سال پیش، امیدوارانه به پیش باز نوروز می روند و تا بِه زیستی را نظاره گر شوند.
شایسته است در این بِهین آیین، نهال امید را با تلاش و کوشش، پاکیزگی و پاکیزه خویی، شیرینی گفتار و شادابی رفتار، سرسبزی و سرزندگی در خانه ی دل ها بکاریم.
در این مجال، از نیکویی های پیک فرخنده یی نوروز، توشه بر می گیریم و مشام جان به بوی دل انگیز بهار عِطرآگین می کنیم.
جشن آفرینش
از دیدگاه ایرانیان قدیم انتخاب نوروز و زمان آن مبدئی برای پایان آفرینش نیز دانسته شده است. بدین معنا که حق تعالی، عالم را در شش گاه آفریده و آخرین قسمت آن با خلقت انسان خاتمه یافته است... این همه تجلیل و احترام برای این جشن بزرگ از لحاظ پایان یافتن دوره ی خلقت و به ویژه آفریده شدن بنی آدم است که بر اساس اعتقادات همه ی ادیان الهی، مظهر صفات آفریینده ی جهان است. ایرانیان چون به شرافت مقام انسانی به خوبی متوجه بودند، آن را به نام روز پیدایش یا آفرینش خود جشن گرفته اند.
علامه مجلسی در کتاب «السماء و العالم» از امام جعفر صادق علیه السلام یاد می کند که فرموده است: جشن نوروز برای آفریده شدن آدمیان است.
آغاز امامت حضرت علی علیه السلام
نوروز به اعتقاد بعضی از شیعیان روزی است که حضرت علی بن ابی طالب علیه السلام امام اول و بزرگ مرد اسلام به جانشینی حضرت محمد صلی الله علیه و آله برگزیده شد و بر مسند خلافت نشست. چه روز غدیر خم سال ده هجری که حضرت محمد صلی الله علیه و آله ، حضرت علی علیه السلام را به جانشینی خود به مسلمانان معرفی کرد، مطابق بود با روز اول فروردین.
بهانه ای برای طهارت
چه فلسفه ای را از این برتر و انسانی تر برای نوروز می توان شمرد که به هریک گردش طبیعت بهانه ای است برای همه چیز برای شستن گلیم ها، برای پاک کردن تارهای عنکبوت از سقف اتاق ها، برای سلام ها، برای مبارک بادها، برای روبوسی ها.
اگر نوروز فقط و فقط یک سنت هم داشت و آن زیبا کردن و پاک کردن تمام خانه ها و مساکن سرتاسر یک کشور در یک زمان بود، برای عظمتش بسنده بود.
نوسازی عواطف
این که در آداب اجتماعی ایرانیان هر دیدنی را بازدیدی در بایست است، خود تا اندازه ای از نوسازی عواطف و تجدید حضور مهربانی ها و مناسبات انسانی حکایت دارد. چنین پیوستگی ها و وابستگی های اخلاقی و مردمی را خوار و ناچیز نمی توان شمرد.
شادی های راستین
وقتی که نوروز پیروز از راه فرا می رسد، سروری عمومی و بن شایبه بر همه ی جان ها استیلا می یابد. نظافت و پاکیزگی خانمان ها و تن ها و راوی ها حکم ضرورت را پیدا می کند و چهره هایی که به طور عادی نشاط خود را باز می یابند، در تجانسی عام و شفاف و بی فشار، بر همه تأثیر می گذارند و این عید پردوام را پردوام تر و رساتر و سازگارتر می گردانند، تا آن جا که واقعیت ها بر ارعام چیره می شوند و شادی های راستین بر هر گونه خستگی و ملال روزانه غلبه ی تام و تمام می یابند.
اعمال عید نوروز
چنان است که حضرت صادق علیه السلام به معلی بن خنیس تعلیم فرمود که چون روز نوروز شود، غسل کن و پاکیزه ترین جامه های خود را بپوش و به بهترین بوهای خوش، خود را خوش بو گردان و در آن روز روزه بدار. پس چون از نماز پیشین و پسین و نافله های آن فارغ شوی، چهار رکعت نماز بگزار، یعنی هردو رکعت به یک سلام و در رکعت اول بعد از حمد، ده مرتبه سوره ی «انا انزلنا» بخوان و در رکعت دوم، بعد از حمد، ده مرتبه سوره ی «قل یا ایهاالکافرون» و در رکعت سوم بعد از حمد، ده مرتبه سوره ی «قل هو اللّه احد» و در رکعت چهارم بعد از حمد، ده مرتبه «قل اعوذ برب الفلق» و «قل اعوذ برب الناس» بخوان و بعد از نماز به سجده ی شکر برو.
دعای آغاز نوروز
بار خدایا! رحمت فرست بر محمّد و آل محمد، اوصیای پسندیده و هم بر همه ی پیامبران و فرستادگانت. به بهترین رحمت هایت و برکت ده بر ایشان به بهترین برکاتت و بر جسم و جانشان رحمت فرست.
بار خدایا!
بر محمد صلی الله علیه و آله و آل محمد صلی الله علیه و آله برکت ده و به ما در این روزی که برتری اش دادی و گرامی اش نمودی و شرافت و بزرگی اش بخشیدی، برکت ده.
بار خدایا! مرا در آن چه در آن بر من اِنعام کردی، برکت ببخش تا به غیر از تو دیگری را سپاس نکنم و در روزی ام گشایش و وسعت، ای صاحب جلال و بزرگواری!
بار خدایا! هرچه از من نهان باشد، پس کمک و نگهداری تو از من نهان مباد و هرچیز را گم کنم پس مبادا گمم کنی یاری ات را تا به رنج و زحمت نیفتم برای آن آن چه محتاج آن نیستم، ای صاحب جلالت و بزرگواری!
ایام توبه
گروهی نیز نوروز را به مثابه ایام اِنابت و توبه از کردارهای ناصواب گذشته می پندارند و بازگشت به خویشتن خویش و اصل فطرت را سرلوحه اهداف سال آتی خود می شمارند.
نوروز از دیدگاه امام صادق علیه السلام
مجلسی از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که در آغاز فروردین آدم آفریده شد و آن روز فرخنده ای است برای طلب حاجت ها و برآورده شدن آرزوها و دیدار حاکمان و کسب دانش و زناشویی و مسافرت و داد و ستد. در آن روز خجسته، بیماران بهبودی می یابند و نوزادان به آسانی زاده می شوند و روزی ها فراوان می گردد. در نوروز، خوب شست و شو کنید و خود را پاک نگهدارید و بهترین جامه ها را بپوشید و بوهای خوش به کار برید و سپاس خدا را به جای آورید؛ زیرا در آن روز پیغمبر اسلام در غدیر خم برای ولایت علی علیه السلام از مردمان بیعت گرفت و هم در آن روز، علی علیه السلام بر مردم نهروان چیره شد.
هنگامی که جشن نوروز فرا می رسد، ما منتظر هستیم که از جانب خدا پیروزی و شادی برسد.
امام صادق هم چنین می فرمایند: نوروز، روزی است که قائم ما(عج) بر دجّال غالب می گردد و در کوفه او را دار می زنند. هیچ نوروزی نیست که ما اهل بیت فرج انتظار نداشته باشیم چون از روزهای ما و شیعیان ما است.
نوروز از دیدگاه امام موسی بن جعفر علیه السلام
از حضرت موسی بن جعفر آمده است که این روز بسیار کهن است و خداوند از بندگان پیمان گرفت تا او را پرستش کنند و برای او شریک قایل نشوند و به آیین فرستادگانشان درآیند و دستورشان بپذیرند و آن را اجرا نمایند. و آن نخستین روزی است که آفتاب بدمید و بادهای باد دهنده بوزید و گل های روی زمین پدید آمد و هم جبرییل بر پیامبر نازل شد. نیز روزی است که ابراهیم بت ها را شکست و هم پیامبر صلی الله علیه و آله ، علی علیه السلام را بر دوش خود گرفت تا بت های قریش را از خانه ی کعبه بیانداخت.
مطالب مرتبط
نرم نرمک میرسد اینک بهار
نوروز از ایام دور با آداب و رسوم خاصی برگزار می شد و از آنجا که ادبیات هر سرزمین یکی از مهم ترین منابع برای شناخت آیین، رسوم و فرهنگ ملت هاست، در آثار منظوم و منثور آن می توان درباره نوروز و آداب و آیینش خواند.
اشعار شاعران نامی در رابطه با نوروز
اشعار شاعران نامی در رابطه با نوروز
بهار چیست؟
بهار جان را سرسبز می کند و لب را شکوفه باران.
نوروز پاکان
طبیعت با بهار طراوت می یابد و معنویت با بهار رمضان اوج می گیرد. بهار طبیعت با نوروز آغاز می شود و بهار معنویت با ماه رمضان. سردی طبیعت با شکوفه های بهاری و سرود بلبلان رخت بر می بندد و یخهای عصیان و نافرمانی، با زمزمه های نیمه شب رمضان و ترنم دعای رمضانیان آب می شود. در رمضان است که می توان هفت شهر عشق را پیمود و دیو نفس را بر زمین افکند و در عید فطر پیروزی فطرت بر شهوت را، جشن گرفت.
از تغییر دکوراسیون تا خرج های پرطمطراق نوروزی
می رسد بوی بهار! و زندگی، مصرّانه، نیازی شدید به تحوّل را می طلبد. چرا که نه؟! باید تغییر کرد، باید نو شد؛ کهنگی ها را دور ریخت و به جای آن، لباسی نو پوشید؛ امّا...
.jpg)
کی نوروز شیعه شد
نوروز یا روز نو، در همه تقاویم، در همه دورهها و در میان همه فرهنگها، با اسامى گوناگون مطرح بوده و هست. گردش زمین به دور خورشید و پدید آمدن روز و شب و فصول سال و نیز حركت ماه بر گرد زمین، بشر را به محاسبه واداشته و به طور طبیعى تقویم را پدید آورده است. آغاز هر سال، شروع جدیدى است كه خود به نوعى انسان را با احساسى تازه و تولدى نو به حركت در مىآورد.
صله رحم به سبک و سیاق مجازی
دید و بازدیدها یک سنت خوب دیرینه در زندگی مردمان کشورمان بوده است. دیدارهای رو در روی خویشاوندان و آشنایان و احساس دلپذیر احوالپرسی ها برای طرفین نیز باعث تجدید پیوندهای عاطفی می شود. در طول سال شاید برای برخی افراد به هر دلیل امکان دیدار و حضور در کنار خویشاوندان نیست اما عید نوروز باعث تازه شدن دید و بازدیدهای خانوادگی می شود چرا که در تعطیلات سال که از جهت موقعیت کار و مشغلات دیگر فکر انسان آزاد است فرصت مناسبی برای ادای وظیفه صله رحم است.
نوروز؛
نوروز؛ فرصت ها و مراقبت ها
هفت سین و هفتادهزار امید
در جست و جوی امید، باید سری به دیرینه جشن ها و اساطیر کهن هر ملت زد و با جستاری چند، به جایگاه امید در این فرهنگ های مصوّر پی برد. چرا که این جشن ها و اساطیر، عموماً پایان فصلی و یا آغاز دگرگونی ای را پاس می نهند. در میان تمام این جشن ها«نوروز» چیز دیگری است، که خاستگاه اصلی آن ایران است و از هزاره های دور، حکایتی است گفتنی که تا بدین روز نیز حرف هایی در دل خود نهان دارد. و تو آن قدر از او درمی یابی که بجویی!
نوروز در فرهنگ شیعه
نوروز یا روزِ نو در همه تقویم‌ها، دورهها و در میان همه فرهنگ ها، با اسامى گوناگون مطرح بوده و هست. گردش زمین به دور خورشید و پدید آمدن روز و شب و فصول سال و نیز حرکت ماه بر گرد زمین، بشر را به محاسبه واداشته و به طور طبیعى، تقویم را پدید آورده است.
نوروز اسلامی
مسلمان شیعه همواره در صدد است که ایام و روزهای سالش را بر اساس دستورات و توصیه های دینش برپا دارد. حالا اگر این مسلمان شیعه ایرانی هم باشد روزهای اول سالش را که نوروز است و آمیخته با جشن ها و مراسم های ملی به انجام دستورات و توصیه های دینی متبرک می کند و نوروزش را عیدی حقیقی می گرداند.
نوروز پاکان
طبیعت با بهار طراوت می یابد و معنویت با بهار رمضان اوج می گیرد. بهار طبیعت با نوروز آغاز می شود و بهار معنویت با ماه رمضان. سردی طبیعت با شکوفه های بهاری و سرود بلبلان رخت بر می بندد و یخهای عصیان و نافرمانی، با زمزمه های نیمه شب رمضان و ترنم دعای رمضانیان آب می شود. در رمضان است که می توان هفت شهر عشق را پیمود و دیو نفس را بر زمین افکند و در عید فطر پیروزی فطرت بر شهوت را، جشن گرفت.
ویژه عید احکام صله رحم و مهمانی
دین اسلام جایگاه ویژه ای در مورد دیدو بازدید از نزدیکان و خویشاوندان تحت عنوان صله رحم و مهمانی، قرار داده است که به وفور در منابع دینی به چشم می خورد.
بهار، جلوه زیبای خداوند
با رسیدن بهار، طبیعت ردای سبز بر تن می کند. چکاوک ها، هزار دستان و قمریان، نغمه ها و سرودهای فرح بخش و تازه سرمی دهند و انسان ها را به مهرورزی، گره گشایی و هم گرایی فرا می خوانند.
عید نوروز، زیبائیها و شادیها
زکوی یار می آید نسیم باد نوروزی از این باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی سخن در پرده می گویم زخود چون غنچه بیرون آی که بیش از پنج روزی نیست حکم میر نوروزی (1)
حضور دین در نوروز
نوروز این عید باستانی، کهن و ملی که مقارن با تجدید
ارزشها و ضد ارزشهای عید نوروز
نوروز روز نو، روز تازه و روز جدیدی است اول فروردین، روز نوسال جدید آغاز می گردد و کهنگی سال قبل که با سرما، این روز برای بسیاری از ملتها روز عید محسوب می شود. و اگر بخواهیم عید نوروز برای ما یک عید واقعی باشد باید به ارزشهای اسلامی این عید که در سایه تعالیم اسلامی رنگ نظافت و خانه تکانی از ارزشهای عید نوروز نظافت و خانه تکانی است که مردم قبل ازرسیدن سال نو تحولی در زندگی خود ایجاد می کنند و نماز عید شیخ طوسی(ره)فرموده است: نماز ظهر و عصر روز نوروز را که خواندی چهار رکعت نماز با دو سلام(دو رکعت دو رکعت) هدیه ای برای امام علی(ع)آورد و عرض کرد: این هدیه به مناسبت نوروز است. برای ما نوروز و روز نوی است. آداب این روز مقرر گردیده است. » روزه گرفتن روزه گرفتن در عید نوروز یکی دیگر از دستورهای اسلامی مطلوب ومستحب در این روز است
رستاخیز سبز
سلام بر سبزه نای دوستی و سلام بر همه دوستان!تبریکرستاخیز سحرآمیز سبز بهار، نشان رویش زندگی است در رگ های جهان مادی، و سرخی زمان از سنت های ناب اسلامی و آیین های نیکوی ملی، و پیوندی است از شادابی زمین با بعثت سبزبهار، تعجب سبزی است / در چشم های خاک / روبه روی این شگفتْ / درنگ کن / و راه، هر نوروز فرصتی است برای تعالی و هر بهار محفلی برای تفکر؛ برای آنکه در مجال هم زمانی غدیر با نوروزاز دلایل ارجمندی نوروز و از نکته های شگفت تاریخ غدیر آن است که روز هجدهم راز این همه پیرایهرخداد هجدهمین روز ذیحجه سالِ دهم هجرت یعنی عید غدیر، با عید باستانی نوروز هم روزه نوروزروزه گرفتن نوروز، یکی از مستحبات این روز است
سه درسی که می توان از طبیعت بهار آموخت!
با فرا رسیدن نوروز و زنده شدن طبیعت، گویا زندگی انسان ها نیز تکان خورده، آنها نیز به جنب و جوشی تازه در می آیند. آری! طبیعت، ما را به سوی خود فرا می خواند. فراخوانی که در آن، طبیعت، انبوه مردم را بر پهنای خود به لذّت بردن از تماشای این همه زیبایی و شگفتی، مهمان کرده است. از دیرباز، فراغت ایرانیها در ایّام نوروز، با مسافرت و گردش، عجین شده است. هم آغوش شدن با طبیعت زنده بهاری، حاوی نکات و دقّت هایی است که قسمتی از آنها را می توان از آیات نورانی قرآن و کلام گهربار اهل بیت(علیهم السلام) به دست آورد. در این نوشتار، قدم به قدم در دل طبیعت، با کلامی از آسمان و آسمانیان کوله بار سفر می بندیم.
روز طبیعت
سیزدهم فروردین ماه هر سال، روز پایان جشن های نوروزی است. در این روز، مردم بنا بر سنتی فرهنگی، از خانه ها بیرون می آیند و به دشت و صحرا و باغ می روند